Türkiye ve Ukrayna ticaret hacmi hedefi 10 milyar dolar

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ev sahipliğinde düzenlenen Türkiye- Ukrayna İş Forumu, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskyy, T.C. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, DEİK Başkanı Nail Olpak, Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Gennadiy Çijikov ve DEİK/Türkiye-Ukrayna İş Konseyi Başkanı Rasim Bekmezci ile iki ülkeden 250 iş insanı katılımlarıyla 8 Ağustos 2019 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi. Forumda, DEİK ile Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası arasında iş birliği anlaşması imzalandı.

Zelenskyy: "Siz yatırım yapın, ben de sizin yatırımlarınızı koruyacağım"

Bu hedefin iddialı bir hedef olduğunu ve bu hedefe nasıl ulaşılacağı konusunda bilgi veren Zelenskyy, "Önerim şu; siz yatırım yapın ben de sizin yatırımlarınızı koruyacağım" dedi. Son 28 yılın Ukrayna için başarılı olmadığını; ancak söz konusu değişikleri uygulamak için bütün imkanlarının olduğunu ifade eden Zelenskyy, "5 yıl içerisinde Ukrayna'nın büyüme oranı yüzde 5, yüzde 7 civarında olacak. Sizi bizimle birlikte büyümeye davet ediyorum" dedi. Alt yapı sektörüne 20 milyar dolar yatırım yapmayı planladıklarını belirten Zelenskyy, "Savunma sanayi sektöründe değişiklik olacak, kamu-özel sektör iş birliği projeleri gerçekleştireceğiz. Sermeye, teknoloji ve tecrübelerinizle Ukrayna'ya geliniz. 40 milyar hektarlık bir pazar oluşturacağız. Bu konuda kamu-özel ortaklığını değerlendiriyoruz. Biz gerçekten birlikte çalışmak istiyoruz. İş dünyasında rakiplerimizi değil iş ortaklarımızı görmek istiyoruz" dedi. Teknoloji açısından Ukrayna'nın çok güçlü olduğunu aktaran Zelenskyy şunları söyledi: "Özellikle enerji pazarında özgür rekabeti öngören şartları oluşturacağız. Gümrük, vergi ve sınır serbestliğinde ilgili değişimlere başladık. Siz yatırım yapın ben sizi koruyacağım."

"Amacımız dengeli bir şekilde dış ticaret hacmimizi artırmak"

Türklerin ve Ukraynalıların medeniyetlerin beşiği olmuş Karadeniz'de her zaman kalıcı imzalar atmış iki millet olduğunu söyleyerek, her iki ülkenin sahip olduğu potansiyellerle birbirini tamamladığını ifade eden T.C. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, "Önümüzdeki dönemde de ülkelerimiz arasındaki bu potansiyeli artırarak, realize edilmesini biz devletler olarak destekliyoruz. İş dünyasının önünü açacağız. Cumhurbaşkanımızın hedef gösterdiği üzere dış ticaret hacmimizi 10 milyar dolara yükseltmek ilk çıtamız. Sonra da 20 milyar dolar hedefine dengeli bir ticaret altyapısıyla ulaşmayı hedefliyoruz" dedi. Bütün dünyada ikili ticaret anlaşmalarının artık önem arz ettiğini belirten Pekcan, "Bizim Ukrayna ile görüşmelerimiz var. 2011 yılındaki beklentiler artık değişti. Dünya o kadar hızlı değişiyor ki günümüz koşullarına göre, iki ülkenin de önceliklerini dikkate alarak, sektörlerini dikkate alarak, Cumhurbaşkanımızın da talimatları doğrultusunda en kısa zamanda bu anlaşmanın imzalanmasını gerçekleştireceğiz. Amacımız iki ülkenin de yararına bir anlaşma yapmak, kazan-kazan ilkesine uygun ve dengeli bir şekilde dış ticaret hacmimizi artırmak" şeklinde konuştu.

"İş dünyasının önündeki engelleri kaldırmaya hazırız"

Pekcan, karşılıklı yatırımların artırılması için çalışmalara başladıklarını ifade ederek, Yatırımların Karşılıklı Korunması ve Teşviki Anlaşmasının güncellendiğini söyledi. Pek çok anlaşmanın yapılması, yenilenmesi ve geliştirilmesi konusunda çalışmalar yapıldığını anlatan Pekcan, "Biz iki iş dünyasının önündeki engelleri kaldırmaya hazırız" dedi. Diyalog kanallarını açık tutacaklarını belirten Pekcan, "Bu sayede iş dünyasının karşılaştığı sorunların çözümünde de aktif rol oynayacağız. Gerek Türkiye'de gerek Ukrayna'da yaptığımız iş forumları, çalıştaylar bunlara vesile olacak. İki iş dünyasını bir araya getirecek. Ayrıca Ticaret Bakanlığı olarak, Ukrayna ile gümrük sistemlerinin basitleştirilmesi ve şeffaflaştırılması konusunda iş birliği yapabiliriz" değerlendirmesini yaptı.

