Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Genel Başkanı Güvenmez: "Delil Karartma ya da Kaçma Şüphesi Olmayan Meslektaşlarımızın Tutuksuz...

ZEHRA DEĞİRMENCİ/ SİBEL KAHRAMAN

Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Genel Başkanı Tayfun Gücenmez, 6 Şubat'ta meydana gelen depremlerin ardından yapı denetimleri yapılan 292 binanın yıkıldığını, 151 bin 698 binanın ise görevini yerine getirdiğini söyledi. Gücenmez, "Yürütülen soruşturmalar kapsamında dosyalara objektif yaklaşılarak somut deliller ışığında önyargısız bakılması gerektiğini düşünmekteyiz. Delil karartma ya da kaçma şüphesi olmayan meslektaşlarımızın tutuksuz yargılanmasını bekliyoruz" dedi.

Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği (YDKBD) Genel Başkanı Tayfun Gücenmez, Yönetim Kurulu üyeleri ve şube başkanlarının katılımıyla Bursa'da bir otelde basın toplantısı düzenledi. Toplantıya; Dernek Genel Başkanı Tayfun Gücenmez, Genel Başkan Yardımcıları, Baran Çelik, Serhan Kaya, Oktay Altun, Genel Sekreter ve Bursa Şubesi Başkanı Esra İnhanlı, Mersin Şube Başkanı Mervan Nas, İstanbul Şube Başkanı Fikret Şahin, Manisa Şube Başkanı Ömür Yıldırım, Kayseri Şube Başkanı Ersin Yiğit, Tekirdağ Şube Başkanı Yener Atbaşı, Bursa Şube Avukatı Adem Dülger katıldı.

YDKBD Genel Başkanı ve İzmir Şubesi Başkanı Tayfun Gücenmez, "İki deprem maalesef ki ama bugün bir araya gelmemizin sebeplerinden bir tanesi. Bu depremin yıkımının etkileri ve bundan sonra aslında belki de bunların bir daha yaşanmaması adına her ne önlem almamız gerekiyorsa bunları aslında objektif şekilde, teknik şekilde delilleriyle ortaya koymak istiyoruz" dedi.

"ATOM BOMBASININ YÜZLERCE KATI BÜYÜKLÜĞÜNDE BİR DEPREMDİ"

Bu depremin büyüklüğünü bir görsel üzerinden anlatan Gücenmez, "Atom bombasının yüzlerce katı büyüklüğünde bir depremdi bu deprem. Yeryüzüne yakınlığı anlamında da dünyadaki belki yeryüzüne en yakın depremlerden bir tanesiydi aynı zamanda. Çok tekniğe girmeyeceğim. Peki dünya nasıl baktı bu depreme? Burada çok çarpıcı bir tanım var. '24 saatten kısa bir süre içerisinde bu kadar büyük iki deprem neredeyse eşi benzeri görülmemiş bir olay.' Tahmini sismolojik aletlerin icadından bu yana böyle bir olay görmedik. Bunu hakikaten anlamamız ve irdelememiz de gerekiyor. Öncelikle sunuma başlamamızın sebebi buydu" dedi.

"5 VE ALTINDA 13 BİNİN ÜZERİNDE DEPREM OLDU"

6'nın üzerinde 5 tane deprem olduğunu dile getiren Gücenmez, "Biliyorsunuz bunların biri Hatay, Defne'de oldu. Biri Elbistanlı, biri Pazarcık'ta. ve bunların haricinde artık beş ve altındakileri de aslında neredeyse saymadık ama burada da 13 binin üzerinde deprem oldu. Yani inanılmaz büyük depremlerdi. Burada yıkılan bina sayıları ve yapı denetimini sağlamlık oranları olsa da burada aslında bu tabloda daha net rakamlar var diyebiliriz" diye konuştu.

