Askeri Kanunlarda Değişiklik

Milli Mayın Merkezi kurulması ile Askerlik ve TSK İç Hizmet kanunlarında değişiklik öngören kanun tasarısı TBMM Başkanlığı'na sunuldu.

"Milli Mayın Faaliyet Merkezi Kurulmasına İlişkin Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı" ile Türkiye sınırları dahilinde gerçekleştirilecek insani amaçlı mayın veya patlamamış mühimmat temizliğine yönelik Milli Mayın Merkezi kurulacak.

Merkez, Bakanlar Kurulu  kararı ile  görevlendirilmesi halinde yurtdışında da faaliyet gösterebilecek.

Denizlerde ve Yurt Yüzeyinde Görülen Patlayıcı Madde  ve Şüpheli  Cisimlere  Uygulanacak Esaslara  İlişkin  Kanun  kapsamında yürütülen faaliyetler, bu kanun kapsamı dışında olacak.

Merkez, mayın veya patlamamış mühimmat tehdidini ortadan kaldırmak amacıyla, ilgili bakanlıklar, kurum ve kuruluşlar ile işbirliği yaparak, milli politika, strateji, öncelikler ve iş planlarını içeren milli mayın faaliyet planını oluşturacak ve Bakanlar Kurulu'nun onayına sunacak.

Milli mayın faaliyet planını uygulayacak, yürütülen faaliyetleri takip ve kontrol edecek, aksaklıklarla ilgili tedbir alacak, milli mayın temizleme standartlarını hazırlayacak, güncelleyecek ve yayımlayacak olan merkez, mayın  veya patlamamış  mühimmat  faaliyetlerinin ulusal  düzenlemelere  ve uluslararası mayın temizleme standartlarına uyumlu olarak yürütütmesini sağlayacak, mayın veya patlamamış mühimmat faaliyetleri konusundaki gelişmeler hakkında Bakanlar Kurulu'na rapor verecek, kamuoyuna ve ihtiyaç duyulan yerlere açıklamalarda bulunacak.

Merkez, mayın veya  patlamamış  mühimmat  mağdurlarına  yardım  konusunda,  yasal düzenlemeler kapsamında yürütülen işlemleri takip edecek ve gerektiğinde iyileştirici önlemler alınmasına yönelik girişimlerde bulunacak, mayın faaliyetleri bilgi yönetim sistemini kuracak ve işletecek.

Mayın veya patlamamış mühimmat faaliyetini gerçekleştirecekleri akredite edecek olan merkez, denetimlerde aykırı  bir durum tespit etmesi halinde akreditasyonları iptal edebilecek.

Merkezde, özel  bilgi  ve  ihtisas  gerektiren konularda sözleşmeli personel çalıştırılabilecek. Toplam sözleşmeli personel sayısı 50'yi geçemeyecek.

Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar aylık, ödenek, her türlü zam ve tazminatlar ile diğer mali ve sosyal hak ve yardımları kurumlarınca ödenmek kaydıyla geçici olarak merkezde görevlendirilebilecek.

Merkezin  yürüteceği faaliyetlere  ilişkin giderler, Bakanlık bütçesine bu amaçla tahsis edilen ödeneklerden karşılanacak.

Merkez tarafından gerçekleştirilen insani amaçlı mayın veya patlamamış mühimmat temizliği faaliyetleri kapsamında kullanılmak üzere yurtdışından getirilecek her türlü araç, makine, teçhizat ve hayvan gümrük vergilerinden muaf olacak.

Bakanlar Kurulu, milli mayın faaliyet  planında  yer alan projelerin veya projelerin belli bir limite kadar olan kısmının güncelleme yetkisini Milli Savunma Bakanı'na devredebilecek.

Askerlik

Askerlik  çağı her  erkeğin 20 yaşına  girdiği   yılın  Ocak  ayının  birinci  gününden başlayarak 41 yaşına  girdiği  yılın  Ocak  ayının  birinci  gününde bitmek  üzere  en çok  21 yıl sürecek. Bu süre, Genelkurmay  Başkanlığı'nın  göstereceği  lüzum, Milli Savunma Bakanlığı'nın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla 5 yıla kadar uzatılabilecek veya kısaltılabilecek.

