Salisbury'deki Noviçok saldırısı: İngiltere'de suçlanan Rus vatandaşlarının sayısı üçe çıktı

İngiltere'nin Salisbury kentinde, 2018'de bir kişinin ölümü ve üç kişinin ağır yaralanmasıyla sonuçlanan suikast girişimiyle ilgili olarak İngiliz savcılar, üçüncü bir Rus vatandaşını resmen saldırıda rol oynamakla suçlamaya karar verdi.

Noviçok adlı sinir gazıyla, eski çifte ajan Sergey Skripal ve kızı Yulia'nın hedef alındığı saldırıyla ilgili olarak suçlanan son kişi, Denis Sergeev.

Saldırıda Dawn Sturgess adlı bir kişi ölmüş ve bir polis memuru da ağır yaralanmıştı.

Polis, zanlıların bir Rus askeri istihbarat timinin üyeleri olduğuna inandıklarını da teyit etti.

Güvenlik kaynakları, Sergeev'in operasyonun yöneticisi rolünü oynadığına ve Rus askeri istihbarat kurumu GRU timindeki üst düzey bir üye olduğuna inanıyor.

Sergeev'in Avrupa'daki diğer bazı gizli operasyonlarla da ilişkilendirildiği kaydediliyor.

Savcılığın suçlama yöneltilmesine onay vermesine karşın, zanlılar gözaltına alınmadan önce resmen suçlanamıyorlar.

İddiaya göre GRU suikast timi 2 Mart 2018'de Londra'ya geldi.

Alexander Petrov ve Ruslan Borişov adlarını kullanan zanlılar, öğleden sonra Gatwick Havaalanı'na indi. Bu arada polis ilk kez zanlıların gerçek adlarının Anatoliy Chepiga ve Alexander Mişkin olduğunu teyit etti.

Suikast timinin Sergey Fedotov adını kullanan üçüncü üyesi Denis Sergeev ise aynı gün 11:00'de Heathrow Havaalanı'na indi.

Chepiga ve Mişkin 4 Mart Pazar günü, eski GRU yetkilisi Sergey Skripal'in evinin kapı koluna zehirli Noviçok maddesini sürmek için Salisbury kentine gitti.

Skripal ile kızıyla birlikte, polis memuru Nick Bailey daha sonra ağır hasta oldular.

Sergeev olayın sonrasına kadar Londra'da kalıp, 13:45'te Moskova'ya giden bir uçağa bindi. Diğer iki kişi de 22:00'de Londra'dan ayrıldılar.

Polis şimdi, bu üç kişinin bir ekip olarak haraket ettiklerine ve hafta sonu Londra'da birkaç kez buluştuklarına yönelik kanıtları olduğunu söylüyor.

Sergeev'in kimliği ve oynadığı rol daha önce, Şubat 2019'da BBC ve soruşturma sitesi Bellingcat'in ortak çalışmasıyla ortaya çıkartılmıştı.

Polis de Sergeev'in oynadığı role illişkin kanıt topluyordu.

Londra Emniyet Müdürlüğü yetkilisi Dean Haydon, "Sorumluları adaletin önüne çıkartmaktaki kararlılığımız sürüyor" dedi.

Suikast timindeki üç kişiye yöneltilmesine karar verilen suçlamalar arasında, cinayet için komplo kurmak, cinayet girişimi, yaralama ve kimyasal silah bulundurma var.

Chepiga ve Mişkin, 2018'de kimliklerinin ortaya çıkmasından sonra Rus televizyonuna çıkıp, Salisbury'ye turist olarak gidip, kentteki meşhur katedrali gördüklerini savunmuştu. Rusya suikast girişimiyle ilgili olduğu iddialarını hep reddetti.

Chepiga ve Mişkin'in otel odalarında Noviçok izleri bulunmuş ancak Sergeev'in odasında tespit edilememişti.

Polis, bir parfüm şişesinin içindeki Noviçok maddesinin, potansiyel olarak binlerce kişiyi öldürebileceğini söylüyor.

Ancak Noviçok'un nasıl İngiltere'ye sokulduğu ve Mart ayında kullanılmasıyla, Haziran'da Amesbury'de atılmış bir parfüm şişesinde bulunması arasında nasıl kullandığı gibi birçok nokta henüz aydılatılamadı.

Dawn Sturgess, parfüm şişesindekini üzerine sıktıktan günler sonra hayatını kaybetmişti.

50'li yaşlarındaki Sergeev'in de diğer iki zanlı gibi Rusya'da olduklarına inanılıyor. Rusya şimdiye dek hep, vatandaşlarını iade etmeyeceğini söyledi.

İngiliz makamlarının, Sergeev'in ülke dışına çıkması halinde tutuklanması için Uluslararası Polis Teşkilatı'na (Interpol) bilgi vermesi bekleniyor.

Üçüncü kişi kimdi?

Sergeev'in tümgeneral rütbesi taşıdığı ve GRU'nun sabotaj, suikastten sorumlu Birim 29155'in üst düzey bir üyesi olduğuna inanılıyor. Sergeev, Rus özel kuvvetlerinde hizmet verdikten sonra bu ekibe katıldı.

Bulgar makamları, Sergeev ve Birim 29155'in iki diğer üyesinin Nisan 2015'te bir otele giriş yapıp, özellikle bir yeraltı otoparkını gören odalar tutmak istediklerini söylemişti.

Bulgar savcıların kamuoyuna gösterdiği, otoparkın kamera görüntülerinde, bir kişi Bulgar silah tüccarı Emilian Gerev ile oğlu ve iş ortağının araçlarına yaklaşırken görülüyor.

Araçların kapı kollarına, Noviçok'un Skripaller'in evine olduğu gibi, zehirli bir madde sürdüğü görülüyor. Gebrev ve oğlu hastalanmış, ancak sağ kurtulmuşlardı.

Dönüş biletinin iki gün sonra olmasına karşın Sergeev 28 Nisan'da, saldırının düzenlendiği gün ülkeyi terk etti. Otoparktaki kamera görüntülerinde yer alan kişi Sergeev olabilir.

Bu arada Chepiga ve Mişkin de, Ekim 2014'te Emilian Gebrev'in Çek Cumhuriyeti'nde bir ormandaki cephaneliğini havaya uçuran ve iki kişinin ölümüyle sonuçlanan patlamayla bağlantılıydı.

11 Ekim 2014'teki olayda, iki kişi Salisbury saldırısı sırasında kullandıkları takma adları kullanmış, cephaneliğin yakınlarında kalıp, patlama günü ülkeyi terk etmişlerdi.

Çek Cumhuriyeti makamlarının bu yaz yaptıkları suçlama, Moskova'yla aralarında büyük bir diplomatik tartışma yaratmış ve bir dizi ülkeden diplomatların sınır dışı edilmesiyle sonuçlanmıştı.

Suçlama, Avrupalı güvenlik kurumlarının üç zanlı ve diğer birim üyelerinin seyahatleri ve casusluk faaliyetleri arasında ilişki kurmak için yaptıkları çalışmadan sonra yöneltilmişti.

Sergeev'in geçmişte seyahat ettiği ülkeler arasında, İspanya, Fransa, Almanya, İsviçre ve Avusturya yer alıyor.

Denis Sergeev'in Karadağ'da 2016'da planlanan darbe girişimine karışan GRU birimiyle de temasta olduğuna inanılıyor.

İngiliz polisi de her üç ismin de Mart 2018'den önce ülkeye geldiğine inandıklarını ve diğer zanlıları da araştırmaya devam ettiklerini söylüyorlar.