2016 Yılı Bütçesi Pan ve Bütçe Komisyonunda

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Sema Ramazanoğlu, Roman vatandaşlara yönelik eğitim, istihdam, sağlık, barınma, sosyal yardımlar ve sosyal destek hizmetleri gibi alanlarda sorunların çözümünü amaçlayan "Ulusal Strateji Belgesi" hazırlıklarının tamamlandığını ve taslak belgenin 2016'da resmileştirilmesinin amaçlandığını söyledi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, 2016 yılı bütçe görüşmeleri devam ediyor.

Ramazanoğlu, Bakanlığının bütçesi üzerine yaptığı sunumda, Türkiye'de sosyal yardımlarla başlayan sosyal politika uygulamalarının, yoksullukla mücadele kapsamında toplumun belli bir kesimini hedef aldığını belirtti.

Türkiye'de son 14 yılda yoksullukla mücadelede dikkate değer bir başarı elde edildiğini, sosyal yardımlara ayrılan kaynaklarda büyük artışlar yapıldığını belirten Ramazanoğlu, 2002'de sosyal yardım ve hizmetler için 1,3 milyar lira ayrılırken, 2015 yılında bu rakamın 28,5 milyar liraya ulaştığını söyledi.

Ramazanoğlu, hedef kitlelerindeki vatandaşları kamunun sağladığı imkanlar konusunda bilgilendirmek, sorunların etkin bir rehberlik çalışmasıyla çözülmesini sağlanmak amacıyla Aile Sosyal Destek Programı kapsamında bin 500 yeni psikolog ve sosyoloğu istihdam edeceklerini bildirdi.

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı 2013 İnsani Gelişmişlik Raporu'nda, Türkiye'nin insani gelişme açığını en hızlı kapatan 9'uncu ülke olarak yer aldığını vurgulayan Ramazanoğlu, son 10 yıllık dönemde Türkiye'nin "orta insani gelişmişlik" düzeyinden "yüksek insani gelişmişlik" düzeyine çıktığına dikkat çekti.

Bakanlığın yaklaşık 2 milyon hanenin yararlandığı en yaygın programlarından şartlı eğitim yardımını, yoksulluk riski altındaki ailelerin, eğitim çağındaki çocuklarını düzenli şekilde okula göndermeleri şartıyla verdiklerini belirten Ramazanoğlu, "Yaptığımız etki analizleri sonucunda, yardımlarımızın faydalanıcıları açısından çocukların okula devam düzeylerinin artması ve okul devamsızlığının azalması üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Devamsız gün sayısının yaklaşık yüzde 50 oranında azaldığı, kız çocuklarında erkeklere göre devamsızlığın 2 kat daha fazla azaldığı, liseye devam oranının yüzde 80 seviyesine çıktığı tespit edilmiştir" ifadelerini kullandı.

Ramazanoğlu, "Şartlı Eğitim Yardımı Programının Lise Devam Oranları Üzerine Etkisinin Arttırılması Projesi" kapsamında da yoksul ailelerin, okulu erken bırakma riski altında olan lise çağındaki çocuklarına, liseye devam etmeleri şartıyla 2014 ve 2015'te, yılda bir defaya mahsus olmak üzere 220 lira tutarında devam teşviki ödendiğini bildirdi.

Sema Ramazanoğlu, dünyada az sayıda ülkenin yürütebildiği, bütün vatandaşları sağlık güvencesine kavuşturan ve 2012'de başlatılan "Genel Sağlık Sigortası" uygulamasında ise vatandaşların ücretsiz sağlık hizmeti aldığını dile getirdi.

"Eşi Vefat Eden Kadınlara Düzenli Nakdi Yardım Programı"nda ise 2015 sonu itibarıyla yaklaşık 295 bin kadının aylık 250 lira düzenli nakdi desteğe kavuşturulduğunu anlatan Ramazanoğlu, öksüz ve yetim çocuklar için ise geçen yıl hayata geçirilen program kapsamında 100 lira yardım yapıldığını ifade etti.

