Bakan Kurum'un İyi Partili Türkkan'ın Soru Önergesine 3 Yıl Önce Verdiği Yanıt: "Tüm Türkiye'de Yapılarda Can ve Mal Güvenliğini Sağlamaya Yönelik...

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un Kahramanmaraş merkezli depremlerden yaklaşık 3 yıl önce İYİ Parti Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan'ın soru önergesine verdiği yanıtta; "Yapılan bu mevzuat değişiklikleriyle inşa edilecek tüm yapılarda gerek deprem gerekse afete ilişkin güncellenen tüm mevzuata uygunluğun sağlanması zorunlu kılınarak tüm Türkiye genelinde yapılarda can ve mal güvenliğini sağlamaya yönelik gerekli tedbirler alınmıştır" dediği ortaya çıktı.

İYİ Parti Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan, Türkiye'de depreme karşı önlemlere ilişkin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un yanıtlaması istemiyle 22 Kasım 2018 tarihinde TBMM Başkanlığı'na soru önergesi vermişti. Kurum, Türkkan'ın önergesine yaklaşık 1,5 yıl sonra 27 Şubat 2020 tarihinde yanıt vermişti. Kurum, yanıtında  "Yapılan bu mevzuat değişiklikleriyle inşa edilecek tüm yapılarda gerek deprem gerekse afete ilişkin güncellenen tüm mevzuata uygunluğun sağlanması zorunlu kılınarak tüm Türkiye genelinde yapılarda can ve mal güvenliğini sağlamaya yönelik gerekli tedbirler alınmıştır" dedi.

Bakan Kurum, bu sözlerle yanıt verdikten 3 yıl sonra 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli depremlerden 10 il etkilendi ve 6 binin üzerinde bina yıkılırken, 38 binin üzerinde yurttaş yaşamını yitirdi.

Bakan Kurum'un 3 yıl önce önergeye verdiği yanıt şöyle:

"Afete Maruz Bölge Kararları (AMB) ve bu bölgelerdeki uygulamalar; ilgili mevzuat gereği Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından yürütülmekte ve bahsi geçen afete maruz bölgelerdeki uygulamalar ile afet acil eylem planlarına dair bilgiler AFAD Başkanlığı uhdesinde bulunmaktadır.

Önergede belirtilen hususlara ilişkin olarak Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığınca verilen bilgide; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun Büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumluluklarının belirtildiği: 7(b) maddesinde yer alan "Çevre düzeni planına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye (...) (3) sınırları içinde 1/5.000. ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar planım yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak; büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plana uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar planlarını, bu planlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon planlarını ve imar ıslah planlarını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar planının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yapmayan ilçe (...) (2) belediyelerinin uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yapmak veya yaptırmak. (3)' hükmü uyarınca 04.10.2019 tarihli ve 1642 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ekinde belirtilen 10 adet alanın mer'i imar planlarına 'yapı yasaklı alan' olarak belirtilmesine yönelik hazırlanan plan değişikliği teklifinin, Büyükşehir Belediye Meclisinin olağan toplantı gündemine dahil, edilerek ilgili komisyona sevk edildiği belirtilmiştir.

"KOCAELİ İLİNDE BAĞIMSIZ BÖLÜM BAZINDA 211.278 ADET İMAR BARIŞI BAŞVURUSU YAPILMIŞTIR"

Kocaeli İlinde bağımsız bölüm bazında 211 bin 278 adet imar barışı başvurusu yapılmıştır. Buralarda yaşayan kişi sayısına ilişkin olarak Bakanlığımızda istatistiki bir veri bulunmamaktadır. 13/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 8/(g) maddesi ile Bakanlığımızın; ilgili idareler, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılan mekansal planlamaya, harita ve parselasyona, etüt ve projelendirmeye, yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni düzenlemeye, enerji kimlik belgesi hazırlanmasına ilişkin iş ve işlemler ile yapı malzemelerini; denetlemeye, aykırılıklar hakkında  işlem tesis etmeye, aykırılıkları gidererek mevzuata uygun hale getirmeye yönelik değişiklik yapmaya ve onaylamaya, yapı tatil tutanağı tanzim etmeye, mühürlemeye, yıkım kararı almaya ve yıkımı gerçekleştirmeye, ilgililer hakkında idari yaptırım kararı vermeye yetkili olduğu ve bu görevlerden, yapı tatil tutanağı tanzim etmeye, mühürlemeye ve yıkım kararına ilişkin rapor düzenleme işi ile denetlemeye ilişkin görevlerin, Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatında, denetçi belgesini haiz personel tarafından gerçekleştirileceği hüküm altına alınmıştır.

