Atatürk'ün Hemşeriliği 5 İlde Resmi Törenle Kutlanırken Rize'de Kutlanmamasına Tepki Gösterildi

GENÇAĞA KARAFAZLI

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün Rize'nin fahri hemşeriliğini kabulünün 99. yılı kutlandı. Rize Valiliği, çağrılara rağmen bu yıl da resmi tören düzenlemedi. Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Rize Şubesi Başkanı Ömer Toprak, "Atatürk'ün hemşerisi olduğu beş il daha vardır. Bunlar Ankara, Diyarbakır, Erzurum, Antep ve İzmir'dir. Bu illerimizde Atatürk'ün hemşeriliği resmi törenlerle kutlanmaktadır. Sadece Rize bu uygulamaların dışındadır" dedi.

ADD, Atatürk'ün Rize'nin fahri hemşeriliğini kabul edişinin 99. yıl dönümü nedeniyle Rize Valiliği önünde bulunan Atatürk anıtı önünde tören düzenlendi. Törene ADD üyeleri, CHP merkez ilçe yönetim kurlu üyeleri ile Eğitim İş sendikası ve Memleket Partisi yöneticileri katıldı.

Tören, Atatürk anıtına çelenk sunulması, saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın okunmasıyla devam etti. Atatürk'ün fahri hemşeriliğinin bulunduğu diğer beş ilde (Ankara, Erzurum, Diyarbakır, İzmir ve Gaziantep) bu kutlamalar valilik öncülüğünde protokol eşliğinde yapılırken Rize'de dernekler, partiler ve sendikalar öncülüğünde kutlandı.

"BİZLER KONU İLE ALAKALI İKİ YILDIR RİZE VALİLİĞİ'NE YAZILI BAŞVURULARIMIZI YAPIYORUZ. HENÜZ BİZLERE OLUMLU VE OLUMSUZ BİR DÖNÜŞ OLMAMIŞTIR"

Törende bir konuşma yapan ADD Rize Şubesi Başkanı Ömer Toprak, ülkelerin ve ulusların kurucu ataları ve kahramanları olduğunu ve onların gerekli saygıyı ve vefayı hak ettiklerini ifade ederek, Türkiye'de beş ilde resmi protokolle kutlanan Atatürk'ün fahri hemşeriliğinin Rize'deki törenlerine tüm çağrılarına rağmen Rize Valiliği'nin katılmadığını belirterek şunları söyledi:

"Ulu önderimiz Atatürk'ün Rize hemşerisi olmasının 99. yıl dönümünde tarihsel bir görev ve sorumluluk içerisinde bir araya geldik. Rize Riva Meclisi yönetiminden Hasan Bey ve arkadaşlarının 25 Nisan 1923'te Atatürk'e hemşerilik teklifleri üç gün sonra kabulüyle Atatürk artık Rize hemşerisidir. Atatürk'ün hemşerisi olduğu beş il daha vardır. Bunlar Ankara, Diyarbakır, Erzurum, Antep ve İzmir'dir. Bu illerimizde Atatürk'ün hemşeriliği resmi törenlerle kutlanmaktadır. Sadece Rize bu uygulamaların dışındadır. Bizler, konu ile alakalı iki yıldır Rize Valiliği'ne yazılı başvurularımızı yapıyoruz. Henüz bizlere olumlu ve olumsuz bir dönüş olmamıştır. Ülkelerin ve ulusların kurucu ataları ve kahramanları vardır. Gerekli saygıyı ve vefayı hak ederler. Atatürk, sadece bizlerin kurucu atası ve kahramanı değildir. Tüm Türkiye halkının kahramanı ve kurucu babasıdır. Atatürk'ün Rize hemşeriliğine mukaddes bir hatıra olarak sahip çıkıyoruz."

"RİZE'DE YEŞEREN ÇAY, ÇAY SAYESİNDE SOFRAMIZA GİREN EKMEK, BUNLARI HEP ATATÜRK'E BORÇLUYUZ"

Rize'nin bağımsızlığını da temel geçim kaynağı olan çayını da Atatürk'e borçlu olduğunu söyleyen Toprak, şunları söyledi:

"'Rize'de çay olmaz' dediklerinde Atatürk, buraya gönderdiği teknisyenlerin, ziraat mühendislerinin arkasında durmuştur ve 15 yıl sonra Rize'de çay olacağına kanaat getirmişlerdir. Hatta Meclis'te Atatürk tenkit edilmiştir. 'Bir macera uğruna yoksul halkın parasını gidip Rize için harcıyorsun' denmiştir ama Atatürk ısrarcı olmuştur, inanmıştır ve Rize'de çay yeşermiştir. Bu Rize'de yeşeren çay, çay sayesinde soframıza giren ekmek, bunları hep Atatürk'e borçluyuz. Bağımsızlığımızı, özgürlüğümüzü borçlu olduğumuz gibi. İyi ki hemşerimiz, bununla gurur duyuyoruz ve bunu gerçekten mukaddes bir hatıra olarak taşıyoruz. Sayın Valimizin bunu dikkate alacağını da düşünüyoruz."

