Ekonomide 2021 böyle geçti: Nisan-Mayıs-Haziran

Türkiye ekonomisi, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle tam kapanma da uygulanan yılın ikinci çeyreğinde büyüme trendini ve ihracatta rekorlara imza atmayı sürdürdü.

Kovid-19 salgınına yönelik önlemler kapsamında yılın ikinci çeyreğinde tam kapanma dönemi (29 Nisan-17 Mayıs) yaşanırken, bu süreçte salgından etkilenen pek çok kesime yönelik destekler uygulamaya konuldu. Tİcaret Bakanlığınca esnaf ve sanatkara iki ayrı grup halinde hibe desteği sağlanırken, Hazine ve Maliye Bakanlığı öncülüğünde KOBİ'lere finansman desteği için 2021 Nefes Kredisi devreye alındı. Ödeme güçlüğü çekilen çek ve senetlere ilişkin kolaylık getirildi. Başlamış icra ve iflas takipleri de durduruldu. Emeklilerin bayram ikramiyesi de 1000 liradan 1100 liraya çıkarıldı. Kamuya yönelik vergi ve prim borçları için yapılandırma imkanı da tanındı.

Ticaret Bakanlığında görev değişimi yapılırken, Ruhsar Pekcan'ın yerine AK Parti İstanbul Milletvekili Mehmet Muş getirildi.

Merkez Bankasının 128 milyar dolarlık rezerv tartışmaları da ikinci çeyrekte gündem maddesi oldu.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, 2021 yılının ikinci çeyreğinde ekonomide öne çıkan gelişmeler şöyle:

1 NİSAN

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, "Martta ihracat 2020'nin aynı ayına göre yüzde 42,2 artışla 18 milyar 985 milyon dolara ulaştı. Tüm zamanların en yüksek aylık ihracat rakamı. İlk çeyrekte ihracatımız, geçen senenin ilk çeyreğine göre yüzde 17,3 artışla 50 milyar 23 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. bu değer, bugüne kadarki en yüksek ilk çeyrek ihracat değeridir." dedi.

2 NİSAN

Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin büyükelçileriyle görüşerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı "Ekonomi Reformları"na ilişkin sunum yaptı.

5 NİSAN

Enflasyon martta yüzde 1,08 artarken, yıllık bazda yüzde 16,19 oldu.

6 NİSAN

2020 yılı itibarıyla Türkiye'deki e-ticaret hacmi 2019 yılına göre yüzde 66 artış göstererek 136 milyar liradan 226,2 milyar liraya yükseldi.

7 NİSAN

Hazine ve Maliye Bakanlığınca, Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) ve PKK/KCK terör örgütlerinin elebaşları ile sözde üst düzey yöneticilerinin aralarında yer aldığı 377 kişinin Türkiye'deki mal varlıkları donduruldu.

9 NİSAN

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, stok artışlarını önlemek için patates ve kuru soğan alımına başlayacaklarını ve alımı yapılan ürünlerin ihtiyaç sahibi ailelere bedelsiz dağıtılacağını ifade etti.

11 NİSAN

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Milli Uzay Programı kapsamında 2023 yılında "Ay'a Sert İniş" görevinde kullanılması planlanan hibrit roket motorunun ilk testlerinin başarıyla geçtiğini açıkladı.

12 NİSAN

Türkiye'de işsizlik oranı, şubatta, yüzde 13,2'ye çıktı. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 250 bin kişi artarak 4 milyon 236 bin kişi olarak kaydedildi.

13 NİSAN

Sanayi üretim endeksi, şubatta aylık bazda yüzde 0,2, yıllık bazda yüzde 9 yükseldi.

14 NİSAN

Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan Kuyum Ticareti Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Düzenlemeye göre, kuyum ticareti, işletmesi adına yetki belgesi alan tacirler ile esnaf ve sanatkarlar tarafından yapılacak. Kuyum işletmeleri 2021 sonuna kadar yetki belgesi alacak. Belge için işletmede en az 1 kişinin ustalık belgesi sahibi olması gerekecek.

Ulaştırma ve Altyapı, Çevre ve Şehircilik ile İçişleri bakanlıklarının "Elektrikli Skuter Yönetmeliği" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Paylaşımlı elektrikli skuter (e-skuter) işletmeciliği yapacak firmaların, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından yetki belgesi, yerel makamlardan da e-skuter izni almaları gerekecek. 16 yaşından küçük olanlar e-skuter kullanamayacak.

16 NİSAN

Türk mühendislerince tamamen yerli ve milli imkanlarla tasarlanan Türkiye'nin ilk orta menzilli füze motoru TEI-TJ300, 240 mm çap ile 1342 newton itki kuvvetine ulaşarak bu sınıfta dünya rekoruna imza attı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, 128 milyar dolar tutarındaki rezervin akıbetine ilişkin iddialara yanıt verdi. Kavcıoğlu, döviz alım-satımlarının koordinasyon içerisinde yapılabilmesi için Şubat 2017'de Hazine Müsteşarlığı ile protokol imzaladıklarını bildirerek, "Söz konusu döviz işlemleri, işlem platformları üzerinden o günkü piyasa koşulları ve fiyatları çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Söz konusu döviz işlemleri, işlem platformları üzerinden o günkü piyasa koşulları ve fiyatları çerçevesinde gerçekleştirilmiştir." dedi.

