Pehlivanların kispeti Demirci'den

NURULLAH KALAY - Geleneksel spor yağlı güreşin olmazsa olmazı kispetin Ege Bölgesi'ndeki tek üreticisi Murat Kozak, Manisa'nın Demirci ilçesinde yurdun dört bir yanındaki pehlivanlara elleriyle diktiği kispetleri gönderiyor.

İlçede kardeşi Mehmet Kozak ile 35 yıldır ayakkabıcılık yapan Murat Kozak, 20 yıl önce pehlivanların giysisi kispeti, kendi çabalarıyla dikmeyi öğrendi. Kozak, atölyesindeki ilk denemelerinin ardından yaptığı ilk kispeti ise Demircili başpehlivan Rıfat Dönmez'e hediye etti.

Kozak'ın manda ve dana derisinden kişiye özel yaptığı kispetlerin ünü pehlivanlar arasında yayılınca Türkiye'nin dört bir yanındaki pehlivanlara kispet dikmeye başladı.

Gelen siparişlere göre yılda ortalama 10 kispet diken Kozak, bir kispet için yaklaşık 3 metre uzunluğunda "vidala" denilen genellikle çanta ve ayakkabı yapımında kullanılan sepilenmiş dana derisini kullanıyor.

Yaklaşık bin 500 liraya mal ettiği kispetin tamamını eliyle diken Kozak, makineyle kispetin üzerine desen ve işlemeler yapıyor.

"Türkiye'de bilinen 3 ustadan biriyim"

Murat Kozak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de bilinen 3 kispet ustasından biri olduğunu söyledi.

Kozak, "Benim dışımda bir Çanakkale Biga'da bir de Samsun'da bir kispet ustası var. Ben Ege'nin tek kispet ustasıyım. Benden sonra bu mesleği sürdürecek biri yok. Bu nedenle ömrüm yettiği sürece kispet yapımına devam edeceğim." dedi.

Rıfat Dönmez ve Kadir Ergin gibi pek çok pehlivana kispet diktiğini anlatan Kozak, şunları kaydetti:

"Edirne, Antalya, Balıkesir, Erzurum, Uşak ve İstanbul gibi birçok ile kispet diktim, dikmeye de devam ediyorum. Kispet zor bir el işçiliği ister. Sadece üst motiflerinin bir kısmında dikişi makinesi ile desen veriyoruz. En iyi kispet dana derisinden yapılır. Kispet yapımında ilk olarak pehlivanın beden ölçüsünü alırız. Kesimi ve dikimi yaptıktan sonra, görünen yüzüne dikiş makinesi ile desen verdikten sonra, yine el işçiliği ile perçinle pehlivanın ismini kispete yazarız. Sonrasında 2 gün boyunca zeytinyağın içinde bekletiriz. Böylece iyice yumuşar. Tek bir kispetin yapımı 1 hafta sürüyor."

Murat Kozak'ın kardeşi Mehmet Kozak da ağabeyiyle birlikte dedelerinin mesleği olan ayakkabıcılığı sürdürdüklerini, kispet dikiminde zaman zaman kardeşine yardım ettiğini belirtti.