Türkiye'nin yakın tarihinde hep aynı vaatle kurulan ve geride milyonlarca mağdur bırakan "Kısa yoldan çok para kazanma" tuzakları, acı tecrübelerden bir türlü ders almadığımızı ortaya koyuyor.
Yakın tarihte kamuoyuna mal olan dolandırıcılık hikayesiyle Türk halkı, 1940'ların sonunda Sülün Osman'la tanıştı. Galata Köprüsü'nü, tramvayları, Kız Kulesi'ni, Taksim meydanını, "Burası benim" diyerek satan Sülün Osman'ın filmlere de konu olan dolandırıcılık hikayesi 1960'ların başında yakalanana kadar sürdü. Bu süre zarfında tramvayları, şehir hatları vapurlarını defalarca satarak milleti dolandırdı.
1980'lere gelindiğinde Banker Kastelli olarak anılan Cevher Özden, halktan para toplamak için yüksek faiz vaadiyle piyasaya çıktı. Bunun için dönemin ünlü simalarını ekran karşısına çıkardığı bir de reklam filmi çekti. Söz konusu reklamda Cüneyt Arkın, Selma Güneri, Fikret Hakan, İzzet Günay gibi ünlü isimler rol aldı. Halkta oluşturduğu güven duygusu ve şöhret sayesinde,1980'in sonunda 550 bin kişi 2,5 milyar dolarını Kastelli'nin kontrolüne bıraktı. Kurduğu çark, 1982'de dönemin devlet politikasıyla çıkmaza girince bankalar mevduatları ödeyemedi ve orta sınıftan topladığı paralarla Cenevre'ye kaçtı. Geride binlerce mağdur bırakan büyük vurgunun ardından dönemin Maliye Bakanı Kaya Erdem'in "halkın kumar oynayıp kaybettiğini" söylemesi hafızalara kazındı.
Kastelli'nin o dönemde çektiği reklam filmi kripto dolandırıcıların da tuzak yöntemi oldu. Çünkü kripto borsası Thodex de "Kısa yoldan çok para kazanma" vaadiyle halktan para toplamadan önce, ünlü simaları bir araya getirerek reklam filmi yoluna başvurmuş. Kripto varlıkların çokça talep görmesi ve ünlülerle oluşturmaya çalıştığı güven duygusuyla halkı dolandıran Thodex'in kurucusu Fatih Özer de 2 milyor dolarla kayıplara karıştı. Evini, arabasını, altınlarını, hatta elinde avucunda ne varsa kripto borsası Thodex'e yatıran geride 400 bin mağdur bırakarak.
Türk halkı, 1990'ların ortasına gelindiğinde "Saadet Zinciri" Titan olarak da adlandırılan ponzi sistemle tanıştı. Başka bir ifadeyle ponzi, yüksek kâr getiren bir üretim varmış gibi gösterilen ve sisteme yeni katılanlarla paraların katlandığı iddia edilen bir dolandırıcılık yöntemi. Bu sistemi tüm Türkiye, 1997 yılında İzmir'de bir otelde 31'inci doğum gününü mankenlerle kutlayan, tuhaf ceketli, dev cüsseli Kenan Şeranoğlu'yla tanıdı. Gece kulüplerinde milletin parasıyla krallar gibi ağırlanan, Lamborghini'den inip Ferrari'ye binen Titancı Şeranoğlu, kurduğu saadet zinciriyle çok para kazanma vadiyle 5.5 ay gibi çok kısa bir sürede 16 bin kişiyi, o dönemin parasıyla 4.4 trilyon lira dolandırdı. Hatta ünlü isimler de parasını Şeranoğlu'na kaptırdı. Ancak saltanatı uzun sürmedi ve 1998'de tutuklandı. 10 yıl hapis yattıktan sonra 2008'de tahliye edildi.
Yeni Şafak'ın haberine göre Jet Fadıl lakaplı Fadıl Akgündüz de gayrimenkul projeleriyle 2000'li yıllarda ortaya çıktı. Caprice Gold ve Maldivler'de devre mülk satışıyla 349 kişiyi dolandırdı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede Fadıl Akgündüz'le birlikte 5 sanığa nitelikli dolandırıcılık suçundan hapis cezası talep edildi. Çıkarıldığı mahkemede Akgündüz, 2006 yılında nitelikli dolandırıcılık suçundan hapis cezasına çarptırıldı.
Yüksek kar vaadiyle kurulan bir diğer sistem Çiftlik Bank da geride binlerce mağdur bıraktı. Sistemi 2016'da kuran 'Tosuncuk' lakaplı Mehmet Aydın, Çiftlik Bank adlı sahte saadet zinciriyle 132 bin 222 kişiyi dolandırdı. Halktan topladığı 1.1 milyar lirayla 16 Mart 2018'de yurt dışına kaçtı. Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı Çiftlik bank adı altında kurulan sistemle 132 bin 222 katılımcıdan, 1 milyar 139 milyon 972 bin 622 lira toplandığını ortaya çıkardı.
Son Dakika › Ekonomi › Hiçbir olaydan ders almıyoruz! Sülün Osman'dan Thodex'e hep aynı tuzak devrede - Son Dakika
Yorumlar (47)