TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Çavuşoğlu'ndan "Ermenistan'ın savaş suçlarının tespiti" çağrısı Açıklaması

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı ve AK Parti Bursa Milletvekili Hakan Çavuşoğlu, Ermenistan'ı savaşa sürükleyen ve bu savaşı yöneten sivil ve asker yöneticilerin, sivillere karşı işledikleri savaş suçlarından dolayı Uluslararası Ceza Mahkemesinde yargılanması ve yol açtıkları zararların tazmin edilmesi gerektiğini belirtti.

Çavuşoğlu, TBMM Tören Salonu'nda düzenlenen "İkinci Karabağ Savaşı ve Ermenistan'ın Savaş Suçları Paneli"nde yaptığı konuşmada, Ermenistan'ın Azerbaycan'a Saldırması ile Başlayan Gerilim ve Çatışma Sürecinde Yaşanan Hak İhlalleri ve Türkiye'deki Ermeni Vatandaşlarımızın Durumu Alt Komisyonunun hazırladığı inceleme raporundan hareketle, İkinci Karabağ Savaşının siyasi-tarihi arka planı ve savaş sırasında Ermenistan'ın Azerbaycan'daki sivil yerleşim yerlerine yaptığı saldırıların oluşturduğu savaş suçlarının ele alınması için panelin düzenlendiğini dile getirdi.

Çavuşoğlu, İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu heyetinin sahadaki bulgularla teyit ettiği üzere, İkinci Karabağ Savaşı olarak adlandırılan bu savaş sırasında, Ermenistan ordusunun, uluslararası insancıl hukuku sistematik olarak çiğnediğini söyledi. Çavuşoğlu, Ermenistan Ordusunun misket bombası ve fosforlu mermiler gibi yasak olan silahları kullandığını, kasıtlı olarak sivillerin ikamet mahallerine, mezarlıklara, okullara, sağlık binaları, elektrik, gaz, su ve boru hatları gibi ekonomik altyapı tesislerine ve tabii ve kültürel eserlere saldırdığını vurguladı.

Ermenistan tarafından Gence'ye düzenlenen saldırılarda evlerin, tarihi ve kültürel öneme sahip mekanların, büyük alışveriş yerlerinin, kamusal alanların ciddi biçimde zarar gördüğünü ve tahrip edildiğini anımsatan Çavuşoğlu, bu eylemler neticesinde, çatışmalar sona erdiğinde, 94 sivilin öldüğünü, 405 sivilin yaralandığını, 3 bin 326 müstakil evin tahrip edildiğini, 504 sivil tesisin tahrip edildiğini, 120 çok katlı yerleşim apartmanının yıkıldığını kaydetti.

Raporda, bu saldırıların ayrıntılı kronolojisine de yer verildiğini anlatan Çavuşoğlu, "Komisyon heyetimiz, Azerbaycan'ın Gence, Berde ve Terter şehirlerine gerçekleştirdiği ziyaretlerde bu saldırıları yerinde gözlemiş ve ölenlerin yakınlarıyla görüşmeler gerçekleştirmiştir. Ermenistan'ın Karabağ'daki çatışmalarda ön plana çıkan eylemleri, sivillere ve sivil yerleşim yerlerine gerçekleştirdiği saldırılardır. Bu eylemler birer savaş suçudur. Lahey Kara Savaşının Kuralları ve Örfü Konvansiyonu ve Cenevre Sözleşmeleri, bu eylemleri açıkça yasaklanmış eylemler arasında saymaktadır." diye konuştu.

Canevre Sözleşmelerine göre savaş suçları sayılan konu başlıklarına dikkati çeken Çavuşoğlu, "Ermenistan'ın, sivil ölümlere yol açacak şekilde hayati öneme sahip altyapı unsurlarını, ayrım gözetmeksizin ve sistematik olarak hedef alan, askeri gereklilik olmadan, yasa dışı ve keyfi olarak mülkiyetin yaygın yok edilmesi niteliğindeki eylemleri de bu bağlamda savaş suçu oluşturmaktadır. Ermenistan'ın sivillere ve sivil yerleşim yerlerine patlayıcı ve etki gücü yüksek füzeler ile saldırması da kullanılmaması gereken silahlar kullanılarak savaş suçu işlenmesine bir örnek oluşturmaktadır." ifadelerini kullandı.

İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu heyetinin sahadaki bulgularını anlatan Çavuşoğlu, "Ermenistan'ı savaşa sürükleyen ve bu savaşı yöneten sivil ve asker yöneticiler, sivillere karşı işledikleri savaş suçlarından dolayı Uluslararası Ceza Mahkemesinde yargılanmalı ve yol açtıkları zararlar tazmin edilmelidir. Birleşmiş Milletler, işlenen savaş suçlarının ve diğer insan hakları ihlallerinin tespit edilmesi ve sonrasında BM Güvenlik Konseyinin harekete geçirilmesi için ivedilikle bir özel raportör atamalı, aynı şekilde Avrupa Konseyi de bu hususu behemehal gündemleştirmelidir." değerlendirmesinde bulundu.

Bu arada, panel öncesinde, TBMM Başkanı Mustafa Şentop TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu tarafından hazırlanan İkinci Karabağ Savaşı ve Ermenistan'ın Savaş Suçları Paneli ile Savaş Suçları Fotoğraf Sergisi'nin açılışını yaptı.

Şentop, himayesinde gerçekleşen sergiyi gezerek, Dağlık Karabağ savaşında Ermenistan'ın, Azerbaycanlılar'a uyguladığı zulmü yansıtan fotoğrafları inceledi.

Programa, BBP Genel Başkanı Mustafa Destici, Azerbaycan'ın Ankara Büyükelçisi Hazar İbrahim, AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu üyeleri ile milletvekilleri katıldı.

Çavuşoğlu, TBMM Başkanı Şentop'a, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonunun, "Ermenistan'ın Azerbaycan'a saldırmasıyla başlayan gerilim ve çatışma sürecinde yaşanan hak ihlalleri ve Türkiye'deki Ermeni vatandaşlarının durumuna" ilişkin hazırlanan raporu da takdim etti. Şentop, komisyon üyeleri ve katılımcılarla fotoğraf çektirdi.

Panel kapsamında düzenlenen oturuma, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yücel Acer ile Necmettin Erbakan Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Yusuf Sayın konuşmacı olarak katıldı.