TBMM Genel Kurulu

TBMM Genel Kurulunda, MHP'nin yerel yönetimlerle ilgili araştırma önergesinin görüşülmesini içeren grup önerisi kabul edilmedi. TBMM Danışma Kurulunda uzlaşma sağlanamaması üzerine MHP, grup önerisini Genel Kurula taşıdı.

Öneri üzerinde konuşan MHP Bursa Milletvekili Kadir Koçdemir, 2014 yerel seçimlerinin adından yapılan değişikliklerle yerel yönetimlerin yapılanmasında keşmekeş yaşandığını söyledi.

Bir hizmetin öncelikle vatandaşa en yakın birimce yerine getirilmesi gerektiğini ifade eden Koçdemir, yeni yapının, uzakta kalan ve mahalli iktidarı belirleme konusunda nüfusu itibarıyla az olan yerlere büyük dezavantajlar getirdiğini savundu. Koçdemir, "Kırsal kesim karar alma süreçlerine arzu ettiği şekilde katılamıyor, katıldığında da kararları etkileyecek güce ulaşamıyor. Yapılan değişiklikler yörelerimizin sosyal, kültürel, ekonomik karakterine aykırı kadrolarca yönetilme riski doğurmuştur. Yerel yönetim yapılanması yeniden ele alınmalı ve uygulamadaki sorunlar tespit edilerek çözüm bulunmalı" dedi.

Öneri aleyhinde konuşan AK Parti İstanbul Milletvekili Erol Kaya, geçmişte 'Bize oy verin sizi il, ilçe, belde yapacağız' denildiğini, belediye sayısının arttığını ve bu durumun yerel yönetimlerin iflasına neden olduğunu savunarak, dünyada belediye sayısı azaltılarak güçlü belediyelerin oluşması için değişiklikler yapıldığını anlattı. Kaya, AK Parti döneminde yapılan değişiklikle 3 bin 225 olan belediye sayısının bugün bin 390'lar seviyesine çekildiğini hatırlattı.

Kaya Diyarbakır, Van, Mardin, Siirt, Batman, Şırnak belediyelerinin 2014'te gelirlerinin 1 milyar 120 milyon 357 bin lira, giderlerinin ise 750 milyon 634 bin lira olduğuna işaret ederek, 6 belediyenin 360 milyon 722 bin liralık parayı kasasında tuttuğunu, ancak hizmet yapmadığını ya da eksik yaptığını savundu. Kaya, "Mardin, harcamadığı 74 milyon liralık hizmetle yaptığı yatırımın 17 katı daha fazla yatırım yapabilirdi. Diyarbakır Belediyesinin de harcamadığı 77 milyon liralık kaynakla mevcut yatırımlarının 2 katını yapması mümkündü. Van Belediyesi harcamadığı 155 milyon lirayla yaptığı yatırımların 9 katını yapabilirdi. Türkiye'deki il belediyelerinin ortalama yatırımları yüzde 54 iken, Şırnak'ta yüzde 1,7. Oysa kasasında tuttuğu para 5 milyon lira. Yani yatırıma harcadığının 13 katı daha hizmet yapabilirdi" diye konuştu.

Bölgede, geçmişte hükümetlerin yollar, şantiyeler yaptığını anlatan Kaya, günümüzde ise kaynağın yüzde 90'ından fazlasının merkezden gitmesine rağmen hizmet üretilmeyen bir belediyecilik anlayışını kabul etmenin mümkün olmadığını söyledi.

-CHP'li Akaydın ile AK Parti'li milletvekilleri tartıştı

Öneri lehinde konuşan CHP Antalya Milletvekili Mustafa Akaydın, 5 yıl büyükşehir belediye başkanlığı yaptığını belirterek, 177 yıllık geleneği birdenbire yok etmenin arkasında siyasi gerekçe bulunduğunu öne sürdü.

Akaydın, yerel yönetimlerle ilgili yasal değişikliğin arkasında bir hesabın olduğunu ileri sürerek, "Hesap şudur; 2009 yılında Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimini kaybetmiş zat, AKP'nin bir dönem Genel Başkan Yardımcılığını yapmış milletvekilidir, 6 puan geridedir, bu nasıl kapatılacaktır? Kırsal alandaki oyları almanın bir yolunu bulmak lazım. Ordu, Eskişehir, Mersin, Antalya gibi illeri CHP'den; Balıkesir, Manisa gibi illeri de MHP'den almanın hesapları vardı. Olay bundan çıkmıştır ve bunların bir kısmı başarıya ulaşmıştır" dedi.

