DHA DIŞ -(ÖZEL) Yılda 631, ayda 57 vakit ezanın yasaklandığı cami Halilurrahman

-25 yıl önce ABD'li bir radikal Yahudi'nin cemaatten 29 kişiyi katletmesinin ardından İsrailliler camiyi işgal edip yüzde 63'ünü sinagoga çevirdi

-Sinagog tarafında kalan müezzin mahfiline geçerek ezan okumak için İsraillilerden izin alınması gerekiyor ve bu bazen mümkün olmuyor

-Caminin altındaki 5 bin yıllık mağarada 4 peygamber kabri bulunuyor ve aydınlatması için mağarada her gün ateş yakılıyor

-El-Halil kentindeki cami Mescid-i Aksa'nın ardından Müslümanların 4'üncü kutsal mescidi olarak biliniyor

-Filistinliler medreseden öğrencileri getirip cami ve burada yaşananlar hakkında bilinçlenmelerini sağlamaya çalışıyor

Mehmet AKTARAN, KUDÜS - Batı Şeria'nın El-Halil şehrinde bulunan ve Müslümanların Mescid-i Aksa'nın ardından 4'üncü kutsal mescidi sayılan Halilurrahman Camii'nin kaderi 25 yıl önce değişti. Ramazan ayında bir Cuma günü, sabah namazında ABD'li radikal bir Yahudi, camiye girerek elindeki otomatik silahla cemaati tarayıp 29 kişiyi katletmişti. Olayın ardından tadilat gerekçesiyle 6 ay kapalı tutulan cami, açıldığında yüzde 63'ü işgal edilip sinagoga çevrilmişti. Caminin imamı, Sinagog tarafında bırakılan müezzin mahfiline geçip ezan okuyabilmek için İsraillilerden izin alması gerektiğini ve geçen yıl 631 vakit, geçen ay ise 57 vakit ezan okumasına izin verilmediğini söyledi.

4 PEYGAMBERİN KABİRİNİN BULUNDUĞU MAĞARA ÜZERİNDEKİ KUTSAL MEKAN

İsrail işgali altındaki Batı Şeria'nın El-Halil şehrinde bulunan Halilurrahman Camii, Mescid-i Aksa'nın ardından Müslümanların 4'üncü mescidi olarak biliniyor. Cami, Hz. İbrahim, oğlu İshak, torunları Yakup ve Yusuf ile eşlerinin kabirlerinin bulunduğu Atababalar Mağarası üzerinde yer alıyor. Kabirler mağarada makamları ise caminin içerisinde bulunuyor. İsrailoğulları'nın ata peygamberlerine ve hanımlarına ait kabirlerin bulunması mağarayı Yahudiler için de önemli hale getiriyor. Yahudilerin Filistin'de iken bu mağara üzerine inşa ettiği tapınakların Romalılar tarafından yıkıldığı ve bölgenin Müslümanların kontrolüne geçmesiyle Halil İbrahim Camii'nin yapıldığı belirtiliyor. Caminin altında bulunan mağaranın bir kapısı Müslümanlar tarafından kullanılan bölüme açılıyor. Her gün kapı açılarak ışıklar yakılıp mağara aydınlatılıyor.

SABAH NAMAZINDA 29 KİŞİYİ KATLETTİ

Halil İbrahim Camii ya da daha çok zikredilen adıyla Halilurrahman Camii'nin kaderi 25 Şubat 1994 tarihinde değişti. Ramazan ayında bir Cuma günü, sabah namazı sırasında, ABD vatandaşı radikal Yahudi Barush Goldstien, otomatik silahla ateş açıp 29 kişiyi öldürürken, 300 kişiyi yaraladı. Silahı tutukluluk yapan saldırgan sağ kalanlar tarafından linç edilerek öldürüldü. Ardından süren olaylarda toplam 67 Filistinli öldürüldü.

Bu saldırının ardından cami İsrailliler tarafından 6 ay boyunca tadilat gerekçesiyle kapatılırken, yeniden ibadete açıldığında yüzde 63'ü sinagoga çevrildi. Cami, elektronik kapılarla bölümlere ayrılıp Müslümanlar için 300 kişilik bir bölüm bırakıldı. Müslümanların kullandığı ana kapılardan sadece bir tanesi açık bırakıldı. Caminin içerisine özel güvenlik sistemleri ve kameralar yerleştirildi. Müezzin mahfili sinagog olarak kullanılan bölümde bırakılırken vakitlerde ezan okunabilmesi için imamın İsraillilerden izin alması gerekiyor. Onlar izin verip kapıyı açarsa ezan okunabiliyor. Yahudilerin rahatsız olabileceği Cumartesi günleri ve İsraillilerin izin vermediği vakitlerde ezan okunamıyor. Yılda 10 gün Yahudiler, 10 gün de Müslümanlar caminin tümünü kullanabiliyor. İsrail askerleri, caminin dışında bir karakol oluşturarak 24 saat nöbet tutuyor.

