Prof. Dr. Tuncer'den Hayvanseverlere Kuduz Uyarısı

Veteriner Hekimler Derneği Yönetim Kurulu Genel Başkanı Prof Veteriner Hekimler Derneği Yönetim Kurulu Genel Başkanı Prof. Dr. Şakir Doğan Tuncer, evcil hayvanlardan bulaşabilecek kuduz riskine dikkat çekerken, kuduz belirtilerinin, başlangıçta 1-4 gün süren yüksek ateş iştahsızlık, yorgunluk, huzursuzluk ve çırpınma nöbetleriyle başladığını, bunu ağrılı kas kasılmaları ve felcin izlediğini aktardı.

Tuncer, ANKA'ya yaptığı açıklamada, kuduzun hayvanlardan insana bulaşan en önemli "zoonoz"lardan (hayvanlardan insanlara geçebilen enfeksiyon hastalığı) biri sayıldığını ve merkez sinir sistemine(beyinle omuriliğe) yerleştiği için genellikle ölümle sonuçlanan bir virüs hastalığı olduğunu söyledi. Tuncer, bütün sıcakkanlı hayvanların(memelilerin ve kuşların) hücrelerinde yaşayabilen kuduz virüsünün, kuduz bir hayvanın ısırığıyla insana bulaştığını belirterek, "Tilki, kurt, tavşan ve yarasa gibi yabanıl hayvanlar arasında kuduz virüsü çok yaygın olmakla birlikte, hastalığın insanlarda da görülmesinin baş sorumlusu köpek ve kedi gibi evcil hayvanlardır" dedi.

-KUDUZUN BULAŞMASI-

Hastalığın insanlarda görülmesinin baş sorumlusunun köpek ve kedi gibi evcil hayvanlar olduğunu vurgulayan Tuncer, bu hayvanların salyasına karışmış olan kuduz virüsünün, hayvanın ısırdığı yerdeki açık yaradan içeri girdiğini ve sinirler boyunca yavaş yavaş ilerleyerek beyne ulaştığını bildirdi. Kuduz virüsünün hayvanın ya da insanın merkez sinir sistemine yerleştikten sonra hastalığın ilk belirtilerinin başladığını belirten Tuncer, şunları ifade etti:

"Virüsü alan hayvanda merkez sinir sistemi uyarıldığı için hayvan huzursuz, hırçın ve tedirgindir. Daha sonra saldırganlaşarak çevresindeki öbür hayvanları ve insanları ısırmaya çalışır("kudurma" evresi). Bu arada felç belirtileri başladığı için yutkunma güçlüğü çeken hayvan su içmekten kaçınır, tükürüğünü yutamadığı için ağzından salyalar akar, boğazında yabancı bir cisim varmış gibi boğuk bir sesle havlar ve ışıktan rahatsız olur. Bu evrelerden sonraki üç beş gün içinde de ölür. Bazen de bu saldırganlık ve kudurma belirtilerini hiç göstermeden doğrudan ağır bir felç evresine girerek sessizce ölebilir."

-İNSANDA KUDUZ-

İnsandaki hastalık belirtilerinin, başlangıçta 1-4 gün süren yüksek ateş iştahsızlık, yorgunluk, huzursuzluk ve çırpınma nöbetleriyle başladığını, bunu ağrılı kas kasılmaları ve felcin izlediğini aktaran Tuncer, şunları ekledi:

"Boğaz kaslarının şiddetle kasılması yutkunma sırasında çok ağrı verdiği için hasta yalnızca su içmekten değil, suyu görmekten bile korkar(hidrofobi, su korkusu).

İkinci evre 2-7 gün sürer. Bu evrede hastaların yüzde 80'inde aşırı hareketlilik ve saldırganlık, hayal görme, düşünce bozuklukları, kasılma ve lokal felçler saptanabilir.

Üçüncü ve son evredeyse hasta komaya girer ve solunum merkezinin etkilenmesi sonucu hasta kaybedilir."

-KORUNMA-

Tuncer, koruyucu tedavinin temelinin, hastalığın bulaşmış olabileceğinden kuşkulanılan kişilere hiç zaman yitirmeden bağışık bir serumun ya da aşının uygulanmasına dayandığını dile getirdi. Etkisi hafifletilmiş kuduz virüsü aşılanan hayvanların kan serumunun, insanlara şırınga edildiğinde, virüsleri yok ederek insanı ölümden kurtaracağını belirten Tuncer, korunma yöntemlerini şöyle sıraladı:

"Günümüzde, kuduz virüsünün laboratuarlardaki özel besi yerlerinde insandan alınmış hücrelere ekilmesiyle hazırlanan yeni aşı (HDCV), koruyucu kuduz tedavisini çok daha kolay ve güvenli kılmıştır. Koldan kas içine uygulanan bu aşı, eskisi gibi ağır yan etkilere yol açmaz ve en ciddi yaralarda bile birkaç gün arayla en çok dört kez yapılması yeterlidir. Kuduzu önlemenin en etkili yöntemi, evcil hayvanlara düzenli olarak kuduz aşısı yapmak ve kuşkulu hayvanları gözetim altına alarak hastalığın yayılmasını engellemektir. Kurt, çakal, tilki, köpek, kedi gibi hayvanlar tarafından ısırıldığında, ısıran hayvan 10 gün süre ile kontrol altında tutulması gerekir. Bu sürede hayvan hasta ise ölecektir. Isırılan kişi de hemen yarası bol su ve sabunla yıkamalı ve pansuman yaptırmalıdır. Isırılan kişiye kuduz aşısı yapılmalıdır." - Ankara