Katar ile Mısır ilişkileri uluslararası ve bölgesel zorluklara rağmen büyüme gösteriyor

Katar ve Mısır arasında tarihi zemine dayanan ikili ilişkiler, son yıllarda yaşadığı sarsılma sonrasında karşılıklı atılan adımlarla yeniden gelişerek büyüme yoluna giriyor.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, 2014 yılında göreve başlamasından bu yana Katar'a ilk resmi ziyaretini gerçekleştiriyor.

Katar Emirlik Divanından dün yapılan açıklamada, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani'nin bugün Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'yi ağırlayacağı duyuruldu.

Sisi'nin iki gün sürecek ziyaretinde liderlerin ikili ilişkilerin yanı sıra bölgesel ve uluslararası konuları ele alması bekleniyor.

Şeyh Temim 24 Haziran'da, Kahire'ye iki günlük bir ziyarette bulundu ve bu ziyaret sırasında Sisi ile ikili ilişkilerin gelişimi ve ortak çıkara dayalı konuları görüştü.

Katar Emiri, Mayıs 2021'de, eski Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin askeri darbeyle görevinden düştüğü 2013'ten önceki ikili ilişkileri yeniden kurma bağlamında Katar'ı ziyaret etmesi için Sisi'ye resmi davette bulundu.

Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn ve Mısır ile Katar arasında 2017'de çıkan anlaşmazlık El- Ula Bildirisi'yle son bulmuştu.

Ziyaretin zamanlaması dikkati çekiyor

Katar resmi ajansı QNA'ya göre ziyaret, iki ülke yönetimi arasındaki gelişen ilişkiler çerçevesinde gerçekleşiyor; Katar ve Mısır'ın ilişkileri çeşitli alanlarda daha da güçlendirme konusundaki kuvvetli isteğini ortaya koyuyor.

Sisi'nin Katar'a ziyaretinin zamanlamasının, kasım ayında Cezayir'deki Arap Birliği Zirvesi'nin başlamasından ve Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun (BMGK) New York'taki 77. oturumu toplantılarından önce olması nedeniyle özellikle önemli olduğu belirtiliyor.

Ziyaret, Orta Doğu'daki gelişmeler ve Rusya'nın 24 Şubat'tan bu yana komşusu Ukrayna'ya düzenlediği askeri saldırının yansımaları açısından hızlı bölgesel ve uluslararası zorluklarla gelişmeler çerçevesinde dikkati çekiyor.

Katar-Mısır tarihi ilişkileri

Katar ile Mısır'ın ilişkileri, iki ülkeyi ve halkını siyasi, toplumsal ve ekonomik açıdan birbirine bağlayan tarihi bir temele dayanıyor. İki ülke ilk kez 1972 yılında karşılıklı olarak büyükelçi ataması yaptı.

İki ülke arasında on yıllardır süren ilişkiler; siyasi, ticari, ekonomik ve iş gücü sektörlerinin yanı sıra karşılıklı yatırımların teşviki ve korunması, hava taşımacılığı, spor, eğitim, bilimsel araştırma ile medya, kültürel ve arkeolojik alanlarda iş birliğini kapsıyor.

İkili ilişkileri geliştirmek için karşılıklı adımlar atılıyor

Katar ve Mısır ortak çıkara dayalı ikili ilişkileri geliştirmek ve Arap ortak çalışma mekanizmasını canlandırmak için karşılıklı resmi ziyaretlerde ve telefon görüşmelerinde bulunuyor.

Şeyh Temim, 24 Haziran'da Cumhurbaşkanı Sisi'nin davetlisi olarak Kahire'yi ziyaret etti.

Bu görüşmede iki taraf, Kahire'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda, başta yatırım, enerji, savunma, kültür ve spor olmak üzere her alanda ikili ilişkileri güçlendirmenin ve geliştirmenin yollarını ele aldı.

İki ülke yetkilileri görüşmede, bölgesel ve uluslararası meseleler, özellikle Orta Doğu'daki gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulundu.

Katar Emiri Temim'in bu ziyaretinin, Doha ve Kahire arasındaki ilişkilerin seyrinde bir dönüm noktası oluşturduğu belirtiliyor.

