Türkiye'nin Canı Kampanyası, Biyolojik Çeşitliliğin Korunması İçin Umut Veriyor

Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF) Türkiye tarafından, Türkiye'nin biyolojik değerlerinin korunması için başlatılan "Türkiye'nin Canı Kampanyası" kapsamında hibe desteği alan doğa koruma projeleri tamamlandı.

WWF-Türkiye tarafından yapılan açıklamada, kampanya kapsamında, Küre Dağları'nda yetişen doğal makro mantarlar, sadece Trakya'da yaşayan yer yediuyurları, Antalya'nın endemik bitkileri, Hatay'ın kutsal sayılan dağ ceylanları ve tehlike altındaki deniz kaplumbağaları ile Akdeniz'de keşfedilen yarasa kolonileri ve bu türlerin doğal yaşam alanları araştırıldı, korunmaları yönünde adımlar atıldı.

Tamamıyla yerel girişimlerce geliştirilen ve yürütülen projelerle elde edilen bilgiler, ülkenin biyolojik  değerleri hakkında bilinmeyenlere ışık tuttu ve türlerin, kendi yaşam alanlarında, ortak bir değer olarak varlığını sürdürmesinde yöre halkınca oynanabilecek rolün önemini ortaya koydu.

Açıklamada görüşlerine yer verilen WWF-Türkiye Genel Müdürü Tolga Baştak, projelerle elde edilen kazanımların, türlerin ve yaşam alanlarının uzun vadeli koruma stratejilerinin hayata geçirilmesi açısından önemli bir boşluğu doldururken aynı zamanda yöre halkının kendine ait bu değerleri daha iyi tanımasına ve sahip çıkmasına olanak sağladığını vurguladı.

Kampanyada ilk hibe dönemini başarıyla geride bırakırken, yeni dönem için kaynak yaratma çabalarına devam ettiklerini belirten Baştak, "Bireylerden gelen bağışlar, hibe fonunu oluşturmamızda önemli bir rol oynuyor. Kampanyaya destek olmak isteyenler, 'CAN' yazıp 8486'ya mesaj göndererek, 5 lira bağışta bulunabilir" ifadelerini kullandı.

"Daha pek çok değere el uzatabilmeyi umut ediyoruz"

WWF-Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Bayar da kalıcı doğa koruma çözümlerinin hayata geçirilmesinde yöre halkının, yerel sivil toplum kuruluşlarının ve yerel yönetimlerin etkin katılımı ve işbirliğinin kaçınılmaz olduğunu kaydetti.

Kampanyadan hibe desteği alan projelerin her birinin, bu işbirliğinin çok güzel örneklerini sergilediğini aktaran Bayar, çok yakında yapacakları ikinci hibe çağrısı ile korunmaya muhtaç daha pek çok doğal değere el uzatabilmeyi umut ettiklerini belirtti.

Yerel sivil toplum kuruluşlarınca geliştirilip uygulanan doğa koruma projeleri için maddi destek sağlayan ve 2010 yılında başlatılan Türkiye'nin Canı Kampanyası, biyolojik çeşitlilik konusunda farkındalık yaratmayı ve bu konuda yapılması gereken çalışmaları ülke genelinde yaygınlaştırmayı amaçlıyor. Kampanya kapsamında oluşturulan fonla Eylül 2011'de yapılan hibe çağrısına Türkiye'den 55 proje başvurusu yapıldı, desteklenen altı proje 2012 yılının şubat ayında uygulanmaya başladı.

