TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonunda, "mülteci hakları", "Diyarbakır 5 No'lu Cezaevi'nde yaşananlar" ve "hükümlü ve tutuklu haklarının incelenmesine" ilişkin üç ayrı alt komisyon oluşturulması kararlaştırıldı.

Komisyon, AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu başkanlığında toplandı. Yeneroğlu, AK Parti Gaziantep milletvekilleri Şamil Tayyar ve Abdulkadir Yüksel'in komisyon üyeliğinden ayrıldığını, onların yerine AK Parti Bursa Milletvekili İsmail Aydın ve AK Parti İstanbul Milletvekili Hulusi Şentürk'ün komisyona dahil olduğunu söyledi.

Yeneroğlu, yaptığı konuşmada, bu dönemde tüm üyelerin ortak bir anlayışla verilen yasal yetkileri en etkin biçimde kullanmasını, çok daha ileri insan hakları idealleri doğrultusunda yapılan çalışmaları, siyasal kutuplaşmanın aracı yapmamasını temenni ve ümit ettiğini söyledi.

Komisyona yapılan hak ihlali başvurularına ilişkin üyelere sunum yapan Yeneroğlu, 25. Dönem'de İnsan Haklarını İnceleme Komisyonunun oluşamaması nedeniyle yapılan başvurulara cevap verilemediğini, komisyona başvuruların gelmeye devam ettiğini belirtti.

Komisyonca işleme alınıp inceleme aşamasında, 24. Dönem'den 21, 25. Dönem'den 431, 26. Dönem'den 94 olmak üzere toplam 546 başvurunun bulunduğunu bildiren Yeneroğlu, başvurular arasında cezaevlerinden gelen başvurularla yargı kararlarından duyulan memnuniyetsizliğin ilk sıralarda yer aldığını vurguladı.

Yeneroğlu, komisyon bünyesinde; mülteci hakları, sokağa çıkma yasakları, Diyarbakır 5 No'lu Cezaevi, hükümlü ve tutuklu hakları, 28 Şubat sürecinde gerçekleştirilen hak ihlalleri ve mağduriyetler, batı ülkelerinde İslam düşmanlığı, çocuk hakları ile ırkçılık ve nefret suçları, ayrımcılık yasağı ve eşit muamele, faili meçhul cinayetler ve kayıplar, adil yargılama ve gerçekleri, hastanelerdeki tutuklu ve mahkum koğuşlarını incelenmesi için alt komisyonlar kurulmasına yönelik önergelerin verildiğini söyledi.

Daha sonra, söz konusu önergelerin görüşmelerine geçildi.

"Sokağa çıkma yasağı ilanını istismar eden bir edebiyat geliştiriliyor"

Mülteci haklarının araştırılmasına yönelik alt komisyon kurulması için CHP ve AK Parti'li milletvekillerin verdiği önerge birleştirilerek görüşüldü. Alt komisyon kurulması oy birliğiyle kararlaştırıldı.

Alt komisyonlarda partilerin üye sayısına ilişkin Yeneroğlu, geçmiş dönemlerde olduğu gibi bir dağılım yapılması durumunda MHP'nin dışarıda kalacağını belirterek, bazı komisyonların 5, bazılarının ise 7 üyeden oluşması önerisini sundu. Öneri üzerine yapılan tartışmalardan sonuç alınmaması nedeniyle, konunun daha sonra yeniden ele alınmasına karar verildi.

CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal ve arkadaşlarının imzası ile "bazı ilçelerde uygulanan sokağa çıkma yasaklarında yaşanan hak ihlallerine" ilişkin alt komisyon kurulmasına yönelik verilen önergenin görüşmelerine geçildi.

Önerge hakkında söz alan AK Parti Ardahan Milletvekili Orhan Atalay, "Sokağa çıkma yasağı ilanını istismar eden bir edebiyat geliştiriliyor. Son bilgilere göre binlerce terörist o ilçelere yerleşmiş ve vatandaşları ciddi oranda göçe zorluyor. Uzun vadeli bir çatışmanın hazırlıkları yapılıyor. Sokağa çıkma yasağı vatandaşın temel insan haklarını korumaya dönük bir amaç" dedi.

AK Parti Malatya Milletvekili Nurettin Yaşar da sokağa çıkma yasağının ilan edildiği bölgelerde yapılan operasyonların, 40 yıldır yapılanlardan farklı bir çerçeve içerdiğini kaydetti.

'Milis' tartışması

AK Parti Mardin Milletvekili Orhan Miroğlu, objektif olarak bir durum tespiti yapmak gerektiğini vurgulayarak, "HDP'li bir vekilin dün televizyonda söylediği önemlidir. 'PKK bu savaşı dağlardan şehirlere taşıdı' dedi. Siz devlet araçlarından ihlallerin doğacağını söylüyorsunuz ama dağdan inmişlerin orada yaratacaklarını görmüyorsunuz. Devlet kurmuş bir partinin, devletin hükümranlığı söz konusu olduğunda bu kadar ikircikli ve gerçeği görmezden gelmesini de anlayamıyorum" diye konuştu.

Miroğlu'nun konuşmasının ardından söz alan HDP Kars Milletvekili Ayhan Bilgen'in terör örgütü PKK mensuplarını "milis" olarak nitelemesi üzerine, AK Parti Konya Milletvekili Leyla Şahin Usta tepki gösterdi. Usta, "PKK'nın terör örgütü olduğunu herkes biliyor bir siz kabul etmiyorsunuz" ifadesini kullandı.

AK Parti Mardin Milletvekili Orhan Miroğlu da " Tahir Elçi'nin öldürüldüğü sokağa polis giremiyor. Siz bile giremiyorsunuz" diye konuştu.

Tartışmaların ardından sokağa çıkma yasaklarına ilişkin alt komisyon kurulması talebi kabul edilmedi.

Diyarbakır 5 No'lu Cezaevi'nde yaşananlar incelenecek

12 Eylül askeri darbesi sonrası oluşturulan Diyarbakır 5 No'lu Cezaevi'nde yaşananların incelemesi için alt komisyon kurulmasına ilişkin verilen önergenin görüşmelerinde konuşan AK Parti Mardin Milletvekili Orhan Miroğlu, önergenin sahibi olduğunu ve aynı zamanda Diyarbakır Cezaevi'nde kendisinin de bulunduğunu belirterek, önergenin kendisi için önemini vurguladı.

Diyarbakır 5 No'lu Cezaevi'nde yaşananların incelenmesi için verilen alt komisyon önerisi oy birliği ile kabul edildi.

AK Parti İstanbul Milletvekili Mehmet Metiner tarafından verilen hükümlü ve tutuklu haklarının incelenmesine ilişkin alt komisyon kurulması önergesi ise CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi'nin aynı içerikli önergesiyle birleştirildi. Alt komisyon kurulmasına oy birliği ile karar verildi.

Komisyon, diğer alt komisyon önerilerinin bir sonraki toplantıda belirlenmesini kararlaştırarak toplantısını sonlandırdı.