Bakanlar Kurulu Toplantısı

Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, Rus gemisinin İstanbul Boğazı'ndan geçişi sırasında bir askerin füze göstermesine ilişkin, "Biz maalesef o görüntüleri biraz da şova dönük görüntüler olarak algıladık. Yani buna, böyle bir geçişe, şova ihtiyaç yoktu. O görüntünün, Türkiye'nin güvenliğini tehdit altına aldığı da açıktır" dedi.

Kurtulmuş, Çankaya Köşkü'nde, Başbakan Ahmet Davutoğlu başkanlığında düzenlenen Bakanlar Kurulu toplantısı devam ederken, gazetecilere açıklamalarda bulundu.

Kurtulmuş, toplantıda ele alınan konulardan birinin de geçen hafta Brüksel'de düzenlenen Türkiye- Avrupa Birliği zirvesinin ardından yaşanan gelişmeler olduğunu söyledi.

Türkiye'nin 11 yıl aradan sonra, ilk defa geçen hafta yapılan AB Zirvesi'ne davet edildiğini anımsatan Kurtulmuş, "Türkiye bu zirvede, 29 Kasım günü Brüksel'de gerçekleşen, Sayın Başbakanımızın katıldığı bu zirvede, 28 AB üyesi ülke ve Avrupa Birliği'nin 3 ortak kurumunun başkanlarının bulunduğu toplantıda, son derece verimli, son derece pozitif gündemle toplantı gerçekleşmiş ve Türkiye açısından da bu AB ile yapılan zirvede bizim açımızdan istediğimiz önemli sonuçlar elde edilmiştir. Başlı başına bu toplantının, 11 yıl aradan sonra pozitif gündemle toplanması ve sonuçları itibarıyla son derece olumlu sonuçlar elde edilmesi, Türkiye için fevkalade önemliydi. Bunu bir ciddi adım olarak önemli bir adım olarak tekrar kamuoyumuzla paylaşmak istiyoruz" diye konuştu.

Kurtulmuş, Türkiye'nin bundan sonraki süreçte, yılda 2 kez AB ile bir araya geleceğini, güvenlik politikalarında ve terörizme mücadele konusunda işbirliği sürdüreceğini belirterek, şunları kaydetti:

"17. ekonomik ve parasal politika faslının, 14 Aralık 2015'te Brüksel'de hükümetler arası konferanslarda açılmasına karar verildi. Bu da önemlidir. Ayrıca önümüzdeki dönemde 5 faslın açılması gibi çok önemli kararlar alınmıştır. Türkiye için önemli beklentilerden birisi olan vize serbestisinin konuşulması ve burada mesafe alınmış olması. Türkiye'den ya da Doğu Akdeniz'den Avrupa'ya gelen göçmenler konusunda bir ortak eylem planında Türkiye ve Avrupa Birliği'nin ortak müzakereyi sürdürmüş olması, bu alanlarda Türkiye ve AB'nin daha pozitif bir gündemle bundan sonraki süreçte yürüyeceği ortak bir mesafenin olduğunu da gösteriyor."

"Türkiye'nin Kuzey Irak'taki varlığı eğitim alanında"

Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Kurtulmuş, "'Başika bölgesine asker sevkıyatıyla ilgili Merkezi Hükümetin haberi vardı' dediniz, değil mi? İlk başından beri" şeklindeki soru üzerine, "Eğitim konusunda yani Türkiye'nin Kuzey Irak'taki varlığı, eğitim alanında. Zaten zamanın İçişleri Bakanının daveti üzerine Türkiye oraya gitmişti" dedi.