Projeler ve elde edilen sonuçlar

Uygulama aşamasında da WWF-Türkiye tarafından desteklenen ve yerel sivil toplum kuruluşlarınca yürütülen altı proje ve elde edilen sonuçlar şöyle:

- Antalya Orkidelerini ve Biyolojik Çeşitliliğini Koruma Derneği tarafından yürütülen Antalya'nın "Beşi Bir Yerde Projesi" kapsamında, ilde yayılış gösteren 5 endemik bitki türünün (Kemer Orkidesi, Olimpos Safranı, Side Canavar Otu, Kaputaş Andızotu, Kangay'ın yayılış alanları belirlendi. Kemer Orkidesi ve Kaputaş Andızotunun yeni yayılış alanları bulundu. Türlerin uygun sayıda bireyleri Akdeniz Üniversitesi Botanik Bahçesi'ne ve tohumları Türkiye Tohum Gen Bankası'na aktarıldı. Doğadaki varlıklarının devamı için elde edilen tür yayılış bilgileri, Antalya Orman Bölge Müdürlüğü Amenajman Planları'na entegre edildi.

Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Hatay Şubesi'nin yürüttüğü Dağ Ceylanlarının Yaşam Ortamlarının İyileştirilmesi ve Risklerin Azaltımı Projesi kapsamında Hatay'ın Kırıkhan ilçesinde yapılan çalışmalarla ilk resmi ceylan sayımı gerçekleştirildi ve 230 birey tespit edildi. Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından, dağ ceylanları için bir üreme istasyonu kurulacak.

- Küre Dağları Ekoturizm Geliştirme Kooperatifi tarafından yürütülen Küre Dağlarının Şapkalı Gizemi Mantarlar Projesi kapsamında Küre Dağları Milli Parkı ve Kastamonu çevresinde yayılış gösteren 30 doğal mantar türü tespit edildi. Mantar uzmanları tarafından bölgedeki doğal mantar türlerinin ekoturizm açısından önemi ve mantarların yemek yapımında kullanımı konusunda yöre halkına eğitimler verildi, uygun mantar toplama teknikleri anlatıldı. Proje, İtalya'nın Torino kentinde gerçekleştirilen uluslararası Salone del Gusto (Lezzet Festivali) ve Terra Madre (Toprak Ana) etkinliğinde tanıtıldı.

Samandağ Çevre Koruma ve Turizm Derneği tarafından geliştirilen Samandağ Kumsallarında Üreyen Yeşil Deniz Kaplumbağalarının Korunması Projesi kapsamında, Samandağ kumsalında yürütülen arazi çalışmalarında 247 yuvanın yüzde 96'sı korundu. Deniz kaplumbağası yavrularının yüzde 80,9'u güvenli şekilde denize ulaştı. Kumsal temizliği için kum eleme makinesi yardımıyla kumsal katı atıklardan arındırıldı. Son üç yılda Samandağ kumsalına yapılan yuvaların kuluçka başarı oranları ile karşılaştırdığında önceki yıllara göre başarıda yaklaşık yüzde 24'lük artış sağlandı.

- Boğaziçi Uluslararası Mağara Araştırmaları Derneği'nce yürütülen Yeraltının Dev Kanatları, Mısır Meyve Yarasaları Projesi kapsamında, Kaş- Alanya ve Mersin-Hatay arasındaki mağaralarda yapılan popülasyon çalışmalarında yaklaşık 10 bin birey tespit edildi. Türkiye'de yarasa türlerine ve yaşam alanlarına yönelik ilk yayın niteliğini taşıyan "Yarasalar ve Mağara Ekosistemleri" el kitabı hazırlandı. Proje kapsamında, Türkiye'de mağara konusunda çalışan gruplar bir araya geldi. Yarasaların korunması için Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile proje bulguları paylaşıldı.

-  Yaban Hayatı Araştırma Derneği'nce sürdürülen Yer Yediuyuru Yokolmasın Projesi kapsamında, Edirne, Tekirdağ ve Çanakkale'de yürütülen arazi çalışmalarında tehlike altındaki bu türe ait 10 birey tespit edildi. Son derece nadir görünen yer yediuyurunun, doğal ortamında hem yetişkin hem de yuvadan yeni çıkan genç bireyleri dünyada ilk defa fotokapanla fotoğraflandı. Türü tanıtan yayınlar hazırlanarak yöre halkı ve yerel yetkililer arasında farkındalık yaratıldı. - İstanbul