Türkiye Yeni Anayasasını Hazırlıyor

Kudret Topçu - Türkiye'ye yeni bir anayasa kazandırmak için başlatılan çalışmalarda yaklaşık 15 ay geride kaldı.

TBMM Başkanı Cemil Çiçek, yeni anayasa çalışmalarına 19 Eylül 2011 yılında hukuk profesörleriyle yaptığı toplantıyla start verdi.

19 Ekim 2011 tarihinde göreve başlayan Türkiye Büyük Millet Meclisi Anayasa Uzlaşma Komisyonu, 4 Mayıs'ta sona eren katılım aşamasında, 19'u TBMM'de biri de İstanbul-da olmak üzere 20 toplantı yaptı. Bu toplantılarda, Komisyonun ve alt komisyonların çalışma usul ve esasları belirlendi. Buna göre çalışmaların 2012 yılı sonuna kadar bitirilmesi hedeflendi ve çalışmaların 4 aşamada tamamlanması planlandı. 1. Aşama;katılım, veri toplama ve değerlendirme, 2. Aşama; ilkelerin belirlenmesi ve metin oluşturma, 3. Aşama; metnin kamuoyuna sunulması ve kamuoyunca tartışılması, 4. Aşama; kamuoyunda beliren görüşlere göre taslağın gözden geçirilerek teklif haline getirilmesi olarak öngörüldü.

Çalışma usul ve esaslarının belirlenmesinin ardından 3 adet alt komisyon kurulmasına karar verildi.

Anayasal kuruluşlar ve siyasi partilerin görüşlerini değerlendiren 1 Numaralı Alt Komisyon, 21 toplantı gerçekleştirdi. Kendi çalışma usulleri ile dinlenecek siyasi parti ve kuruluşların belirlendiği 2 toplantının ardından gerçekleştirilen 19 toplantıda 42 siyasi parti ve üniversiteler ile çeşitli kurumları dinledi.

Meslek örgütleri ile sendikaların görüşlerini değerlendiren 2 Numaralı Alt Komisyon, 15 toplantı yaptı. Kendi çalışma usulleri ile dinlenecek meslek örgütleri ve sendikaların belirlendiği 2 toplantının ardından gerçekleştirdiği 13 toplantıda sırasıyla 39 meslek örgütü ve sendikanın görüşüne başvurdu.

Sivil toplum örgütlerinin görüşlerini değerlendirecek 3 Numaralı Alt Komisyon, 21 toplantı gerçekleştirdi ve kendi çalışma usulleri ile dinlenecek sivil toplum kuruluşlarının belirlendiği 2 toplantının ardından gerçekleştirdiği 19 toplantıda sırasıyla 79 dernek, vakıf ve platformu dinledi.

-Yazışmalar-

Komisyon, yeni anayasa yapım sürecini aktif olarak takip edip gelişmeleri mümkün olduğunca üyeleriyle paylaşmaları, süreçte etkin rol almaları ve görüş ve önerilerini bildirmeleri amacıyla 165 üniversite, 78 il barosu, 60 siyasi parti, 18 belediye birliğine, 17 kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşu, 7 yüksek mahkeme, 7 kamu görevlileri sendikaları üst kuruluşu, 6 muhtarlar birliği dernekleri, 4 işçi ve işveren sendikaları üst kuruluşu, RTÜK, Vilayetler Hizmet Birliği ve Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı ile posta yoluyla yazışma yaptı.

14 bin 538 dernek, 4 binden fazla vakıf, bin 700 yerel ve ulusal radyo ve 197 yerel televizyona ise e-posta yolu ile yazı gönderildi.

-Gelen görüşler-

Anayasa Uzlaşma Komisyonu'na, komisyonun resmi web sitesi üzerindeki görüş bildirme sistemi üzerinden, yeni anayasa konusunda 66 bin 15 kişi tarafından görüş bildirildi. Ayrıca komisyonun e-posta adresine ise bin 872 kişi veya kuruluş tarafından görüş gönderildi. E-posta yoluyla gelen görüşlerin 221'i vakıf, dernek, platform gibi çeşitli sivil toplum kuruluşlarına ait.

Posta yoluyla Komisyon'a bin 50 kişi veya kuruluştan görüş intikal etti. Bu görüşler yaklaşık 18 bin 350 sayfayı buldu. Posta yoluyla gelen görüşlerin 211'i vakıf, dernek, platform gibi çeşitli sivil toplum kuruluşlarına ait.

Ayrıca bugüne kadar alt komisyonlara 160 kuruluş tarafından sözlü olarak beyan edilen görüşler yaklaşık 2100 sayfa tuttu.

-Ziyaretler-

Anayasa Uzlaşma Komisyonu, TBMM Başkanı Cemil Çiçek başkanlığında; Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK), HAK-İŞ Konfederasyonu, Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), Türkiye KAMU-SEN, Memur Sendikaları Konfederasyonu (MEMUR-SEN), Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu

(DİSK) gibi çatı kuruluşları ziyaret etti.

Yine Anayasa Platformu tarafından; Ankara, Konya, Edirne, Diyarbakır, İzmir, Antalya, Samsun, Bursa, Trabzon, Gaziantep, Erzurum ve İstanbul-da gerçekleştirilen "Türkiye Konuşuyor" etkinliklerine katıldı.

Yeni anayasa çalışmalarında daha sonra 2. Aşama olan ilkelerin belirlenmesi ve metin oluşturmaya geçildi. Bu kapsamda 2 yazım komisyonu oluşturuldu. Yazım komisyonlarında oluşturulan metinlere son noktayı Anayasa Uzlaşma Komisyonu koydu.

(Sürecek)

Yayıncı: Sefa Salantur - TBMM