Anadolu uygarlıklarının izini "gönüllü" sürüyorlar

Kültür ve Turizm ile Gençlik ve Spor bakanlıklarının iş birliğinde uygulanan "Genç Gönüllüler Projesi" ile aralarında Kanada, ABD, Endonezya'nın da bulunduğu farklı ülkelerden ve çeşitli toplum kesimlerinden gönüllüler, Anadolu uygarlıklarının izini sürüyor.

Projeyle 17-49 yaş aralığındaki gönüllülere Türkiye'deki arkeolojik kazı alanlarında ve müzelerde gönüllü olarak çalışma imkanı sunuluyor.

Başvurular, "gencgonulluler.gov.tr" adresinden alınırken, şimdiye kadar Türkiye'nin tüm ilerinin yanı sıra Kanada, ABD ve Endonezya'dan da gönüllü olmak için talepler geldi.

Müzelere yapılan 271 gönüllü başvurusundan 207'si, arkeolojik kazılara yapılan 11 bin 885 başvurudan ise 1419'u kabul edildi.

Kazı alanlarında ve müzelerde gönüllü görev alanlar öncelikle bir oryantasyon çalışmasına tabi tutuluyor. Müzelerin ve kazıların amacı, işlevi ve vizyonu hakkında bilgiler verilen gönüllüler, daha sonra müze uzmanları veya diğer personelin refakatinde çeşitli alanlarda çalışmaya başlıyor.

Gönüllüler, müze ziyaretçilerine refakat ediyor, restorasyon ve konservasyon laboratuvarlarındaki çalışmalarda restorasyonu yapılan eserlere ilişkin ziyaretçilere bilgi veriyor.

Müzelerdeki konferans, seminer, sergi, çalıştay, sempozyum, müzik ve tiyatro etkinliklerinde de görev alan gönüllüler, envanter ve fotoğraflama çalışmaları ile müze ihtisas kütüphanesi çalışmalarına katılabiliyor.

Gönüllüler müze uzmanı refakatinde depo faaliyetlerine ya da kazı personeli refakatinde kazı alanlarındaki çalışmalara destek sağlıyor.

Yapılan çalışmalar sonunda, gönüllülere katılım belgesi veriliyor.

"Ses getiren ve ilham veren bir proje"

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Yahya Coşkun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi, Kahramanmaraş Müzesi, Aydın Müzesi, Çanakkale Troya Müzesi gibi birçok müze ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca yürütülen arkeolojik kazılarda gönüllü olmak isteyenler için ilan açtıklarını söyledi.

Gelen talepleri değerlendirdiklerini, salgın koşullarını da göz önünde bulundurarak periyodik aralıklarla çeşitli çalışmalar yürüttüklerini anlatan Coşkun, şöyle konuştu:

"Proje arkeoloji, sanat tarihi, Hititoloji, Sümeroloji, edebiyat, restorasyon ve konservasyon, tarih, müzecilik, kamu yönetimi gibi sosyal bilimler alanından olduğu kadar tıp, diyetisyenlik, aşçılık, turist rehberliği, yönetim bilişim sistemi, radyo ve televizyon gibi çok çeşitli uzmanlık alanındaki kişilerden de ilgi görüyor.

Bu projeyi basın-yayın organları ile sosyal medya mecraları üzerinden duyan bir ev hanımı, yaşadığı İstanbul'dan hayran olduğu Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi'ne gitti ve uzun bir süre Gaziantep'te kalarak müzede gönüllü olarak çalıştı. Çınar Kaymakamımız Güher Sinem Büyüknalçacı, çalışmalarından arta kalan zamanlarda Diyarbakır Zerzevan Kalesi kazılarında gönüllülük esasına dayanarak görev aldı. Aydın Arkeoloji Müzesi'nde gönüllü çalışan bir hemşiremiz daha sonra arkeoloji bölümünde yükseköğrenim görmeye başladı. Tüm bunlar Genç Gönüllüler Projesi'nin son derece ses getiren ve aynı zamanda ilham veren bir proje olduğunu gözler önüne seriyor."