"3 İL DIŞINDA 13 YILLIK BİNALAR YAPI DENETİMSİZDİ"

Afet bölgesi illerimiz, illerimizdeki toplam yapı sayıları 1999 öncesi ve sonrası yapı sayıları ile yapı denetim yürürlük tarihini gösteren Gücenmez konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Bu da biraz gündem içerisinde. Sanki her yeni bina yapı denetimliymiş gibi bir algı oluştu. Şunu net söyleyebiliriz; Hatay, Antep ve Adana dışında diğer illerde 2011 ve sonrasında başladı yapı denetim sistemi. Bunu niye söylüyoruz demek ki bu illerin dışarısında 13-14 yıllık binalar, aslında yapı denetimsizdi ve tabloların özetine geldiğimizde bu yapı denetimli binaların çoğu yıkıldı algısının rakamlarla net olmadığı ortaya çıkıyor. Bölgede 152 bine yakın yapı denetimli bina var. Bunlardan 292 tanesi yıkıldı ve yıkılan yapı denetimli binaların aslında birçoğunun yapı denetim kaynaklı olmadığı neredeyse net. Bugüne kadar hiçbir depremde yapı denetimli binalarda yapısal hasar olmaması bu infiali yarattı maalesef. Bunun dışında da 151 bin 698 bina yapı denetim anlamında görevini yaptı."

"DEPREM YÖNETMELİĞİNİN REFERANS ŞİDDETİNİN KAT KAT ÜSTÜNDE ETKİ YAŞANDI"

AFAD verilerine göre; "1.35 G" gücünde etki gelmiş diyen Gücenmez, "Deprem yönetmeliğine göre 0.95 g'ye göre hastane inşaatı yapıldığını düşündüğünüzde referans alınan değerinin çok üzerinde bir deprem etkisi yaşanmış. 1999 depremi 40 saniye sürmüşken bu deprem 90 saniye gibi bir süre devam etti. Deprem yönetmeliklerinde ilk depremde hasar almış binaların, ikinci depremde hasar almış olmasına dair bir bilgi var mı?" diye konuştu.

"MESLEKTAŞLARIMIZIN TUTUKSUZ YARGILANMALARINI TALEP EDİYORUZ"

Gücenmez sözlerini şöyle sürdürdü:

"Deprem yönetmeliklerinde ilk büyük depremin ardından hasar almış binaların 2. büyük depreme maruz kalmasına karşın bir güvenlik mekanizması var mıdır? Deprem yönetmeliklerini yazan hocalarımız coğrafyamızda art arda 2 büyük depremin ve deprem fırtınalarının olabileceğini öngördüler mi? İkinci deprem, yıkımı çok büyük bir ölçüde artırdı. Çeşitli üniversitelerde oluşturulan raporlar, deprem yönetmeliğinin olan depremi öngörmediğini gösteriyor. Bunlar tek depreme dayanıklı. Burada ikinci deprem yıkıcı etkiye neden oldu. Üst yapı düzgün yapılmış fakat zemin etüdü çalışması yapılmamış. Yapı denetim kuruluşları zemini denetlemiyor. Yapı denetim hizmeti verilmiş birçok yapı, imar barışından faydalanmış ve binada değişiklikler yapılmıştır. Bunları da ilerleyen dönemde çokça konuşacağız. Zeminin deprem etkisini büyüttüğünden imar planı verilen bazı yerlerde kesinlikle yapılaşma yapılmamalı. Belediyelerin, bakanlığın bu tür zeminlere verilen imarlar için yeni çalışmalar yapmalıdır. Dünyada eşine az rastlanır felaketin ardından yapı denetimli binaların yüzde 99,80'i ayakta kalarak yüz binlerce vatandaş sağ olarak kurtulmuştur. Yürütülen soruşturmalar kapsamında dosyalara objektif yaklaşılarak somut deliller ışığında önyargısız bakılması gerektiğini düşünmekteyiz. Delil karartma ya da kaçma şüphesi olmayan meslektaşlarımızın tutuksuz yargılanmasını bekliyoruz. Elbette ki yargılanmalar olacaktır fakat tutuklu yargılanmaları aslında bir ceza başlangıcıdır. Meslektaşlarımızın da kendilerinin ve ailelerinin depremzede olduğu unutulmasın. Bu nedenle adalete uygun bir yargılamanın olabilmesi için tutuksuz yargılanmalarını yetkililerden bekliyoruz."