Seçim İttifakı" Teklifi Anayasa Komisyonunda

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, siyasi partiler arasında ittifaka olanak sağlayan düzenlemeyi de içeren kanun teklifiyle ilgili, "Bu tip seçim hileleri, yapılan tuzaklar, partiye özel düzenlemeler hep yapanları vurmuştur. Parlamenter sistem ve seçim sistemi intikam alır, bedel ödetir." değerlendirmesinde bulundu.

AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Şentop başkanlığında toplanan Anayasa Komisyonunda AK Parti ve MHP tarafından hazırlanan Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerine devam ediliyor.

CHP Trabzon Milletvekili Haluk Pekşen teklifin birinci maddesi üzerinde söz aldı.

Pekşen, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından açıklanan kayıtlardaki yanlış nüfus bilgilerine dikkati çekerek, seçim ve sandık güvenliği bulunmadığını, seçmen kütükleri üzerinde bilerek ve isteyerek manipülasyon yapıldığını savundu. Şahsi kanaatinin "bundan sonra bütün seçimlerin boykot edilmesi" yönünde olduğunu kaydeden Pekşen, bu kayıtlara ilişkin gerçekler ortaya çıkmadığı sürece seçimlerin meşruiyetinin bulunmayacağını ileri sürdü.

-"Seçmenin iradesinin nereye gittiğini belirlemek mümkün değil"

CHP Muğla Milletvekili Akın Üstündağ, teklifte yer alan, ittifaka verilen ancak ittifak içindeki hangi partiye ait olduğu belli olmayan oyların dağıtımına ilişkin yöntemi eleştirdi.

Üstündağ, "Bu teklifte seçmeninin iradesinin nereye gittiğini belirlemek mümkün değil." ifadesini kullandı.

Aynı binada oturan seçmenlerin, hane bütünlüklerinin korunması ve aynı seçim bölgesinde kalmaları şartıyla, farklı sandık bölgelerine kaydedilebileceğine ilişkin birinci maddeye neden ihtiyaç duyulduğunun iyi sorgulanmasını isteyen Üstündağ, düzenlemenin tek amacının seçmenin kime oy verdiğini tespit edebilmek olduğunu ileri sürdü.

CHP Ankara Milletvekili Levent Gök de teklifin siyasi partilere ve üyelerine yönelik büyük bir saygısızlık anlamına geldiğini ileri sürerek, "Bu düzenleme, devletin sopasıyla nasıl hile yapılacağını ortaya koymaktadır. Tüm maddeler birbiriyle bağlantılıdır. Devletin, geçersiz oyları nasıl meşru kılacağına dair düzenlemeler bu teklifin içine dercedilmiştir."

Gök, seçim barajının yüzde 10 olarak kalmasının eşitlik ilkesine aykırı olduğunu da savundu.

-"Siz şimdi fesli Kadir'e de ortak oldunuz"

AK Parti ve MHP arasındaki işbirliğine işaret eden ve teklifin imzacıları arasında bulunan MHP Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Parsak'a seslenen Gök, "Siz şimdi fesli Kadir'e de ortak oldunuz Sayın Parsak. Kurtuluş Savaşı'nda 'Yunan galip gelseydi' diyen bir kişiyi ziyaret eden Cumhurbaşkanı hakkında söyleyecek bir şeyiniz yok mu? O kadar mı ilkelerinizi ayaklar altına aldınız?" ifadelerini kullandı.

MHP'li Parsak da teklifle ilgili olmayan konuların, hoş olmayan "senli benli" bir üslupla ortaya konmasını doğru bulmadığını kaydetti.

Teklifi hazırlarken siyasi partiler arasındaki ittifaklara ilişkin pek çok ülkedeki uygulamaları incelediklerini belirten Parsak, "İttifaklar ülkemizde de Avrupa ülkelerinde de yeni bir müessese değil hem yasal zeminde hem de fiili olarak birçok ittifak söz konusu. Biz, siyasi partiler kanunun arkasını dolanmak yoluyla değil resmi, hukuki zeminde, milletin gözün önünde ittifaklarını yapsınlar' diyoruz." şeklinde konuştu.