Arkeolojik kazı gönüllüsü tıp öğrencisinin hedefi antropoloji yüksek lisansı yapmak

Genç Gönüllüler Projesi'ne katılan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi 2. sınıf öğrencisi Yiğit Eren Kavun, çocukluktan bu yana tarih ve arkeolojiye merakının olduğunu söyledi.

Gaziantep'te arkeoloji konusunda kendini geliştirme fırsatı bulduğunu aktaran Kavun, "Ben de geçen yıl yaz tatilinde Gaziantep'teyken Zeugma Mozaik Müzesi'ne genç gönüllü olarak başvuru yaptım. Orada başvurum kabul edildi ve müzede çalışmalara başladım. Trabzon'daki kazı sürecinden de internetteyken haberim oldu. Cumhuriyet tarihinde ilk kez yapılan kazı çalışmasında ben de yer almak istedim. Buradaki yetkililerin de izin vermesi sonucunda kazıda yer almış oldum. Bundan dolayı da çok mutluyum. İmkanlar olduğu sürece katılmayı ve zaman ayırmayı düşünüyorum." şeklinde konuştu.

Kavun, bu alanda hedeflerinin olduğuna işaret ederek, "Tıp fakültesi öğrencisiyim ve arkeolojiye meraklıyım. Bu konuda ikisini birleştiren antropoloji alanında bir yüksek lisans veya ikinci üniversiteyi düşünüyorum. Buradaki ortam bana çok yardımcı oldu. Gaziantep 5 antik şehri ve birçok medeniyete ev sahipliği yapmasıyla çok önemli bir yer. Oradaki mimari zenginlik, tarihi eserler, birçok müzenin olması beni çocukluktan beri ailemin teşvikiyle olumlu manada etkiledi." ifadelerini kullandı.

Endonezya'dan Zeugma'ya

Zeugma Mozaik Müzesi'nde gönüllü çalışan Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğrencisi Endonezyalı Cut Meurah Habibur Rahman da eski çağa ilgisinden dolayı kazı çalışmalarında gönüllü görev almayı çok istediğini belirtti.

Bu nedenle projeye başvurduğunu ve 2 hafta boyunca Zeugma'da eserlerin kayıt, fotoğraflama, belgeleme çalışmalarına katıldığını anlatan Rahman, "Zeugma Müzesi'ne ilk girdiğimde çok heyecanlandım." dedi.

Türkiye'nin kültür varlığına işaret eden Rahman, "Özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yapılan çalışmaları merak ediyorum." diye konuştu.

Rahman mezun olduktan sonra yüksek lisansını eski çağ üzerine yapmayı hedeflediğini belirterek, Şanlıurfa'daki Göbeklitepe ile Konya'daki Çatalhöyük'te çalışmanın en büyük hayali olduğunu kaydetti.

Kazı ekibinde gönüllü bir kaymakam

Çınar Kaymakamı Güher Sinem Büyüknalçacı, Roma İmparatorluğu döneminde askeri yerleşim olarak kullanılan, Diyarbakır'daki 3 bin yıllık Zerzevan Kalesi'nde yürütülen kazı çalışmasına gönüllü katılarak tarihin gün yüzüne çıkarılmasına destek sunuyor, kazı sahasını ziyarete gelenlere de yerleşke hakkında detaylı bilgi aktarıyor.

Kazılara katıldığı için Zerzevan Kalesi'ni daha yakından tanıma imkanına sahip olduğunu ve bundan mutluluk duyduğunu dile getiren Büyüknalçacı, buldukları eserlerle tarihe ışık tuttuklarını dile getirdi.

Kaleye yurt dışından büyük ilgi olduğuna işaret eden Büyüknalçacı, Zerzevan Kalesi'nin Güneydoğu turlarında yer alması için çalıştıklarını anlattı.

Büyüknalçacı, "Bulduğumuz eserleri, ok uçlarını, tokaları, bilezikleri anlattığım zaman insanların kafasında merak uyandırıyor ve gelme istekleri doğuyor." dedi.

Büyüknalçacı, kazı ekibinin tarihin gün yüzüne çıkarılması için büyük emek harcadığını işaret ederek, "Hem kazı çalışmasına katılarak hem de kaymakamlık olarak yanlarında durarak ekibi destekliyoruz." ifadesini kullandı.