Göçerlere Yayla Yolunda 'güvenlik' Engeli

MARDİN Ovası'nda kış mevsimini geçirdikten sonra baharla birlikte Hakkari ve Şırnak yaylalarına binlerce hayvanları ile çıkmak için yaya olarak yola çıkan göçerler, güvenlik gerekçesiyle Şırnak'ta durduruldu. Güvenlik güçleri, göçerlerden hayvanlarını araçla taşımalarını isterken, göçerler ise, "Hem araç kiralayacak imkanımız yok, hem de araçların hazırlanması 20 günü bulur. Bu vadilerde yaklaşık 100 hayvanımız telef oldu, hastalandı kestik. Çok mağdur durumdayız. Mağduriyetimiz çok büyük" diyerek çözüm bulunmasını istedi. Göçerler hayvanlarıyla birlikte yaya olarak Şırnak ve Hakkari yaylalarına ulaşmak için izin bekliyor.

Şırnak ile Hakkari'nin kırsal kesiminde terörle mücadele kapsamında başlatılan operasyonlar devam ederken, güvenlik gerekçesiyle bazı bölgelerin özel güvenlik bölgesi statüsüne alınması ve getirilen yayla yasakları hayvan üretiminin önemli bir parçası olan göçerleri olumsuz etkiledi. Kış mevsimini Mardin, Şanlıurfa, Silopi, İdil ile Cizre ilçelerinin ovalarında geçiren göçerler, baharın gelmesi ile Şırnak ve Hakkari bölgesindeki yaylalara çıkmak için binlerce hayvanları ile yaya olarak yola çıktı. Hakkari ile Şırnak'taki Faraşin, Kato ve Herekol Dağları'ndaki yaylalara gitmek isteyen göçerlerin yolu güvenlik gerekçesiyle Şırnak'ta kesildi. Gittikleri bölgenin geçici güvenlik bölgesi olduğu ve yayla yasakları bulunduğunu hatırlatan güvenlik güçleri, göçerlerden hayvanlarını karayolunda yaya değil, araçlar ile taşımalarını istedi. Buna imkanları olmadığını söyleyen göçerler, Şırnak merkez, Yeniaslanbaşar, Kaymakam Çeşmesi ve Güneyçam köyü yolları etrafına kurdukları derme çatma çadırlarda beklemeye başladı.

Yol kenarına kurdukları yaklaşık 30 çadırda yaşayan göçerler, bölgede 40 bin hayvanları bulunduğunu belirtirken, Mehmet Emin Şenyüz, hayvanlarını karayolunda götürdükleri için kendilerine yüklü para cezası kesildiğini söyledi. Nusaybin'den Hakkari'ye gitmek istediklerini anlatan Şenyüz, şunları anlattı:

"Hakkari yaylalarına gideceğiz. Cizre'ye geldik. Cizre'de Jandarma 4 bin hayvanımıza yaklaşık 300 bin lira para cezası kesti. Cizre'den Şırnak'a geldik şimdi de bizi çevirdiler. Yaylalara gitmemize izin vermiyorlar. Bölgemize karayolu ile gitmemize izin vermiyorlar. Aslen biz Siirtliyiz. Karayolundan Siirt'te gitmemize izin vermiyorlar. Hayvanları araçlara bindirmemizi söylüyorlar. Araç kiralayacak imkanımız yok, hem de araçların hazırlanması 20 günü bulur. Bu vadilerde yaklaşık 100 hayvanımız telef oldu, hastalandı, kestik. Çok mağdur durumdayız. Mağduriyetimiz çok büyük. Bunu kendi adıma değil bütün göçer arkadaşlarımız adına söylüyorum."

"YILDA 800 BİN HAYVAN BU GÜZERGAHI KULLANIYOR"

Şırnak, Hakkari ve Siirt yaylalarına gitmek için yılda yaklaşık 800 bin hayvanın bu güzergahtan yaylaya götürüldüğünü ifade eden göçer Şenyüz, bu yıl bunun engellendiğini dile anlatırken şöyle dedi:

"Sayın Cumhurbaşkanıma, Başbakanımıza, İçişleri Bakanımıza, Tarım Bakanımıza seslenmek istiyorum; Bu hayvanlara sahip çıksınlar. Bu koyunlar sadece bizim değil, bütün devletin, herkesin malıdır. Fakir- fukaranın malıdır. Bu maldan herkes faydalanıyor. Ben 12 çocuk babasıyım. 10-15 torunum, 6 çobanım var. Bu 6 çobanın da en az 60 tane çocuğu var. Hepimiz bu hayvanlardan faydalanıyoruz. Bu hayvanlar yaylalara çıkmazsa sonbahara kadar hayvanlardan yüzde 20'si kalmaz. Hepsi sıcaktan ölür gider. Bu hayvanların hepsi yok olur. Biz üreticiyiz, tüccar değiliz. Bizim işimiz budur. Çoluk- çocuğumuzun rızkına sebep oluyorlar. Kimse çocuklarımızın rızkına engel olmasın. Başka bir çaremiz, yolumuz yok."

Kış mevsiminde Mardin, Şanlıurfa ve Diyarbakır'a gidip oradaki boş meralarda hayvanlarını otlattıklarını ve mera sahiplerine kira ödediklerini söyleyen Mehmet Emin Şenyüz konuşmasını şöyle sürdürdü:

"YAYLALAR SERBEST BIRAKILMALI"

"İlkbaharda yollara düşüyoruz. Rapor alamıyoruz. Rapor alamadığımız için zor durumda kalıyoruz. Geldiğimizde askeriye bizi nerede yakalarsa raporsuz olduğumuz için ceza kesiyor. Kışı Mardin'de, ilkbaharı Şırnak'ta, yazı Van'da, Hakkari, Erzurum, Ağrı'da, sonbaharı başka bir ilde geçiriyoruz. Sürekli yaya gidip geliyoruz. Şimdi bizi engelliyor, zor durumda bırakıyorlar. Devlet bize yaylaları serbest bırakmazsa, rapor ve sevk vermezse hayvancılığı bırakmak zorunda kalırız. Cizre'de askerler 'Bölgemizden çıkın nereye gidiyorsanız gidin' dedi. Senin bölgenden çıkarsak biz hangi bölgeye gideceğiz. Amerika'ya mı, İsrail'e mi, Rusya'ya mı gideceğim, nereye gideceğim?  Başka bir vatanımız yok. Biz Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, evladıyız. Biz devletimizi, milletimizi bayrağımızı seviyoruz."

"GÖÇERLER YAYLALARA ÇIKAMADIĞI İÇİN ET FİYATLARI ARTIYOR"

Et fiyatlarının artmasını göçerlerin yaylalara çıkmamasından kaynaklandığını anlatan göçer Mehmet Ali Kansu ise, bakanların et fiyatlarının neden yükseldiğini sorduğunu ifade ederken, "Hayvanı Şırnak bölgesinde çevirirseniz durum bu olur. Sonra peynirin kilosu neden 20 lira oluyor diyorlar. Biz hayvanlarımızı sağamıyoruz. 2 aydır dışarı çıkmışız. Bir gün bile hayvanımızı sağmamışız. Geçtiğimiz her yer birilerinin tarım alanı. Şimdi bile buradaki köyler gelip bizi buradan kovacak. Ne yapacağımızı şaşırdık. Yetkililer neden bize bunu yapıyor? Biz de geçimimizi böyle sağlıyoruz. Devletimiz bize sahip çıksın bizi böyle ortada bırakmasın. Van ve Hakkari bölgelerindeki yaylalar yasaklamış. Bu durum böyle gitmez" diye konuştu.

- Şırnak