7. Astana Toplantısı Başladı! ÖSO Heyeti, 4 Belge Sunacak

Kazakistan'ın başkenti Astana'da 7'ncisi düzenlenen Suriye konulu toplantı, Türkiye, Rusya ve İran heyetlerinin ikili görüşmeleriyle başladı.

Taraflar, dün düzenledikleri ön görüşmelerde öncelikli olarak Esed rejiminin cezaevlerindeki tutuklu ve esirlerin serbest bırakılmasını ele aldı.

Türk ve Rus heyetleri, Ritz Carlton Oteli'nde öncelikli olarak rejimin süren ateşkes ihlalleriyle ilgili ikili görüşme gerçekleştiriyor.

Askeri muhalefet heyeti de konakladıkları Grand Esil Otel'de Birleşmiş Milletler (BM) ile yapacakları toplantı öncesinde istişare yapıyor.

ÖSO HEYETİ, 4 BELGE SUNACAK

Muhalif kaynaklardan alınan bilgiye göre, Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) komutanlarından Ahmed Bırri başkanlığındaki heyet, BM'ye ateşkes ihlalleri, rejimin ve İran destekli milislerin katliamları, rejimin cezaevlerindeki tutukluların durumu ile rejim, İran ve PKK/PYD'nin yaptığı demografik değişikliklerle ilgili dört belge sunacak.

TSİ 12.00'de Türkiye, Rusya ve İran'ın ilk üçlü toplantıda bir araya gelmesi bekleniyor.

ATEŞKES GÖZLEM GÖREVİ, TUTUKLU VE ESİR DEĞİŞİMİ

AA muhabirinin, toplantıya katılan kaynaklardan aldığı bilgiye göre, İdlib gerginliği azaltma bölgesinde Türkiye, Rusya ve İran gözlem güçlerinin konuşlanma süreçlerine ilişkin ayrıntılar ile esirler ve tutukluların serbest bırakılması, toplantının başlıca gündem maddelerini oluşturuyor.

Astana'da ayrıca tarihi eserlerin bulunduğu yerlerdeki mayınların temizlenmesinin ele alınması bekleniyor.

Irak ve Çin gibi yeni gözlemci ülkelerin katılımının değerlendirileceği toplantıda, Şam'da rejimin kuşatmasındaki Doğu Guta başta olmak üzere, tüm abluka bölgelerine insani yardımların ulaştırılması "güven artırıcı önlemler" kapsamında masaya yatırılacak.

Rus heyetinin gündeme getireceği bir diğer konunun da Suriyeliler arasında "ulusal uzlaşma komitesi" kurulması olduğu belirtiliyor. Rus basını, muhalefetin sıcak bakmadığı bu toplantının "Suriye Halkının Kongresi" adı altında Soçi kentinde yapılacağını duyururken toplantıya ilişkin detaylar henüz bilinmiyor.

3 GARANTÖR ÜLKE VE GÖZLEMCİ TEMSİLCİLERİ VAR

Astana'da, üç garantör ülke, askeri muhalefet ve Esed rejimi heyetleri hazır bulunurken, BM, ABD ile Ürdün temsilcileri gözlemci olarak yer alıyor.

Toplantıda, önceki turlarda olduğu gibi Türk heyetine Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal başkanlık ediyor.

Rus heyetinin başında Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev, İran heyetinin başında Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Cabiri Ensari bulunuyor.

DÖRT GERGİNLİĞİ AZALTMA BÖLGESİ

Astana'da 3-4 Mayıs'ta düzenlenen 4'üncü toplantıda Türkiye, Rusya ve İran, rejim güçleri ve muhalifler arasında çatışmaların en yoğun olduğu alanlarda gerginliği azaltma bölgeleri oluşturulmasına karar vermişti.

Beşincisi 4-5 Temmuz'da gerçekleştirilen diğer toplantıda ise garantör ülkeler, Ortak Çalışma Grubu'nun bu bölgelerin sınırları üzerine çalışmasına devam etmesi kararı almıştı.

Toplantı sırasında ABD ve Rusya'nın, Suriye'nin güneyindeki Dera ve Kuneytra illerini kapsayan gerginliği azaltma bölgesinde, ABD'nin de söz sahibi olacağı bir güvenli bölge kurmak için ayrı bir anlaşma yaptığı ortaya çıkmıştı. Yürürlüğe 9 Temmuz'da giren ateşkesi denetlemek için Rus askeri polisi bölgeye konuşlanmıştı.

Rusya Savunma Bakanlığı, 22 Temmuz'da da Şam'ın doğusunda rejimin kuşatmada tuttuğu Doğu Guta bölgesinde ateşkes için anlaşıldığını ilan etmişti.

REJİM TUTUKLULARI SERBEST BIRAKMAYA YANAŞMIYOR

Humus'un kuzeyini kapsayan gerginliği azaltma bölgesinde 4 Ekim'de rejim ve muhalifler arasında ateşkese varıldığı duyurulmuştu. Anlaşma sırasına muhalifler, arabuluculuk yapan Rus heyetine rejimin cezaevlerindeki 12 bin 147 mahkumun isimlerinin yer aldığı listeyi de teslim etmişti.

Bu nedenle muhaliflerin 7. Astana toplantısından en önemli beklentisinin Rusya'nın rejimi bu konuda ikna etmiş olmasını olduğu biliniyor. Ancak rejimin uzlaşıya yanaşmadığı, bu nedenle toplantıdan bu konuda sonuç çıkma olasılığının düşük olduğu ifade ediliyor.

TSK'NIN İDLİB'DEKİ ATEŞKES GÖZLEM GÖREVİ

14-15 Eylül'deki son toplantıda Suriye'nin kuzeybatısında, Hatay'ın Reyhanlı ilçesinin karşısındaki İdlib'de gerginliği azaltma bölgesinin sınırları konusunda anlaşma sağlanmıştı.

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), 12 Ekim'de İdlib gerginliği azaltma bölgesindeki ateşkes rejiminin takibi için gözlem noktaları oluşturmak amacıyla bölgeye intikal etmeye başlamıştı. TSK, İdlib- Afrin hattında konuşlanmaya devam ediyor. İlerleyen süreçte kademeli olarak İdlib'in kuzeyinden güneyine uzanacak intikalde TSK'nın 12 bölgede gözlem noktası oluşturması öngörülüyor.

İntikalin sona erip, TSK'nın gözlem misyonunun başlamasının ardından Gerginliği Azaltma Kontrol Gücü'nde yer alan Rus güçlerinin İdlib gerginliği azaltma bölgesinin dış kısmında, rejim ile muhaliflerin cephe hattında konuşlanması bekleniyor.

Beşşar Esed rejimi, Doğu Guta, Humus ve İdlib'deki ateşkes ihlallerini aralıklarla sürdürüyor.

Rejimin dün Şam'da kuşatmada tuttuğu Doğu Guta bölgesini hedef alan saldırılarında 11 sivil yaşamını yitirmişti.