"STA sürecinin tamamlanmasını diliyoruz"

DEİK Başkanı Nail Olpak ise, amaçlarının ekonomik ilişkileri güçlendirmek ve karşılıklı yatırımları artırmak olduğunu belirterek, henüz istenilen seviyeye ulaşmamış olan dış ticareti geliştirmeye çalışırken, üçüncü ülkelerde ortak projeleri geliştirmenin de önemli olduğunu söyledi. Ukrayna'nın Türkiye'ye tarım, sanayi, inşaat sektörleri ve ayrıca deneyim sahibi olduğu PPP alanında, ciddi ihracat potansiyeli sunduğuna dikkat çeken Olpak, "Geçen yıl 1,5 milyar dolar ihracat yaptığımız Ukrayna'dan, 2,6 milyar dolarlık ithalat yaptık. Amacımız, karşılıklı ticaretimizi dengeli bir şekilde 10 milyar dolara taşımak" dedi. Türkiye ve Ukrayna arasında daha fazla iş yapılması için Ukrayna tarafından beklenen ve Türkiye'nin önünü açacak konulara değinen Olpak, "Ülkelerimiz arasında 2011 yılında başlayan ve günümüz şartlarında güncellenmesi gereken Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzalanması sürecinde büyük yol alınmış olmasına rağmen, müzakereler henüz sonuçlanmadı. En kısa zamanda her iki tarafın da menfaatine olacak şekilde tamamlanmasını diliyoruz. İki ülke arasında vize uygulamasının karşılıklı olarak kaldırılmış olması önemli, teşekkür ediyoruz. Buna ek olarak, Ukrayna'daki Türk iş insanlarına çalışma ve oturma izinlerinin verilmesinde sıkıntıların yaşanabildiği dile getiriliyor. Bu konunun da düzene girmesi, Türkiye'den kalifiye eleman getirme ihtiyacı olan firmalarımız açısından önemlidir" açıklamasını yaptı. Olpak ayrıca, gümrük işlemlerinin hızlandırılması, prosedür karmaşıklığının giderilmesi, yatırımcılar için teşviklerin artırılması, ekonomik mevzuatta yapılan değişikliklerin daha hızlı ve yaygın şekilde duyurulması, serbest bölge işletmeciliği konusunda Türk girişimcilerimize açılım sağlanması, mevzuat ve yasal düzenlemelerde yeniliklerin yapılması ve reform çalışmalarının hızlandırılması konularının Ukrayna'da iş yapan Türk şirketlerinin sıklıkla dile getirdikleri talepler olduğunu söyledi.

Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Gennadiy Çijikov, Türkiye'nin uzun yıllardır Ukrayna'nın en önemli ticaret ve ekonomi ortaklarından biri olduğunu söyledi. Ukrayna'da yüksek teknoloji alanlarında yatırım yapılabileceğini belirten Çijikov, "Makine üreticiliği, uçak üreticiliği, savunma sanayi, teknoloji alanlarını özellikle vurgulamak istiyoruz. Bizim ülkelerimiz arasında Serbest Ticaret Anlaşması yapılması önemli. Bölgeler arası ilişkiler de çok önemli. Ülkemizin çeşitli bölgelerinde enerji, yol, altyapı, tarım alanlarında iş birliği potansiyeli büyük. Biz üçüncü ülkelerde çalışmaya önem veriyoruz. Özellikle İran, Afganistan ve başka komşu ülkelerin çoğunda faaliyet gösterebiliriz. Türk ortaklarımızın deneyimini, devlet ve özel sektör arasındaki iş birliğini öğrenebiliriz. Yeni havalimanı bu konuda güzel bir örnek. İki ülke ilişkilerimize önem veriyoruz. Bugün burada iş birliğimizin imzalanması bu ilişkilerimize büyük katkı sunacaktır. Önümüzde büyük işler var" şeklinde konuştu.

DEİK/Türkiye-Ukrayna İş Konseyi Başkanı Rasim Bekmezci, "Ukrayna ile iş birliklerimizi her alanda geliştirmeye kararlıyız. İş Konseyimiz bu süreçte her zaman aktif rol üstlenmeye hazır" dedi. Hali hazırda çeşitli yollar ile Ukrayna'ya gelmiş 3 milyar dolar Türk yatırımının mevcut olduğunu kaydeden Bekmezci, "Ukrayna sınırları dahilinde 3'üncü en büyük yatırımcı ülke konumundayız. Günümüzde Ukrayna'da 600'den fazla kayıtlı Türk sermayeli şirket faaliyet gösteriyor. Türk inşaat firmalarımız Ukrayna'da 5 milyar dolar değerinde 200'ün üzerinde proje tamamladı" ifadelerini kullandı. Serbest Ticaret Anlaşması'nın (STA) en kısa zamanda imzalanması gerektiğini vurgulayan Bekmezci, "STA imzalanır ise karşılıklı ortak yatırımlarımız artacak, kayıt dışı ihracat ve ithalat azalacağından haksız rekabet ortadan kalkacak, sonuç olarak devletlerimizin kasasına vergi olarak dönecektir. Ayrıca, Ukrayna'da, içerisinde bürokratik engellerin minimuma indirgendiği, tüm enerji ve telekomünikasyon alt yapısının hazır olduğu, yatırım ve ticaret kurallarının kesin çizgiler ile belirlendiği Türk-Ukrayna OSB'si hayata geçirilmesini öneriyoruz" dedi.

Forumun açılış konuşmalarının ardından, DEİK ile Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası arasında iş birliği anlaşması, DEİK Başkanı Nail Olpak ve Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Gennadiy Çijikov tarafından imzalandı. İmza töreni sonrası ikili iş görüşmeleri gerçekleştirildi.