Ramazanoğlu, "Türkiye'nin ekonomik ve sosyal gelişmesini desteklemek üzere dinamik nüfus yapısının korunması, aile kurumunun güçlendirilmesi, sosyal refah ve sosyal sermayenin artırılması amacıyla doğum yardımını başlattık. Birinci çocuk için 300, ikinci çocuk için 400, üçüncü ve sonraki çocuklar için ise 600 lira tutarında doğum yardımı yapılmaktadır" diye konuştu.

"Yardımlar lütuf değil"

Sosyal yardımları bir lütuf olarak değil insanlık ve vatandaşlık hakkı olarak gördüklerini kaydeden Ramazanoğlu, bu kapsamda çıkarılacak Sosyal Yardım Kanunu ile sosyal destek ve hizmetlerin hak temelli, bütünleşik bir şekilde sunulduğu sosyal destek sistemi kuracaklarını belirtti.

Ramazanoğlu, "Bu kapsamda, sosyal yardımların AB ülkelerinde olduğu gibi 'hak temelli' bir şekilde yapılması ve istihdam, eğitim gibi şartlara bağlı olarak uygulanmasının yaygınlaşması için 'Asgari Gelir Desteği' modeli temelinde mevzuat ve bilişim altyapısı çalışmalarına devam ediyoruz. Kalkınma Bakanlığı ile işbirliği içinde 'İnsani Gelişmeye Geçiş Stratejisi' adı ile ülkemizin ilk Ulusal Yoksullukla Mücadele Strateji Belgesi hazırlıklarını sürdürüyoruz. Ülkemizde yoğun göç almış, mekan kalitesi düşük, işsizlik, eğitim ve yoksulluk sorunlarının yoğunlaştığı alanların belirlenmesi ve detaylı analiz edilmesine yönelik olarak sosyal uyum analizlerini yürütüyoruz. Bu çalışmayla, Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi veri tabanında kayıtlı bilgiler ve ilgili kurumların veri tabanlarından yapılan sorgulamalar kullanılarak yaklaşık 49 bin mahallenin sosyal risklerini, 200 gösterge üzerinden ortaya çıkaracağız" diye konuştu.

Romanlara yönelik "Ulusal Strateji Belgesi" hazırlıkları

Ramazanoğlu, bu yıl içinde Türkiye'de ilk defa mahalle, ilçe ve il düzeyinde sosyal riskleri alt boyutlarıyla birlikte ölçen "Sosyal Uyum Endeksi" çalışmalarını tamamlayacaklarını bildirdi.

Sema Ramazanoğlu, "Evlilik Öncesi Eğitim Programı" kapsamında bugüne kadar 283 bin 850 kişiye eğitim verildiğini, bu programın yaygınlaştırılacağını belirtti.

Madde bağımlılığıyla mücadelede çocuk ve gençlerin rehabilitasyonuna yönelik bağımsız tedavi ünitelerinin kurulmasını amaçladıklarını ifade eden Ramazanoğlu, toplumsal farkındalığı artırmak, ailelerin bilinçlenmesini sağlamak amacıyla yürüttükleri proje kapsamında 32 bin 883 kişiye "Madde Kullanım Riski ve Madde Bağımlılığından Korunma" eğitimlerinin verildiğini söyledi.

Roman vatandaşların toplumsal hayata katılımı destekleyen sosyal politika uygulamalarını hayata geçirdiklerini vurgulayan Ramazanoğlu, şunları kaydetti:

