Obama, Afrika'nın "Gönlünü Almaya" Gidiyor

ABD Başkanı Barack Obama, yarın, "ihmal ettiği" Afrika'ya gönül alma turuna çıkıyor.

Obama'nın turu Senegal, Güney Afrika ve Tanzanya'yı kapsayacak. Obama'nın Afrika çıkarması, başkanlığının ilk döneminde Gana'yı ziyaretinden sonra Sahra Altı Afrikası'na düzenleyeceği ikinci ziyaret olacak. Bölge turu aynı zamanda Afrika bölgesine yönelik ilk "kapsamlı ziyaret". Eşi Michelle Obama'nın da eşlik edeceği Obama'nın ziyareti sırasında özellikle kıtanın demokratik gelişimi, ticaret ve yatırım olanakları, kalkınma ve sağlık konularına odaklanması bekleniyor.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışman Yardımcısı Ben Rhodes, Obama'nın Afrika ziyaretini, ABD'nin bu bölgeye yönelik ilgisini ileriye taşıma noktasında çok önemli bir fırsat olarak gördüklerini dile getirdi. Rhodes, ABD'nin, Afrika'ya dünyadaki en önemli yükselen bölgelerden biri ve önümüzdeki yıllarda ilişkileri ve diyaloğunu önemli ölçüde artırmayı planladığı bir bölge olarak baktığını ifade ederken, Amerikan iş dünyasının buraya yönelik ilgisini artırması, ticaret ve yatırım ortaklıklarının derinleştirilmesi açısından burada giderek büyüyen ekonomik fırsatların varlığından söz etti.

Nitekim, Obama da Afrika'ya beraberinde ekonomi ekibini de götürecek ve ziyaret ettiği her bir ülkede, o ülkelerin özel sektör temsilcileriyle toplantılar düzenlenecek.

-Obama'dan demokrasi, ekonomik büyüme ve sağlık vurgusu-

Obama'nın Afrika ziyaretinde vurgulayacağı noktalardan biri, demokrasi ve demokratik kurumların inşası hususunda olacak. Obama, 2009 yılında Gana'yı ziyareti sırasında bu konuya önemle eğilmiş ve Afrika'nın, yolsuzluklar ve sivil özgürlüklerin suistimal edildiği "eski tip yönetimleri" artık kaldıramayacağını vurgulamış, özellikle de gençlere seslenerek "liderlerinizi sorumlu tutacak ve halka hizmet edecek kurumları inşa edecek gücünüz var" mesajını vermişti. Afrika'da demokratik kurumların sağlamlaştırılmasına desteğin, Obama'nın önceliklerinden biri olduğu belirtiliyor. Rhodes de demokratik seçimlerin yanında, parlamentolar, bağımsız yargı ve hukukun üstünlüğünün güçlendirilmesi gibi unsurların varlığının, sadece demokratik bir hükümetin değil, şirketlere de daha kolay yatırım imkanları zemini sunması açısından kalkınmanın da vazgeçilmez öğeleri olduğunun altını çiziyor.

ABD Başkanı Obama'nın Afrika ziyaretinde özellikle odaklanacağı bir kesim de gençler. ABD yönetimi, Afrika'da nüfusun büyük bölümünü oluşturan gençlerin geleceğine yatırım yapma kararlılığını her fırsatta dile getiriyor ve onların fırsatlara erişiminin ve ülkelerinde söz sahibi olmalarının sağlanmasını, kıtanın kalkınmasının bir parçası olarak görüyor, bunun hem Afrika hem de ABD'nin çıkarına olacağı mesajlarını veriyor.

Obama, Afrika'daki temaslarında, ekonomik büyüme, gıda güvenliği ve küresel sağlık gibi, ABD'nin, artık sadece yardımlar sunmaktan öte, Afrikalıların kendi sorunlarına kendilerinin çözüm ürettiği kapasite inşası modelini temel alan kalkınma gündeminde önem verdiği hususlar üzerinde duracak. Rhodes, ABD'nin Afrika'ya yönelik ilgisi ve Afrika ekonomisinin büyümesi, demokratik gelişimi gibi noktalara odaklanan bu kıtadaki liderliğinin, barış ve güvenlik konuları da dahil diğer bir dizi hususta da olumlu etkiler yapacağını belirterek, "Çünkü güçlü ekonomiler ve güçlü demokrasilerle birlikte çalışırsak, kıtadaki güvenlik sorunlarıyla da daha iyi başedebiliriz" dedi.