Türk vatandaşlığına  sonradan alınanlar askerliklerini,  vatandaşlığa alındıkları tarihteki yaş ve öğrenim durumlarına  göre o yaştaki yerli yükümlüler  gibi yapacak. Geldikleri ülkelerde askerlik hizmetini yerine getirmiş sayıldıklarını belgeleyenler ile vatandaşlığa alındıkları yıl  22 yaşında   olanlar   askerlik   yapmış sayılacak. Bunların askerlikleri, vatandaşlığa  alındıkları  tarihten itibaren 2 yıl  süreyle  ertelenebilecek. Ertelemelerinin  sona ereceği yıl yoklamaları yapılarak o yıl askerlik çağına  giren  doğumlularla  işlem  görecek ve seferberlik  halinde  ihtiyaca  göre  askere sevk edilebilecekler.

Çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybettikten sonra yeniden Türk vatandaşlığını kazananların askerlik işlemleri, önceki askerlik safahatları dikkate alınarak Askerlik Kanunu'nun durumlarına uyan hükümlerine göre yürütülecek.

Kuzey Kıbrıs Türk  Cumhuriyeti  kanunlarına göre  zorunlu  askerlik  hizmetini  yerine getirdiklerini belgelendiren Türk vatandaşları, bu kanun hükümlerine göre askerlik yapmış sayılacak.

Yurtdışında doğan ve ikamet edenler ile kanuni rüşt yaşına kadar yabancı bir ülkeye gitmiş olanlardan vatandaşlığı kazanan Türk vatandaşları, askerlik mükellefiyetlerini 38 yaşını tamamladıkları yılın sonuna kadar yerine getirebilecek veya tabiyetinde bulundukları ülkede askerlik yapmış olduklarını belgeleyerek mükellefiyetlerini yerine getirmiş sayılacaklar. Bunların 38 yaş sonuna kadar askerlikleri ertelenmiş kabul edilecek.

İzin, istirahat ve haya değişimi

Askerliğe elverişli olup olmadıklarının tespiti için memuriyet mahalli dışındaki asker hastanesine gönderilmelerinde zaruret görülenlerin harcırahı, Harcırah Kanunu'na göre ödenecek.

İzin, İstirahat veya hava değişimine gönderilecek olan erbaş ve erlerin ne kadar süreyle izinli, istirahadi veya hava değişimli olduklarını gösterir belge birlik komutanlıklarınca yükümlülere elden verilecek. Bu izinlerin dışında izin vermeye, Genelkurmay Başkanlığı'nın teklifi ve  Milli Savunma Bakanlığı'nın uygun  görüşü  üzerine  Bakanlar  Kurulu  yetkili sayılacak. Bu  izinlerin askerlik hizmetinden sayılıp sayılmayacağı Bakanlar Kurulu kararında gösterilecek.

Askeri personele, istihkak veya tahsis olarak kullanılmak üzere verilecek giyecek ve teçhizatının cins, miktar ve miadını gösteren listeleri belirlemeye, tespit edilen giyecek ve teçhizata  yenilerini  eklemeye veya  ihtiyaç  kalmayanları  iptal  etmeye Genelkurmay Başkanlığı'nın teklifi üzerine ilgisine göre Milli Savunma Bakanlığı veya İçişleri Bakanlığı yetkili olacak.

TSK sağlık işlerinde, askerlerin fizik ve moral durumlarının takibi ile koruyucu ve askeri sağlık hizmetlerinin yürütülmesi esas olacak. Bu hizmetin yerine getirilmesinden kıta komutanları, karargah veya askeri kurum amirleri ile bunların tabipleri sorumlu olacak. TSK sağlık teşkillerindeki sağlık hizmetleri, harekat ihtiyaçları hariç ulusal sağlık mevzuatında yer alan hizmet standartlarına göre yürütülecek.

TSK'de koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında çevre sağlığı, kişisel sağlık ve hijyen, ilk yardım, bağışıklama, bulaşıcı hastalıklar ile tütün ve madde  kullanımının önlenmesi,  iş  sağlığı  ve  güvenliği,  okul  sağlığı,  sağlıklı  beslenme, barınma ve giyinme, fiziksel performans ve etkinliklerin artırılması ile koruyucu sağlık hizmetlerine ilişkin diğer tedbirler alınacak.

Subay, astsubay, uzman jandarma, sivil  personel, askeri öğrenciler, erbaş ve erler ile bunların adayları sağlık açısından, göreve uyarlık ve elverişlilik ile periyodik veya zorunlu kontrollere ya da sağlık raporu kontrolüne tabi tutulabilecek.

Kıta, karargah ve askeri kurum tabipleri kadrolarda gösterilecek. Kadroda gösterilen tabip mevcut değilse aynı yerdeki diğer kıta, karargah veya askeri kurumlarda görevli  bir  tabip  veya Sağlık  Bakanlığı  tarafından  görevlendirilecek.

Subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar ile sivil personel, hastalıklarını bizzat veya başka bir vasıta ile amirlerine bildirecek. Amirler öncelikle kendi kıta, karargah ve  askeri  kurumlarının tabiplerine  gönderecek. Acil durumlarda Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri saklı olacak. Birinci basamak ve üst basamaklardaki muayene ve tedavilerin safahat ve sonuçları, bizzat veya başka bir vasıta ile amirlere bildirilecek.

Personelin  askeri veya sivil sağlık teşkillerindeki  muayene ve tedavi sonucunun TSK'deki görevlere uyarlık bakımından takibi, gerekiyorsa kontrolü  sağlanmak  suretiyle,  kıta  komutanları,  karargah  veya  askeri  kurum amirleri ile bunların tabipleri tarafından yapılacak.

Subay, astsubay, uzman jandarma, sivil personel ve askeri öğrenciler ile erbaş ve erlerin yurtiçinde ve yurtdışında vefatı halinde, genel hükümlere göre belirlenecek cenaze giderleri ile cenazenin talep edilen yere nakli ilgisine göre Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı bütçesinden karşılanacak. Askerlik hizmetini yaparken vefat eden erbaş ve erlerin mezarlarının yapım giderleri de ödenecek.

Muayene ve tedavi edilebilecekler

Tasarıda askeri sağlık kurum ve kuruluşlarında sivil hastalar için ayrılan kontenjana tabi olmaksızın muayene ve tedavi edilebilecekler de şöyle sıralandı:

"- Subay, astsubay, uzman jandarma, sivil personel, uzman erbaşlar ve bunların emeklileri ile kendi özel kanunlarında  belirtilen yükümlülüklerini tamamlayarak istifa eden veya emeklilik mevzuatı gereği, diğer şartları sağlamalarına rağmen yaşla ilgili şartları sağlamamaları nedeniyle emeklilik haklarını elde edemeden ayrılanlar ve vefat etmiş olsalar dahi bunların eş, üstsoy, altsoy, erkek ve kız kardeşleri, evlat edinen ve evlatlık ile üvey çocukları.

Harp ve vazife malullüğünü gerektiren sebeplerden dolayı ölen yedek subay, erbaş ve erlerin aylık almaya müstahak dul ve yetimleri.

- Harp ve vazife malulü yedek subay, erbaş ve erlerle bunların sağlık hizmetinden yararlanabilecek aile fertleri ile dul ve yetimleri.

SGK tarafından vazife malullüğü aylığı bağlanan ve bu nedenle okullarından ilişiği kesilen harp okulları, üniversite ve yüksekokullar ile astsubay meslek yüksekokulları ve Gülhane Askeri Tıp Akademisi  Komutanlığı'na  bağlı  fakülte ve yüksekokullarda  öğrenimde  bulunan askeri öğrenciler ile bunların sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek aile fertleri, uzun süreli tedavi gerektiren hastalıklar nedeniyle okulları ile ilişkileri   kesilenlerden ilişkilerinin kesilmesine neden olan sağlık sorunu giderilinceye kadar  tedavisi  devam  eden askeri öğrenciler.

- TSK'den ayrılan  sözleşmeli  subay,  astsubay,  uzman erbaşlar,  sözleşmeli  erbaş  ve erler  ile  kendi  özel  kanunları gereği sağlık hizmetinden yararlanabilecek aile fertleri.

İstiklal  Madalyası  Verilmiş  Bulunanlara  Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında  Kanun hükümlerine  göre şeref aylığı alan kişiler ile bunların eşleri.

TSK adına öğrenim görmek üzere temel ve intibak eğitimine tabi tutulanlardan Emekli Sandığı Kanunu'na göre vazife malulü sayılarak  aylık  bağlananların  kendileri  ve bunların sağlık  hizmetlerinden  yararlanabilecek  aile fertleri  ve bu şekilde temel ve intibak eğitimine tabi tutulanlardan  vazife malulü sayılmalarını gerektiren sebeplerle hayatını kaybedenler üzerinden dul veya yetim aylığı almakta olanların kendileri."

Yabancı devletlerin  silahlı kuvvetler mensupları ve bunların bakmakla yükümlü oldukları kişiler, Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla, uluslararası antlaşmalar  ile taraflar arasındaki  ikili anlaşmalarda  yer alan hükümler doğrultusunda  sağlık hizmetlerinden yararlandırılacak. Bunların dışında kalan yabancı uyruklu hastalar ise yine aynı kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla ve sivil hastalara tanınan kontenjanlar dahilinde sağlık hizmetlerinden yararlanacak.

- TBMM