Tisk'ten "Suriyeli" Araştırması

Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ile Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezinin (HÜGO) Türk iş dünyasının Suriyelilere bakışını araştırdığı çalışmada, ülkedeki Suriyelilerin sayısının gelecek yıllarda 3 milyonun üzerine çıkabileceği belirtildi.

Konfederasyondan yapılan yazılı açıklamaya göre, TİSK ve HÜGO, 12 kişilik bir ekiple 5 ay süren saha çalışmasının ardından  "Türk İş Dünyasının Türkiye'deki Suriyeliler Konusundaki Görüş, Beklenti ve Önerileri" başlıklı rapor hazırladı.

Buna göre, İstanbul, Ankara, Bursa, İzmit, Konya, Kayseri, Malatya, Gaziantep, Şanlıurfa, Hatay, Adana, Kahramanmaraş, Mersin, İzmir, Antalya, Muğla, Denizli ve Van'ı kapsayan 18 ilde gerçekleştirilen çalışma sonrasında, "Suriyeliler'in Türkiye'de büyük ölçüde kalıcı hale geldiği" tespiti yapıldı.

Suriyelilerin önemli bir bölümünün kayıtdışı ve kaçak olarak çalıştırıldığına işaret edilen araştırmada, Suriyelilerin istihdamı konusunda iş dünyasının somut önerilerine yer verildi.

"Yaklaşık 35 bini üniversite mezunu"

Suriyelilerin eşleri, çocukları, anne ve babalarını kapsayacak "aile birleşmelerinin" gelecekte gündeme gelebileceğine dikkat çekilen raporda, özetle şu tespitler yer aldı:

"Bu durum, Türkiye'deki Suriyelilerin sayısını önümüzdeki yıllarda 3 milyonun üzerine çıkarma ihtimalini ortaya koymaktadır. Suriyeliler dışında Türkiye'nin 1923'ten günümüze kadar aldığı toplam göçmen sayısı sadece 2 milyondur. Türkiye'deki Suriyeliler konusu "geçicilik" çerçevesinde ve "acil durum yönetimi politikaları" ile ele alınabilecek eşiği çoktan aşmıştır. Suriyeliler içinde meslek sahibi olanların oranı son derece düşüktür. Üniversite mezunu olanların sayısı 35 bin civarında görünmektedir. 2,2 milyonluk nüfus içinde bu son derece düşük olan sayı, Suriyelilerin eğitim ve niteliksel durumları bakımından karşı karşıya olunan ciddi sorunu ortaya koymaktadır.

Çobanlık mesleğindeki yaklaşık 100 bin kişilik bir istihdam potansiyelinin Suriyeliler dikkate alınarak planlanabileceğini ifade eden uzmanlar, Tarım Kredi Kooperatiflerinin "meslek eğitimi" imkanı sağlamak konusunda inisiyatif alabileceğini belirtmektedir. Suriyeli gençler acilen eğitim süreçlerine dahil edilmeli ve Türkçe öğrenmeleri sağlanmalı."

"Entegre bir strateji ile ele alınmalı"

Raporda görüşüne yer verilen TİSK Başkanı Yağız Eyüboğlu, "Zor durumdaki bu insanların uzun süre daha Türkiye'de kalacakları anlaşılmaktadır. Suriyeli sığınmacılar konusunun artık uzun vadeli bakış açısına sahip, ekonomiyi, çalışma hayatını, sosyal ve kültürel uyumu, eğitim, sağlık, barınma gibi temel hizmet alanlarını kapsayan, entegre bir strateji ile ele alınarak yönetilmesini zorunludur" ifadelerini kullandı.

Suriyeliler tarafından kurulan işyerlerinde yaşanan kayıtdışılık sorununa dikkati çeken Eyüboğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Konfederasyonumuz, Suriyelilerin mesleki yeterlilikleri çerçevesinde bazı bölge ve sektörlerde değerlendirilmesiyle sınırlı ölçüde istihdam edilmesinin uygun olacağı, girişimci nitelikte olanların bu özelliğinden yararlanılması ve sığınmacıların kayıtdışı istihdam sorununu büyütmesini önleyecek tedbirler alınması gerektiği görüşündedir. Nitelikli olan iş gücünden yeterlilikleri belgelendirilerek faydalanılması konusunda çalışmalar yapılmalı, eğitimi yetersiz olanlar konusunda ise mesleki eğitim imkanları sağlanmalıdır. Suriyeli sığınmacılar sorununa ilişkin sivil toplum kuruluşlarının ortak bir platform oluşturması ve bu platformun, kısa, orta ve uzun vadeli tedbirlere ilişkin bir çalışma planı hazırlaması gereklidir."