CHP'li Gök ise konuşmasını kimseyi rahatsız etmeyecek bir üslupla yaptığını ifade ederek, "AKP ve MHP ittifakının ortasına fesli Kadir de girmiştir." dedi.

CHP Çorum Milletvekili Tufan Köse ise teklifin, "MHP'yi esir alma yasası" olduğunu ileri sürerek, AK Parti'nin cumhurbaşkanı seçiminde MHP'nin oylarını almak için bu yola başvurduğunu ileri sürdü.

Köse, "Win-win, hem AKP hem MHP kazanıyor ama Türk demokrasisinin bu işten bir karı olamayacak." dedi.

CHP Sivas milletvekili Ali Akyıldız, AK Parti ve MHP arasındaki ittifakı "koltuk ittifakı" olarak tanımlayarak, halkı ilgilendiren herhangi bir yanı bulunmadığını iddia etti.

-"Cambaza bak taktiği izleniyor"

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel ise seçim güvenliğiyle ilgili düzenlemelerin siyasi partilerin ittifakıyla ilgili maddelerle aynı teklifin içinde getirilmesinin "cambaza bak taktiği" olduğunu savundu.

Herkes ittifakları tartışırken seçim güvenliğinin gözden kaçırılmak istendiğini ifade eden Özel, seçim gibi hayati bir konudaki düzenlemenin ortak akılla ortaya çıkarılması gerektiğini söyledi.

Komisyon çalışmalarının amacının öneri ve itirazları dikkate almak, teklif ya da tasarıyı buna göre şekillendirmek olması gerektiğini belirten Özel, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Kendileri için iktidar hedefleyen iki parti, şu anda muhalefette diğer partilerin ortaklaşmış taleplerine duyarlı olacak mı, olmayacak mı? Her türlü rejimde iktidar vardır. Rejimi demokrasi yapan muhalefettir, demokrasinin kıratını belirleyen ise muhalefetin kendini özgür hissetmesine, seçimlerde şaibe olmamasına, şeffaf bir seçim sürecine bağlıdır. Kararı siz vereceksiniz. Eğer siz bütün bu çerçeveye rağmen 'Yok arkadaş, bizim dışımızdaki kimseyi dinlemeyeceğiz, noktasına, virgülüne dokunmayacağız.' derseniz yanlış yaparsınız."

CHP olarak seçim güvenliğine ilişkin diğer siyasi partilerle yaptıkları görüşmelere de işaret eden Özel, "Bir aklıselim hakim olmasını ve bizimle beraber 9 siyasi partiden gelen talepler doğrultusunda bu komisyonun geçmiş pratiğinin aksine bir ortak aklı aramasını ve bulmasını bekliyorum. Sonucun böyle olması memleket ve demokrasi için daha hayırlı olacaktır." diye konuştu.

Parlamenter sistemden ümidin kestirilmemesi gerektiğini dile getiren Özel, "Bu tip seçim hileleri, yapılan tuzaklar, partiye özel düzenlemeler hep yapanları vurmuştur. Parlamenter sistem ve seçim sistemi intikam alır, bedel ödetir." ifadesini kullandı.

-"Seçimleri itibarsızlaştırmamak gerekir"

AK Parti İstanbul Milletvekili Markar Eseyan, düzenlemenin önemli bir demokratik adım olduğunu, fiili ittifakların kanuni bir altyapıya kavuşturulduğunu söyledi.

Yasanın yalnızca iki partili bir sisteme gidip gitmeyeceğini seçmenin belirleyeceğini ifade eden Eseyan, teklifte bu yönde bir durumun olmadığını ancak seçmenin, kendi iradesinin sandığa yansıtmanın yolunu her zaman bulduğunu dile getirdi.

Teklifin birinci maddesi üzerindeki görüşmeler devam ediyor.