Kurtulmuş aynı gazetecinin, "Özellikle Sayın Başbakanın yazdığı mektubun ardından bugün Irak tarafından gelen bazı açıklamalar var. Irak Başbakanı ve Irak Savunma Bakanından gelen açıklamalar, Türk askerinin çekilmesi yönünde. Irak geri adım atmıyor gibi görünüyor. BM Güvenlik Konseyi'ni toplantıya çağırma gibi bir açıklama geldi. Şayet öyle bir şey olursa, Türkiye ne yapacak?" şeklindeki soruya, şu yanıtı verdi:

"Türkiye yeni orada bulunmuyor ve Türkiye kendi başına orada, kendi amaçlarıyla ilgili de bulunmuyor. Teröre karşı ortak bir mücadele kapsamında Musul muhafızlarını eğitmek için ve oradaki, Kuzey Irak'taki peşmerge güçlerine destek vermek, onlara eğitim desteği vermek için oradadır ama şunu da ifade edeyim, sadece bu eğitim desteğini veren ülke, Türkiye değildir. Elimde liste var; birçok ülkenin, birçok Avrupalı ülkenin çeşitli vesilelerde Irak'ta farklı yerlerde eğitim desteğini verdiğini biliyoruz, Hollanda'dan Fransa'ya kadar, Almanya'ya kadar birçok ülkenin eğitim desteğini verdiğini biliyoruz. Dolayısıyla bu tamamıyla Türkiye'den talep edilen hizmettir. Türkiye teröre karşı bu hizmeti vermek için oradadır. Kamuoyundaki oluşan çok yüksek algı dolayısıyla Irak hükümetinde bir hassasiyet oluştu. Sayın Başbakanımızın mektubunda ilgili bakanların görüşmelerinden sonra ben Merkezi Irak Hükümeti'nin bu tutumunu değiştireceği kanaatindeyim."

"Krizi tırmandıran taraf olmayacağız"

"Toplantıda, Türkiye'nin Rusya ile krizin etkilerini azaltabilmek adına atacağı adımlar, alacağı önlemler ve belki de krizin derinleşmesi çerçevesinde uygulayacağı yaptırımlar söz konusu. Bu noktada biraz daha ayrıntı paylaşabilir misiniz?" şeklindeki soruyu da yanıtlayan kurtulmuş, şunları söyledi:

"Tabii içeride konuştuğumuzla ilgili, özellikle bu tedbirler konusuyla ilgili olarak müsaade ederseniz, teferruatlı bir açıklama yapmayayım, bu hükümete kalsın. Şunu samimiyetle, açık yüreklilikle ifade etmek isterim, biz krizi tırmandıran taraf olmayacağız. Biz krizin mümkün olduğu kadar kısa süre içerisinde sonlandırılması için gayret sarf ediyoruz. Her alanda söylüyorum, yani ekonomide eğer Rus tarafının atacağı adımlar varsa Türkiye tarafının da atacağı adımlar var. O adımlar arkasından başka adımları gerektirecektir. Onun için biz atılabilecek bütün adımları en ince teferruatına kadar konuşuruz ama niyet olarak bu adımların atılmasından yana değiliz. Rusya tarafının da bu adımları atmasından yana değiliz. Bizim de buna mukabil bazı tedbirleri uygulamaya koyma gereğimiz ortaya çıkmasın. Bunu isteriz."

Rus gemisi Boğaz'dan geçerken, askerin füze göstermesi

Kurtulmuş, "Hafta sonunda yansıyan bir görüntü vardı. Rusya savaş gemisinin boğazlardan geçişi çok tartışıldı. Bu noktada bir adım atıldı. Büyükelçileri Dışişlerine çağrıldı ama yeni adım bekleyelim mi? Türkiye'nin bundan sonraki pozisyonu ne olacak?" şeklindeki bir soruyu da şöyle yanıtladı:

"İlgili bütün girişimlerde bulunmuştur. Biliyorsunuz, boğazlardan geçiş, Montrö Antlaşması çerçevesinde belirlenmiş bir husustur ve oradan geçilen ülkenin güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde geçişleri olması gerekir. Biz maalesef o görüntüleri biraz da şova dönük görüntüler olarak algıladık. Yani buna, böyle bir geçişe, şova ihtiyaç yoktu."