Takvimler 29 Mart'ı gösterdiğinde Kahire'de Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli ile Katar Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ve Maliye Bakanı Ali bin Ahmed el-Kuvari arasında bir görüşme yapıldı.

Görüşmede, ikili ilişkilerin yanı sıra farklı alanlarda iki ülke arasındaki koordinasyon ile iş birliğinin güçlendirilmesi meseleleri görüşüldü.

Taraflar ayrıca sürekli istişare ve her alanda iş birliği ve koordinasyonun güçlendirilmesi adına iki ülkenin dışişleri bakanlarının başkanlık ettiği bir ortak yüksek komitenin kurulmasını memnuniyetle karşıladı.

Görüşmede, gelecek dönemde Mısır'da toplam 5 milyar dolarlık bir dizi yatırım ve ortaklık üzerinde anlaşıldı.

Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ayrıca Mısırlı mevkidaşı Samih Şükri ile ikili iş birliğinin güçlendirilmesi konusunu masaya yatırdı.

Taraflar, anlaşmaların ve mutabakat zaptları imzalayan ortak ikili komite üyelerinin çalışmalarından memnuniyetlerini ifade etti.

Ortak komitelerin çalışmaları

Katar-Mısır İzleme Komitesi 7. Toplantısı, Eylül 2021'de Doha'da gerçekleştirildi. Doha 13-14 Eylül 2021'de ise Katar-Mısır Hukuk Komitesi 6. Toplantısı'na ev sahipliği yaptı.

Bu toplantılarda, komitelerin gündemindeki konular üzerinde mutabakata varıldı, yetkili makamlar arasındaki iş birliği ve koordinasyonun artırılmasına yönelik ikili anlaşmalar imzalandı.

Katar Posta Hizmetleri Şirketi (Qatar Post) ile Mısır Ulusal Posta Heyeti arasında posta iş birliği alanında bir anlaşma ve protokol imzalandı. Katar Sivil Havacılık Otoritesi ile Mısır Sivil Havacılık Kurumu da hava taşımacılığı alanında bir mutabakat zaptı imzaladı.

Katar'da çalışan Mısırlılar ve Katar'ın Mısır'daki yatırımları

Katar'ın kamu ve özel sektörlerinde çok sayıda Mısırlı çalışıyor ve bu Körfez ülkesinin kalkınma sürecine destek sunuyor. Ayrıca Katar pazarında çok sayıda Mısırlı şirket de faaliyet gösteriyor.

Mısır pazarında ise tatil köyleri ve turizm projeleriyle yaklaşık 3,3 milyar dolarlık Katar Yatırım Otoritesi dahil olmak üzere Körfez ülkesinin büyük yatırımları bulunuyor.

İki ülke arasında, enerji başta olmak üzere yeni alanlarda yatırımların artırılması ve genişletilmesine ilişkin istişareler yapılıyor. Buna ek olarak ticaret hacminin artırılmasının önündeki engellerin kaldırılması ve karşılıklı yatırımların kolaylaştırılması konuları ele alınıyor.

Mısır Sanayi ve Ticaret Bakanı Nevin Cami, haziran ayında Bloomberg'in iş birliğiyle düzenlenen Katar Ekonomik Forumu'na katıldı. Mısırlı Bakan, Katar'a imalat, özel sektör, tekstil ve deri alanlarında yatırım fırsatlarını sundu.

Haziran ayında ise Mısır Yatırım ve Serbest Bölgeler Genel Otoritesi CEO'su Muhammed Abdulvehhab, Doha ziyareti kapsamında Katar İşadamları Derneği yetkilileriyle bir araya geldi.

İki ülke arasındaki yatırım iş birliğinin güçlendirilmesinin ele alındığı görüşmede, taraflar Katar iş dünyasının sahadaki yatırım fırsatlarını görüşmek için Mısır'a yapacağı saha ziyaretlerinin önemi üzerinde mutabık kaldı.

Mısır ekonomisinin pek çok rekabetçi bileşene sahip olduğunu vurgulayan Abdulvehhab, kimya ve petrokimya endüstrileri, finansal hizmetler, lojistik hizmetler, gayrimenkul, turizm, teknoloji ve tarım gibi sektörlerde Katarlı yatırımcıların ilgisini çeken yatırım fırsatlarının varlığından söz etmişti.