GELENLERE CAMİ HAKKINDA HER DİLDEN BİLGİLER VERİYOR

Gelenlere cami hakkında bilgiler veren kadın görevli Yasmin El Caberi "Biz şu anda Harem İbrahim-üş Şerifteyiz. Müslümanların 4'üncü kutsal mekanı oluyor. Cami binası 2 bin yıllık, altındaki mağaranın yaşı ise 5 bin yıl. Yani Hz. İbrahim zamanından. Hz. İbrahim caminin altındaki mağarada defnedilmiş. Hz İbrahim ile eşi Sare, Hz İshak ile eşi Rıfka ve Yahudilerin işgal ettiği bölümde Hz Yakup, eşi Laika ve Hz Yusuf'un makamları camide bulunuyor. Toplamda mağarada 7 kabir ve camide 7 makam bulunuyor. Mağaranın giriş kapılarından birisi burası. Mağara buradan görülmez, çünkü yaklaşık 18 metre derinlikte. Hemen şu kapağın altında alüminyum ve bakırdan yapılı bir sepet içinde 4 adet cam bardak bulunuyor. Bunlara her gün su ve zeytinyağı ile pamuk fitil konulup yakılıyor. 7-8 saatte bir değiştiriliyor ve sürekli yanmaları sağlanıyor. Bir demir çubukla sepet bağlanmış, ateşi yakacakları zaman yukarı çekiyorlar ve işlemden sonra tekrar indirip yerlerine koyuyorlar. Bunu ilk olarak Fatımiler yakmış ve bu şimdiye kadar böyle gelmiş." dedi.

"MAALESEF YILDA 10 GÜN ONLAR, 10 GÜN DE BİZ CAMİNİN TÜMÜNÜ KULLANABİLİYORUZ"

Sinagoga ayrıldığı kapının önünde konuşan El Caberi, "1994'te Yahudiler burayı hem zaman, hem mekan olarak ayırdı. Yüzde 63'nü Yahudiler aldı. Zaman olarak da; maalesef yılda 10 gün onlar, 10 gün de biz caminin tümünü kullanabiliyoruz. Ezan, Yahudilerin kullandığı diğer kısımda okunuyor. Müezzin odası işgal edilmiş diğer bölümde bulunuyor. Müezzin diğer tarafa geçip ezan okuyabilmek için her gün Yahudilerden izin almak durumunda kalıyor. Cumartesi günleri ezan okunamıyor. Bazı Cuma'lar da ezan okumasına izin verilmiyor. Buraya kamera da koymuşlar, buradan bizi takip ediyorlar. İmam vakitlerde bu kapıdan geçip diğer taraftaki müezzin odasında ezan okuyor. Bu kapı cemaat için yılda 10 gün açılıyor ve mescit olarak diğer taraf da kullanılıyor. Mesela Ramazanın 4 Cuması bize açık oluyor. Maalesef 10 günde onlar bayramlarında bütün camiyi sinagog olarak kullanıyor. Askerler bazen imama karşı tarafa geçit vermiyor, ezan yasaklanıyor." ifadelerini kullandı.

"BU İBADET HÜRRİYETİNE AYKIRI BİR DURUM VE CAİZ DE DEĞİLDİR"

Caminin imamı ve aynı zamanda müdürü olan Hıfzi Ebu Suneyye "Bu cami Müslümanların camisi Yahudilerin ya da Hristiyanların değil. Çünkü Hz İbrahim Yahudi ya da Hristiyan değildi. O Hanif ve Müslümandı ve müşriklerden değildi. Fakat onlar bu yeri bölüp aslından ayırdılar. Geçen yıl 631 namaz vaktinde ezan okutmadılar. Her gün akşam namazlarında, Cuma günleri akşam ve yatsı ile Cumartesi sabah, öğle, ikindi ve akşam ezanlarını okutmuyorlar. Geçen ay 57 vakit ezanı yasakladılar. Bu ibadet hürriyetine aykırı bir durumdur ve caiz de değildir. İşgalciler ibadet hürriyetine aykırı davranarak ezanı bu mekanda yasaklıyor." diye konuştu

MEDRESELERDEN ÖĞRENCİLER GETİRİLİP CAMİ HAKKINDA BİLGİ VERİLİYOR

Filistinliler, yaşanan olayları unutmamaları ve caminin önemini kavramaları için medreselerden öğrencileri camiye getirerek bilgilendiriyorlar. Medreseden öğrencilerini getirerek onlara bilgi veren öğretmen Besim Telahmi, "Burası Müslümanlar için mukaddestir. Öğrenciler burada, cami ve Hz İbrahim'in makamına ilişkin bilgiler öğreniyorlar. Burayı yerinde görüp öğrenmelerini ve önemsemelerini öğretmeye çalışıyoruz." şeklinde konuştu.

Görüntü Dökümü:

----------------

-Cami ve mağara kapısından detaylar

-Camideki peygamberlerin makamları

-Camiye getirilip bilgilendirilen öğrenciler

-Kadın görevli ile röp.

-Cami imamı ile röp.

-Camiye öğrenci getiren öğretmen ile röp.

-Öğrencilerden detaylar

-Caminin sinagoga çevrildiği bölümün kapısı

-Cami bölümünü gözetledikleri kamera

-Caminin dışardan görüntüsü

Detaylar