-Çin'in doldurduğu boşluğu tamire gidiyor-

Ancak Afrika, Obama yönetiminin ihmal ettiği düşünülen bölgelerden.

Obama, başkanlığının ilk döneminde, 2009 yılındaki  Gana ziyareti sonrasında Afrika'yı ziyaret etmedi. Buna karşın, Afrikalıların Obama'dan beklentisi ise yüksekti. Bu da bazı Afrikalılarda hayal kırıklığı yaşatırken, özellikle Obama'nın Afrika ile büyük sağlık ve ticaret girişimi başlatmaması eleştirilen hususlardan.

Tabi bunun yanında, ABD'nin yarattığı ekonomik boşluğun Çin tarafından doldurulmuş olması da Obama'ya yöneltilen eleştirilerden.

Obama'nın başkanlığının ikinci döneminde şimdi daha kapsamlı bir turla Afrika'ya gitmesi, eşi Michelle Obama'yı da yanına alması, bir nevi gönül alma turu izlenimi veriyor. Ama hala Obama'nın bu tur sırasında veya turdan sonra bölge ile ABD arasında ciddi bir ticaret girişimi veya diğer alanlarda işbirlikleri ortaya çıkacak mı henüz net değil.

-Senegal'de kölelerin "dönüşü olmayan kapı"sını ziyaret edecek-

Afrika ziyaretinde kıtanın hem batısı hem güneyi hem de doğusuna gidecek olan Obama'nın ilk durağı batıdaki Senegal olacak. Buradaki ikili temasları çerçevesinde Senegal Devlet Başkanı Macky Sall ile bir araya gelecek ve sonrasında da ortak basın toplantısında konuşacak olan Obama, daha sonra bölgedeki yargı liderlerinin katılımıyla Yüksek Mahkeme'de düzenlenecek bir etkinliğe iştirak ederek, Afrika'da demokratik kurumların inşasının bir parçası olarak hukukun üstünlüğü ve bağımsız yargının önemi üzerinde duracak.

Obama, Senegal'ı ziyareti sırasında ayrıca, hem Afrikalılar hem de Afro-Amerikalılar için derin öneme haiz Goree Adası'na gidecek. Burada, Afrika'daki kölelerin çıkış noktası olan adada "Dönüşü Olmayan Kapı" olarak bilinen bölgeyi ve Kölelerin Evi müzesini gezecek olan Obama, Goree Enstitüsü'ndeki sivil toplum liderleriyle bir araya gelecek. Senegal'da Senegal Devlet Başkanı Sall tarafından onuruna verilecek resmi akşam yemeğine katılacak olan Başkan Obama, gıda güvenliği üzerine odaklanan bir etkinliğe de iştirak edecek.

Michelle Obama da Senegal Devlet Başkanı Sall'ın eşiyle, Senegal'daki Martin Luther King Orta Okulu adlı kız okulunu ziyaret edecek ve öğrencilere hitap edecek.

-ABD'nin Afrika politikasını anlatacak-

Afrika ziyaretinin ikinci durağı kapsamında Senegal'dan, kıtanın en güneyindeki Güney Afrika'ya geçecek olan Obama,  burada Güney Afrika Devlet Başkanı Jacob Zuma ile görüşecek ve ardından yine ortak basın toplantısı düzenlenecek.

Johannesburg Üniversitesi'nde, kendisinin başlattığı  "Genç Afrikalı Liderler Girişimi"nin bir devamı olarak genç Afrikalı liderlere hitaben bir konuşma yapacak ve ABD'nin sadece Güney Afrika değil kıta genelindeki gençlerle bağlarını derinleştirmeye verdiği önemi vurgulayacak olan Obama,  Güney Afrika'daki temasları kapsamında Afrika Birliği Başkanı ile de bir görüşme yapacak. Güney Afrika Devlet Başkanı Zuma da Obama çifti onuruna resmi yemek verecek.