AK Parti sıralarından kendisine laf atılması üzerine Akaydın, şöyle konuştu:

"Seçim gecesi saat 01.30'da Antalya'da sandıkların yüzde 92'i sayılmış, CHP bayağı önde aynen Ankara'da ve Üsküdar'da olduğu gibi. Her nasılsa adliyeden haber gelmiş, 'Bir şeyler dönüyor' diye. Gidiyorum adliyeye, sonradan Dışişleri Bakanlığı makamıyla onurlandırılan bir milletvekili orada manipülasyon yapıyor. Nasıl olduysa manipülasyondan sonra Kepez'in oyları manipüle edilerek seçim döndürülüyor. CHP'li Kepez'in sandık sonuçlarından sorumlu meclis üyesi satın alınıyor, ertesi günü AKP'ye geçiyor. 'Antalya oyları sayılmayacak' diye talimat verilmiş. İşin özü budur. Bu yasayla gelenek, köy kültürü yok edilmiştir. Türkiye'de bin 600 belediye kapatılmıştır. Fransa gibi 38 bin belediyesi olan ülke var. Yerelleşme demokrasi kültürüdür. Bu Türkiye'de yok edilmektedir. Köyden kente ciddi göç başlamıştır. Köy hayatını kökten yok etmiştir. 51 ili bütün şehire çevirmek istiyorsunuz. Kağıt üstünde köy nüfusunu yok edebilirsiniz ama bu halka yaptığınız haksızlık büyük olacak. Yapılan AKP'nin siyasi manipülasyonudur, yerel yönetim anlayışıyla ilgisi yoktur."

Akaydın'ın konuşması sırasında milletvekilleri arasında tartışma yaşandı.

AK Parti Grup Başkanvekili Coşkun Çakır, sataşma gerekçesiyle söz alarak, "iki yıl önceki seçimi gece yarısı operasyonuyla gayrimeşru ve gayri kanuni şekilde AK Parti'nin kazandığını" söylemenin akıl ve izanla bağdaşmadığını, itiraz yollarının yapıldığını belirterek, "İki yıl sonra seçimi tartışmak ayıptır. İki yıldır belediye başkanı çalışıyor hizmet üretiyor" diye konuştu.

-"Sizi sandığa gömer"

AK Parti Rize Milletvekili Osman Aşkın Bak, Akaydın'ın konuşmasıyla Antalya'da seçimi niye kaybettiğini anlattığını ifade ederek, "Halkımıza 'bidon kafalı', 'göbeğini kaşıyan', 'siz bilmezsiniz', 'benim oyum daha değerli' derseniz sizi sandığa gömer. Taktik değiştirin. Orada görev yaptınız, iyi çalışsaydınız yeniden seçilirdiniz. Çalışırsanız millet takdir eder. Köyleri de dolaşın, vatandaşı kucaklayın, yukarıdan bakmayın. Aramızda çok büyük fark var. Kondisyonunuzu artırmanız lazım. Yoksa sizi sandığa gömer" şeklinde konuştu.

CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, sataşma gerekçesiyle söz alarak, Bak'ın ifade ettiği "göbeğini kaşıyan adam" şeklindeki sözlerin CHP'lilere ait olmadığını ve ispat etmesi halinde gereğini yapmaya hazır olduğunu söyledi. Gök, her zaman demokrasinin sandıklardan çıkmasına itibar ettiklerini vurguladı. Türkiye'de demokrasiyi özümseyerek daha iyiye götürmenin ortak paydaları olması gerektiğine işaret eden Gök, Türkiye'de seçim sonuçlarının her zaman tartışıldığını, iktidarın da geçmişte buna ilişkin kaygılarını dile getirdiğini savundu.

HDP Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım, iktidarın yerel yönetimler konusunda vaatlerinin aksine uygulamalar yaptığını ileri sürdü. Türkiye'de son günlerde çok sayıda HDP'li belediye eş başkanının görevden alındığını, tutuklandığını ifade eden Yıldırım, ayrıca iktidar yetkilileri tarafından yetki sınırlaması tartışmaları yapıldığını söyledi. Yıldırım, "Yakın tarih siyasi geçmişten anlayanlar bilir ki HDP'li siyasetçiler, tutuklanma ve görevden alma değil, ölümle olan imtihanını bile geçmiştir. O nedenle tehditleriniz naiftir" dedi.

Mardin Belediyesi ile ilgili tartışmalar yapıldığını anlatan Yıldırım, "Eğer belediyeler örgüte para aktarıyorsa AKP döneminin borcu nasıl kapatıldı? Yemezseniz, çalmazsanız, yolsuzluk yapmazsanız para artar, Başkan da makam koltuğunu hacizle kaybetmez. Her belediyemiz teftişten geçiriliyor. Bundan rahatsız değiliz, daha fazla teftiş istiyoruz" diye konuştu.

AK Parti'li Kaya da "Yalan söz söylediniz, ayıp ettiniz. Parayı kasada tutarak bölge halkının geri kalmasını mı istiyorsunuz? Parayı kasada tutarak ne yapmak istiyorsunuz?" diye sordu.

Konuşmaların ardından MHP grup önerisi kabul edilmedi.