Aras Kuş Cenneti'nde 11 Yılda 105 Bin Kuş Halkalandı

BÜLENT MAVZER - Dünya kuş göç yolları listesinde yer alan ve aktif olarak kuş halkalanmasının yapıldığı noktalardan biri olan Aras Kuş Cenneti ve Halkalama İstasyonu'nda bilimsel çalışmalar sürüyor.

Yurdun düzenli kuş halkalama istasyonları arasında yer alan ve Ramsar kriterlerine uygun olan Aras Kuş Halkalama İstasyonu'nda KuzeyDoğa Derneği, Iğdır Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü, Iğdır Üniversitesi ve Kafkas Üniversitesince çalışma yürütülüyor.

Iğdır'ın Tuzluca ilçesine bağlı Yukarı Çıyrıklı köyünde bulunan, Aras Nehri'nin doğal arazisindeki kuş cenneti, Afrika'nın yanı sıra Rusya, Litvanya, Estonya, Ukrayna, Finlandiya, Polonya, Avusturya ve Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerden gruplar halinde gelen kuşlara ev sahipliği yapıyor.

Kuş halkalama çalışmalarının 2006'dan beri yapıldığı, dünya kuş göç haritasında yer alan Aras Kuş Cenneti ve Halkalama İstasyonu'nda 11 yılda 105 bin kuş halkalanarak kayıt altına alındı.

KuzeyDoğa Derneği Başkanı da olan Utah ile Koç üniversiteleri Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, istasyonun dünya kuş bilimi açısından önemli bir merkez olduğunu söyledi.

Kuş merkezinin birçok önemli başarıya imza attığını ifade eden Şekercioğlu, şunları söyledi:

"Bugüne kadar KuzeyDoğa Derneği olarak, Kafkas, Koç, Utah ve Iğdır Üniversitesi iş birliğiyle içerinde, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün sağladığı izin ve destekle 290 kuş türü kaydettik, 105 binden fazla kuşu halkaladık. 290 kuş türü, Türkiye'nin kuş türlerinin yaklaşık 3'te 2'si, yani bütün bu kuş türleri sadece 10 kilometrekarelik Aras Nehri Kuş Cenneti'nde kaydedildi. Bu da Türkiye'nin doğusundaki, Almanya'nın yüz ölçümüne yaklaşık bir alana sahip olan bu alanı Türkiye'nin en zengin kuş cenneti yapıyor."

"Binlerce kuş türü üç kıtadan, 36'dan fazla ülkeden kayıt verdi"

Kuş cennetinde halkalanan kuşların takip altına alınarak önemli verilerin elde edildiğini aktaran Şekercioğlu, şöyle devam etti:

"Biz bunu halkaladığımız ve vericiler taktığımız kuşlarla da göstermiş olduk. Şimdiye kadar halka ve verici taktığımız binlerce kuş türü üç kıtadan, 36'dan fazla ülkeden kayıt verdi. Takip ettiğimiz 28 gramlık büyük kamışcıl kuşları bir sene içerinde 17 ülkeden geçti ve 10 binlerce kilometre yol katetti. Uydu vericisi taktığımız ve Ardahan ismini verdiğimiz sadece bir küçük akbaba dünyanın çevresinden daha fazla bir mesafeyi katetti. Burası ekoturizm için Ağrı Dağı Mili Parkı kadar önemli. Buraya 34 ülkeden 400'den fazla gönüllü gelerek çalışma yürüttü ve bu sayede birçok ülke Iğdır'ı tanımış oldu ve Türkiye'nin doğal zenginliğini, Aras Kuş Cenneti'ni bizzat gördü."

Aras Kuş Cenneti ve Halkalama İstasyonunda görevli Uzman Biyolog Emrah Çoban, kuşların hassas ağlarla yakalanıp ayaklarına Türkiye halkaları takılarak takip altına alındığını söyledi.

Kuşların göç yollarının ve iklim değişiklikleriyle ilgili çalışmaların da araştırıldığını aktaran Çoban, "Toplamda, 11 yılda 100 binin üzerinde kuşa halka taktık. Ülkemizin bu alanı 11 yıllık bir çalışmanın neticesinde dünya kuş göç haritasındaki yerini aldı. Bu da şu demek oluyor, burası göçmen kuşlar için çok önemli bir alan, bu manada buranın koruma altına alınması gerektiğine inanıyorum çünkü bilimsel veri toplamada alanda daha fazla araştırma yapılmasına ihtiyaç var." diye konuştu.

"Ekosistemin devamlılığı açısından korunma altına alınması gerekmektedir"

Bu alanın ekosistemin sürekliliği açısından önem taşıdığını ifade eden Çoban, "Bu alan sadece kuşlar için değil biyoçeşitlilik olarak da diğer canlılar için de önemlidir. Buraya gelen kuşlar, buradaki canlılarla besleniyorlar ve bu da canlı sürecinin dengede devam etmesine neden oluyor. Aras Vadisi'nin kenarındaki bu kuş cennetinin ekosistemin devamlılığı açısından korunma altına alınması gerekmektedir." sözlerine yer verdi.