"Roman vatandaşlarımızın sahip oldukları kültürle yaşamaları, var olan hakları etkin bir şekilde kullanabilmeleri, toplumumuz için de son derece önemli bir zenginliktir. Bu zenginliği koruyarak insanları dışlanmışlık hissinden kurtarmayı, aidiyet duygusunu güçlendirmeyi temel sorumluluğumuz olarak görüyoruz. Ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda Roman vatandaşlarımızın sosyal hayata daha fazla katılımını sağlamak amacıyla çalışma başlattık. IPA kapsamında hazırlanan Romanların Yoğun Olarak Yaşadığı Yerlerde Sosyal İçermenin Desteklenmesi Projesi, geçen yıl kasım ayından bu yana uygulanmaya başladı. Proje kapsamında 2016 ve 2017 yılları boyunca 24 ay süreyle 12 pilot ilde yardım ve danışmanlık hizmeti verilmesi sağlanacaktır. Ayrıca Roman vatandaşlarımıza yönelik eğitim, istihdam, sağlık, barınma, sosyal yardımlar ve sosyal destek hizmetleri gibi alanlarda sorunların çözümünü amaçlayan Ulusal Strateji Belgesi hazırlıkları tamamlanmış olup taslak belgenin 2016 yılında resmileştirilmesi amaçlanmaktadır."

"Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı"

Ramazanoğlu, Suriyelilere yönelik psikososyal destek hizmetlerinin yerel düzeyde il müdürlükleri koordinatörlüğünde psikolog, sosyolog, sosyal çalışmacı ve çocuk gelişimcilerden oluşan ekipler tarafından Hatay, Kilis, Gaziantep, Osmaniye, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Adıyaman, Adana, Malatya, Mardin'deki 25 barınma merkezinde yürütüldüğünü anlattı.

Son dönemde terör nedeniyle göç etmek zorunda kalan vatandaşların desteklendiğini, sorun yaşanan kentlere personel takviyesinin yapıldığını dile getiren Ramazanoğlu, bu noktada barınma, eğitim, sağlık, gıda gibi konular başta olmak üzere nakdi yardımlar da yapıldığını kaydetti.

Koruyucu aile yanında bakılan çocuk sayısının 2015 sonu itibarıyla 4 bin 615, evlat edinen çocuk sayısının ise 14 bin 515 olduğunu anlatan Ramazanoğlu, 2002'de 186 yurt ve yuvada 17 bin 856 çocuk kalırken bu sayısının geçen yıl itibarıyla 23 yurt ve yuvada bin 110'a düştüğünü kaydetti.

Bakanlığın koordinatörlüğünde 2013- 2017 yıllarını kapsayan "Türkiye Çocuk Hakları Strateji Belgesi"nin hazırlandığını ifade eden Ramazanoğlu, "Strateji belgesinin hazırlık aşamasında çocuk görüşünün alınmasına özel önem gösterilmiştir. İlgili kurum ve kuruluşların katılımıyla Bakanlığımız koordinatörlüğünde hazırlanan Ulusal Çocuk Hakları Strateji Belgesi ve Eylem Planı, Yüksek Planlama Kurulunca değerlendirilerek onaylanmış 2013'te yürürlüğe girmiştir" diye konuştu.

Bakan Ramazanoğlu, 64. Hükümet eylem planı kapsamında, AB desteğiyle "Türkiye'de Çocuk Hizmetlerinde Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi Projesi", "Çocuklar için Adalet Projesi", UNICEF destekli ANKA Projesi ile "Suç Mağduru ve Madde Bağımlılarına Yönelik Bireysel Psiko-Sosyal Destek Programı", kuruluşun bakımındaki çocuklardan lisanslı sporcu sayısının arttırılması, evlat edinme hizmetinin standart haline getirilmesi için ailelere eğitim verilmesiyle ebeveyn bakımından yoksun Suriyeli çocuklara aile odaklı bakım hizmetinin geliştirilmesi projelerinin yürütüldüğünü anlattı.

Ramazanoğlu, kadına karşı her türlü ayrımcılığın önlenmesi ve kadına yönelik şiddet ve istismarın ortadan kaldırılması çalışmaları kapsamında, 2016-2019 yıllarını kapsayan Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı'nın tüm tarafların işbirliği ve koordinasyonunda hazırlanarak bu yıl içerisinde uygulamaya geçileceğini söyledi.

(Bitti)