17 NİSAN

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Kovid-19'a karşı geliştirilen ve en yenilikçi aşı yöntemlerinden biri kabul edilen TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu çatısı altında çalışmaları süren virüs benzeri parçacıklara dayalı (VLP) aşı adayının ilk insan denemelerine gönüllü oldu ve aşı yaptırdı.

19 NİSAN

Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, Merkez Bankasının 128 milyar dolarlık rezerv tartışmalarına yanıt vererek, "Zaten günlük olarak Merkez Bankasının bilançosunda ne olduğunu, bu hareketleri rahat şekilde görebiliyorsunuz. Bunu tamamen açık ve şeffaf şekilde görmeniz mümkün. Hazine Müsteşarlığı ile Merkez Bankası arasında yapılan protokol ve bu protokol çerçevesinde yapılan işlemler de tamamıyla yasaldır. Herhangi bir şekilde yasalara aykırı bir durum söz konusu değildir." dedi.

21 NİSAN

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan'ın görevine son verilirken, Ticaret Bakanlığına AK Parti İstanbul Milletvekili Mehmet Muş atandı.

22 NİSAN

Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete'de yayımlandı. Kanuna göre, yüzde 20 olan kurumlar vergisi oranı 2021 yılı kurum kazançları için yüzde 25, 2022 yılı kurum kazançları için ise yüzde 23 oranında uygulanacak. 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla tasfiye olunacak alacaklar hesaplarına aktarılmış olan tarımsal kredi borçları yapılandırılacak.

29 NİSAN

17 Mayıs'a kadar uygulanacak "tam kapanma" dönemi saat 19.00'dan itibaren başladı. Sokağa çıkma kısıtlaması sırasında temel gıda, ilaç ve temizlik ürünlerinin satıldığı yerler ile üretim, imalat, tedarik ve lojistik zincirlerinin aksamaması amacıyla muafiyet kapsamında bulunan iş yerleri dışında tüm ticari işletme, iş yeri ve/veya ofisler kapalı olacak.

30 NİSAN

Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Resmi Gazete'de yayımlandı. Kanuna göre, ibraz süresinin son günü 30 Nisan ile 31 Mayıs tarihleri arasına isabet eden çekler bu tarihler arasında ibraz edilemeyecek, yine bu tarihler arasında vadesi gelen kambiyo senedine dayalı alacaklar hakkında icra ve iflas takibi başlatılamayacak, ihtiyati haciz kararı verilemeyecek, başlamış olanlar duracak ve kamu alacakları hakkında icra ve iflas takibi başlatılamayacak. Emeklilerin bayram ikramiyesi de 1000 liradan 1100 liraya çıkarıldı.

2 MAYIS

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın duyurduğu KOSGEB'in 5 milyar lira bütçeli yeni destek programının ayrıntılarını açıkladı. KOSGEB aracılığıyla mikro ölçekli işletmelere 30 bin lira, küçük işletmelere 75 bin lira üst limitli destek vereceklerini belirten Varank, "Teknoloji tabanlı start-up'ların test ve sertifikasyon gibi ihtiyaçları için de 25 bin liraya kadar ilave destek sağlayacağız. Toplamda yaklaşık 130 bin işletmemizin bu programdan yararlanabileceğini öngörüyoruz." ifadelerini kullandı.

3 MAYIS

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) nisanda aylık bazda yüzde 1,68, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 4,34 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 17,14, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 35,17 oldu.

Ticaret Bakanı Mehmet Muş, nisan ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı. Nisanda ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 109 artışla 18,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu değerle tüm zamanların en yüksek nisan ayı ihracat rakamı ve ayrıca tüm yılların ikinci en yüksek aylık ihracatı gerçekleştirilmiş oldu.

4 MAYIS

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, ocakta fırlatılan Türksat 5A haberleşme uydusunun dün itibarıyla 31 derece doğu yörüngesine ulaştığını belirterek, "Türksat 5A'nın bir ay kadar test çalışmaları devam edecek. Uydumuz, hazirandan sonra dünyaya hizmet vermeye başlayacak." dedi.

10 MAYIS

Türkiye'de işsizlik oranı, martta yüzde 13'e düştü. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 4 milyon 236 bin kişi olarak kaydedildi.

11 MAYIS

Sanayi üretim endeksi martta aylık bazda yüzde 0,8, yıllık bazda yüzde 16,8 arttı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, "İlk çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 12,3 yükselişle G-20 ülkeleri arasında sanayi üretimini en çok artıran ülkelerden olduk." dedi.

17 MAYIS

-Ticaret Bakanı Mehmet Muş, 1 milyon 384 binden fazla esnaf ve sanatkara iki ayrı grup halinde 4 milyar 622 milyon liralık hibe desteği verileceğini bildirdi.

21 MAYIS

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıkladığı esnafa hibe desteğine ilişkin karar Resmi Gazete'de yayımlandı.