"Çocukça bir şov"

Kurtulmuş, Rus gemisi İstanbul Boğazı'ndan geçerken ortaya çıkan görüntünün, Türkiye'nin güvenliğini tehdit altına aldığının da açık olduğuna işaret ederek, şöyle devam etti:

"Halbuki hiçbir şekilde oradan geçiş yapan Rus gemilerine karşı en ufak tehdit söz konusu değildir. O görüntünün olmamasını arzu ederdik. Biraz da çocukça bir şov olduğunu ifade edeyim bir kere daha. Ancak bununla ilgili olarak uluslararası hukukun Türkiye'ye tanımış olduğu bütün imkanlar kullanılarak, önce Türkiye'deki Rusya Federasyonu'nun büyükelçisi Dışişleri Bakanlığına davet edilmiş, gerekli hususlar kendilerine hatırlatılmıştır. Ümit ederim ki Türkiye bir daha aynı görüntüyle, aynı durumla karşı karşıya kalmaz."

Boğazlar'da aynı görüntünün tekrar yaşanması ihtimaline karşın, Türkiye'nin ne gibi tedbirler alacağının sorulması üzerine de Kurtulmuş, bu konunun bugün yapılan Güvenlik Toplantısı'nda da gündeme geldiğini ifade ederek, "Bunlarla ilgili çok yakın takiplerimizi yapıyoruz. Dediğim gibi gerekli bütün uyarılar, Rus tarafına yapılmıştır. Bir daha böyle bir olayla karşı karşıya kalmayacağımızı ümit ediyoruz. Böyle bir şeyle karşı karşıya kalırsak da bunların tedbirleri var tabii" diye konuştu.

"Türkiye alternatif pazarları da çalışmıştır"

Rusya ile yaşanan kriz dolayısıyla Türk turizminin olumsuz etkilenmemesi için atılacak adımların belli olup olmadığının sorulması üzerine de Kurtulmuş, şunları kaydetti:

"Yaş sebze meyve ihracatından tutun, turizm alanında karşılaşabileceğimiz bir takım zorluklara kadar, ayrıca Rusya'dan ithal edilen bir takım ara mallar var, yine ulaşım alanında bazı ekonomik yaptırımlarla karşı karşıya kalabiliriz. Özetle şunu söylemek istiyorum, evet ortada böyle ekonomik yaptırım süreciyle karşı karşıya kalmak istemeyiz ama bu süreçte karşı karşıya kalırsak, sonuçta ekonomik olarak Rus pazarları daralırsa alternatif başka pazarlara yöneleceğiz. Nihayetinde ekonomik dinamik süreçtir. Birisi sizin yolunuzu kapatıyorsa siz de gerekli tedbirinizi alırsınız ama elinizde ürettiğiniz ürünlerin başka pazarlarda satılması imkanı var. Türkiye bunları, alternatif pazarları da çalışmıştır."

"Eğer Rusya'da özellikle Türk ihracatı bakımından bir takım sorunlar ortaya çıkarsa, bunun nasıl telafi edileceğini biliyor Türkiye Cumhuriyeti hükümeti" diyen Kurtulmuş, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Aynı şekilde turizm alanında eğer Rus turistler, Türkiye'ye gelmekten imtina ederse, öyle olmayacağını ümit ederiz, bununla ilgili gerekli düzenlemeleri, gerekli tedbirleri aldık ama başka ülkelerin de Türkiye'yi bir turizm alanı olarak gördüğü açıktır. Bu konu eğer ekonomik olarak tedbirler konusuna gelinirse buradan evet Türkiye belki belli sıkıntılarla karşı karşıya kalır ama Rusya tarafı da benzer sıkıntılarla karşı karşıya kalır. Dolayısıyla meselenin o boyuta gelmeyeceğini ümit ediyoruz. Biz kendi tedbirlerimiz aldık. İnşallah bu tedbirleri uygulamaya gerek kalmaz."

(Bitti)