"GAZİ MUSTAFA KEMAL ATATÜRK'ÜN HEMŞERİMİZ OLMASINDAN GURUR DUYUYORUZ"

Her şeyin Rize Liva İdare Meclisi Üyesi Hasan Bey ve arkadaşlarının 25 Nisan 1923 tarihinde Gazi Mustafa Kemal Atatürk'e gönderdikleri telgraf ile başladığını, Hasan Bey ve arkadaşlarının gönderdikleri telgrafta Gazi Mustafa Kemal'e Rizeliler adına hemşerilik teklifinde bulunduklarını söyleyen Eğitim-İş Sendikası Rize Başkanı Hamza Kutay, "Gazi Mustafa Kemal, Rizelilere memnuniyet dolu bir telgraf ile cevap verir. Gazi Mustafa Kemal'in kabul buyurduğu bu telgraf ile O artık bir Rizelidir. Bu kabulün 99. yılında vatanımızın ve milletimizin kurtarıcısı, Cumhuriyet'imizin kurucusu, askeri ve siyasi tarihimizin nadide bir şahsiyeti Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün hemşerimiz olmasından gurur duyuyoruz. Rize Liva İdare Meclis Üyesi Hasan Bey ve arkadaşlarına, Atatürk'ü bize hemşeri olarak kazandırdığı için saygı ve minnet duyuyoruz. Rize Valiliği'nin bugünü Erzurum, Ankara, İzmir, Diyarbakır, Gaziantep illerimizde olduğu gibi kutlama programına alıp bu programla her yıl tüm Rizelilerin aynı gurura ortak olmasını diliyoruz" dedi.

"CUMHURİYET'İN MAKAMINA OTURUYORSAN, CUMHURİYET DÖNEMİNİN KAZANIMLARININ SAYESİNDE MAKAM SAHİBİYSEN BU ANMA DA OLMAK ZORUNDASIN"

ADD yönetiminin çağrılarına cevap vermeyen ve törene katılmayan Rize Valiliği'ni eleştiren Memleket Partisi İl başkanı Muhittin Bayrak de şöyle konuştu:

"Biz, atamızla problemi olanları istemiyoruz. Biz, bugüne kadar, çocukluğumuzdan bugüne kadar Atatürk sevgisiyle yaşadık, Atatürk sevgisiyle büyüdük. Öncelikle şunu vurgulamak istiyorum ki biz bu törenleri, bu anmaları kesinlikle devlet törenleriyle yapmak istiyoruz. Atatürk bizim kurucu liderimizdir. Cumhuriyet'in makamına oturuyorsan, Cumhuriyet döneminin kazanımlarının sayesinde makam sahibiysen bu anmada olmak zorundasın. Bir dahaki anma töreninde Sayın Valim, sayın yetkililer, lütfen bizlere kulak verin, seslerimizi duyun. Siz ne kadar görmezden gelseniz de yok saysanız da o vardır, var olacaktır. Biz asla meydanları boş bırakmayacağız."

ATATÜRK'Ü YARALAYAN OLAYIN ARDINDAN RİZELİLER HEMŞERİLİK TEKLİF ETMİŞTİ

Ülkenin kurtuluşu ve bağımsızlığı için destansı mücadele veren Atatürk'e karşı 2 Aralık 1922'de siyasi bir komplo hazırlandığını ifade eden CHP Rize Merkez İlçe Başkanı Necati Topaloğlu ise şunları söyledi:

"Atatürk'ü TBMM'nin ve siyasetin dışında bırakmak, yaklaşan seçimlerde milletvekili seçilmesini engellemek amacıyla TBMM'de bir kanun değişikliği öneren 3 muhalif milletvekili, gelecek seçimlerde milletvekili olacaklarını doğdukları veya en az beş yıl süreyle yaşadıkları yerlerde aday olmalarını istiyorlardı. Bu teklif, açıkça Mustafa Kemal'e adaylık ve milletvekilliği yolunu kapatıyordu. Doğduğu yer olan Selanik yeni Cumhuriyet'in sınırları dışında kaldığı ve cepheden cepheye koşan Atatürk hiçbir yerde beş yıldan fazla yaşamadığı için aday bile olamayacaktı. Sonuç olarak bu öneri reddedildi. Ama Atatürk'ü çok yaralayan bir olay olarak tarihe geçti. İşte o günlerde bu olayı da protesto etmek amacıyla Atatürk'ün yanında olduklarını belirtmek için Rizeliler, Atatürk'e hemşerilik teklifinde bulunurlar. 25 Nisan 1923 yılında Rize'nin o dönemdeki idarecileri, Atatürk'e telgraf çekerek Rize'nin hemşerisi olmasını talep etmişler. ve Atatürk, bunu 28 Nisan 1923 yılında göndermiş olduğu telgrafta kabul etmiştir."