Michelle Obama da Güney Afrikalı gençlerle buluşacağı bir toplantıya katılacak. Amerika'nın çeşitli kentlerindeki gençlerin de internet üzerinden bağlanacağı toplantı, her iki ülkenin gençlerinin ortak geleceklerini konuşmak amacıyla bir araya gelmeleri için bir platform sağlayacak.

Obama çifti, Güney Afrika temasları kapsamında Cape Town'a da geçerek, burada Güney Afrika'nın efsane lideri Nelson Mandela'nın 27 yıl hapis yattığı Robben Adası'nı ziyaret edecek. Obama, Nobel Barış Ödüllü Güney Afrikalı Başpiskopos Desmond Tutu ile, özellikle sağlık konusuna odaklanan bir toplum merkezini ziyaret edecek. Obama burada, hem Başpiskopos Tutu hem de Güney Afrika halkı tarafından sağlık konusunda yürütülen çabalar ve sağlık meselelerine toplum odaklı çözümler bulma konusunda bilgi alacak.

Obama'nın Cape Town Üniversitesi'nde yapacağı konuşma, ABD Başkanı'nın kıtayı ziyareti sırasında ülkesinin Afrika politikası hakkında yapacağı ana konuşma olacak. Obama, konuşmasında özellikle ABD'nin Afrika politikası bağlamında, ticaret ve yatırım, kalkınma, demokrasi, barış ve güvenliğin yararına ortaklıklar gibi konulara odaklanacak, ABD-Afrika ilişkilerinin geleceğine dair bir vizyon sunacak.

-Ticaret ve yatırıma odaklanacak-

Obama'nın Güney Afrika'dan sonraki durağı da bu sefer kıtanın doğusundaki bir ülke olan Tanzanya olacak. Burada da Tanzanya Devlet Başkanı Jakaya Kikwete ile hem ikili hem de resmi yemek çerçevesinde bir araya gelecek ve ortak basın toplantısına katılacak olan Obama, Tanzanya'da iş dünyasının liderleriyle bir toplantı yapacak, ABD ve Afrika genelindeki iş dünyası liderleri ve CEO'larından oluşan bir gruba hitap edecek.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışman Yardımcısı Rhodes, Obama'nın bu toplantıda, ABD'nin Afrika'ya yönelik ticaret ve yatırımlarını artırması, ticari ilişkilerin geliştirilmesi, Doğu Afrika ve genel anlamda Afrika'da ekonomik büyüme ikliminin ilerletilmesi için neler yapılabileceği gibi hususlar üzerinde duracağını bildirdi.

Michelle Obama da Tanzanya'daki ABD Büyükelçiliğine 1998 yılında düzenlenen saldırının kurbanları anısına inşa edilen anıtı ziyaret edecek, kısıtlı imkanlara sahip 5 ila 18 yaşlarındaki kız ve erkek çocuklara hizmet eden Baba wa Watoto adlı dans ve müzik grubunun performansını izleyecek. Michelle Obama ayrıca, Afrikalı Lider Eşleri Zirvesi'ne katılacak. Afrika'nın güçlendirilmesinde kadınların rolü üzerine odaklanacak zirvede, Afrika ülkeleri liderlerinin eşlerinin, kıtadaki kadınların eğitimi, sağlığı ve ekonomik olarak güçlenmesinin desteklenmesinde oynadığı önemli roller üzerinde durulacak.

Başkan Obama, ziyaretinin son gününde de Tanzanya'daki ABD Büyükelçiliği'ne giderek, 1998 yılındaki saldırı dolayısıyla inşa edilen anıta çelenk koyacak. Obama, daha sonra da Ubungo elektrik santralini ziyaret ederek, burada ABD'nin kalkınma politika ve Afrika kıtasının ekonomik büyümesine verdiği destek hakkında bir konuşma yapacak. - Washington DC