Bu Kanuna dayalı olarak çıkarılan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği'nde de Bakanlığımızın denetim yetkisine yer verilerek, denetim sonucunda ruhsat ve eklerine aykırı olduğu veya standartlara aykırı yapı malzemesi kullanıldığı tespit olunan yapılar hakkında, imar Kanunu'nun 32'nci ve 42'nci maddeleri uyarınca işlem tesis etmek suretiyle yapı tatil tutanağı tanzim etme, mühürleme ve yıkım kararına ilişkin rapor düzenleme işleri ile denetlemeye ilişkin görevleri, Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatında, denetçi belgesini haiz personelin gerçekleştireceği açıklanmıştır.

"MEVZUATA UYULMASI ZORUNLULUĞU GETİRİLMİŞTİR"

Ayrıca planlı alanlarda yapılacak yapıların plan, fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun teşekkülünü sağlamak amacıyla 3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliği 2.11.1985 tarih ve 18916 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Anılan Yönetmelikle 02.09.1999 tarihinde yapılan değişiklik ile 5 inci maddesi uyarınca, sadece afet bölgelerinde sınırlı olmak üzere bu Yönetmeliğin 'Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik' hükümlerine aykırı olan hükümleri uygulanmazken, 13.7.2000 tarihinde anılan maddede yapılan değişiklik ile yapılacak bütün yapıların inşasında, 'Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik' hükümlerine uyulması zorunlu hale getirilerek, uygulamanın kapsamı genişletilmiştir. 19.08.2008 tarihinde söz konusu 5 inci maddede yapılan değişiklik ile tüm ruhsat işlemlerinde, 'Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik' ile birlikte "Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik" hükümlerine de uyulması zorunluluğu getirilmiştir. 01.06.2013 tarihinde yapılan değişiklik ile bu zorunluluk korunmuş ve 03.07.2017 tarihli Planlı Alanlar imar Yönetmeliği'nin 5 inci maddesine eklenen (20) nci bendiyle ise yapı ruhsatı talep edilen projelerde ayrıca; afet, deprem, yangın, otopark, enerji verimliliği, sığınak, asansör, yapı malzemeleri, gürültüye karşı korunma, ısı ve su yalıtımı, yapı denetimi, iş güvenliği, iskele, erişilebilirlik ve çevre gibi konulardaki yapıya ilişkin hükümler içeren mevzuata da uyulması zorunluluğu getirilmiştir.

"TÜM TÜRKİYE GENELİNDE YAPILARDA CAN VE MAL GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAYA YÖNELİK GEREKLİ TEDBİRLER ALINMIŞTIR"

Ayrıca anılan Yönetmelik ile binalarda yapılacak esaslı tadilatlarda ya da ruhsatı hükümsüz hale gelmiş yapıların yeniden ruhsatlandırılmasında, yangın, deprem, ısı ve su yalıtımı, çevre ve enerji verimliliğine ilişkin hususlarda yürürlükteki ilgili mevzuatın, diğer tüm hususlarda ise yapının ruhsat aldığı tarihteki mevzuatın gerektirdiği tedbirlerin alınması zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır. Yapılan bu mevzuat değişiklikleriyle inşa edilecek tüm yapılarda gerek deprem gerekse afete ilişkin güncellenen tüm mevzuata uygunluğun sağlanması zorunlu kılınarak tüm Türkiye genelinde yapılarda can ve mal güvenliğini sağlamaya yönelik gerekli tedbirler alınmıştır."