26 MAYIS

Hazine ve Maliye Bakanlığı KOBİ'lere finansman desteği için 2021 Nefes Kredisi'nin 10 bankanın katılımıyla 1 Haziran'da uygulamaya alınacağını bildirdi. Nefes Kredi Paketi ile yıllık cirosu 10 milyon lira altında olan ve 2020 cirosunda 2019'a göre yüzde 25 kayıp yaşayan oda ve borsalara kayıtlı üyelere finansman imkanı sağlandı.

31 MAYIS

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ilk çeyreğine (ocak-mart) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Türkiye ekonomisi Kovid-19 salgınının etkilerine rağmen yılın ilk çeyreğinde yüzde 7,4 büyüdü. Türkiye, yılın ilk çeyreğinde elde ettiği performansla Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri arasında en çok büyüyen ülke oldu. Hazine ve Maliye Bakanı Elvan büyüme rakamlarını değerlendirerek, "İlk çeyrekteki büyümenin yüzde 56'sı net dış talep ve yatırımlardan geldi. Bu, dengeli ve sağlıklı büyümenin göstergesi." dedi.

1 HAZİRAN

Hazine ve Maliye Bakanlığı, yılın ilk çeyreğine ilişkin Kamu Maliyesi Raporu'nu yayımlandı. Rapora göre, Kovid-19 salgınının ekonomik etkilerinin azaltılması amacıyla uygulanan tedbirlerin ekonomik büyüklüğü 661 milyar liraya ulaşırken, bu tutar, gayri safi milli hasılanın (GSYH) yüzde 11,7'sine ulaştı.

2 HAZİRAN

Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Cumhurbaşkanı Kararı ile Kovid-19 salgınından etkilenen ekonomik faaliyetlere destek sağlanması amacıyla çok sayıda hizmet kolunda katma değer vergisi (KDV) oranlarında 31 Mayıs 2021'e kadar geçerli indirimli oranların süresi 31 Temmuz 2021'e kadar uzatıldı. Kovid-19 salgını tedbirleri kapsamında KDV oran indirimlerindeki uzatım, yolcu taşımacılığı, yeme-içme hizmetleri, kültürel faaliyetler, düğün, berberlik ve kuaförlük hizmetleri, kuru temizleme gibi hizmet alanlarını kapsadı.

Ticaret Bakanı Mehmet Muş, mayıs ayı ihracatının geçen yılın aynı ayına göre yüzde 65,5 artışla 16,5 milyar dolara yükseldiğini belirterek, "Bu değerle tüm yılların en yüksek ikinci mayıs ayı ihracat değerine ulaşmış bulunuyoruz." dedi.

3 HAZİRAN

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) mayısta aylık bazda yüzde 0,89, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 3,92 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 16,59, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 38,33 oldu.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), küresel gıda fiyatlarının, mayısta aylık bazda en hızlı yükselişini kaydederek Eylül 2011'den beri en yüksek seviyeye ulaştığını bildirdi.

9 HAZİRAN

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, il özel idareleri, belediyeler ile Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına 30 Nisan'a kadar olan bazı borçların yapılandırılmasına ilişkin düzenleme Resmi Gazete'de yayımlandı. Kamu borcu olanlara 18 taksite kadar yapılandırma imkanı tanındı. Kanuna göre, karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve diğer kredi borçlarını zamanında ödeyemeyen kişilerin yükümlülüklerini yerine getirmeleri halinde geçmiş ödeme performanslarına ilişkin olumsuz kayıtlar dikkate alınmayacak.

10 HAZİRAN

Türkiye'de işsizlik oranı, nisanda yüzde 13,4'e yükseldi. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 4 milyon 511 bin kişiye çıktı.

11 HAZİRAN

Sanayi üretim endeksi, nisanda aylık bazda yüzde 0,9 azalırken, yıllık bazda yüzde 66,3 artış gösterdi.

16 HAZİRAN

Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Gümrük Muhafaza ekipleri tarafından Mersin Limanı'nda 1 ton kokain ele geçirildiğini belirterek, bu yakalamanın, Türkiye'de bugüne kadar yapılmış en büyük çaplı kokain yakalaması olduğunu bildirdi.

17 HAZİRAN

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, STM Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret AŞ. tarafından geliştirilen Sabit Kanatlı Akıllı Vurucu İHA Sistemi Alpagu'nun mühimmatlı test atışını başarıyla gerçekleştirdiğini bildirdi.

22 HAZİRAN

"Türkiye Uluslararası Doğrudan Yatırım (UDY) Stratejisi (2021-2023) ile İlgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi" Resmi Gazete'de yayımlandı.

25 HAZİRAN

Sayıştay Başkanlığına atanan Metin Yener, görevini Seyit Ahmet Baş'tan devraldı.

27 HAZİRAN

Türkiye'nin destinasyon odaklı ilk bölgesel turizm markası "Mezopotamya" tanıtıldı.

28 HAZİRAN

TÜRKSAT 5A uydusu hizmete alındı.

30 HAZİRAN

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, 1 milyar dolar üzerinde değerlemeye ulaşan Dream Games şirketinin, Türkiye'nin yeni "Turcorn'u" olduğunu bildirdi.