Dünyaya Kardeşlik Eli

Kurbani Geyik - Türkiye'de yerel yönetimler aracılığıyla barış ve kardeşliği geliştirmek hedefiyle kardeş kent protokolü imzalanan yabancı kent sayısı bin 202'ye ulaştı.

1950'li yıllardan itibaren ABD şehirleriyle dünyanın diğer bölgelerindeki kentler arasında başlatılan ve daha sonra farklı ülkelerin kentleri arasında uygulanan kardeş kent işbirlikleri, Türkiye'de de büyük ilgi gördü.

Yerel yönetimler aracılığıyla toplumlar arasında barış ve kardeşliği geliştirmeyi hedefleyen kentler arası kardeşlik protokolleri, yerel yönetim ve demokrasiyi güçlendirmek, halkın yönetime katılım hakkını savunmak, çevre kaynaklarının daha iyi kullanılması için yerel düzeyde işbirliği yapmak, bilgi ve deneyim paylaşımını da amaçlıyor.

Bu doğrultuda, yabancı bir şehirle kardeş kent protokolü imzalayan ilk Türk kenti, İzmir oldu. İzmir Büyükşehir Belediyesi ile Avustralya'nın Malbourne kenti arasında yapılan bu protokol, 1992'de imzalandı.

Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü istatistiklerine göre, yabancı kentler ile Türk illeri arasında, 1992-2001 döneminde 256 kardeş kent protokolü yapılırken, 2002'den bugüne kadar imzalanan protokol sayısı ise bin 177'ye ulaştı.

İstanbul en fazla kardeş kente sahip iller arasında ilk sırada yer alıyor. İstanbul'un 213 kent ile kardeş kent protokolü bulunurken, bu ili 120 kardeş kentle İzmir, 92 kentle Ankara izliyor.

En az kardeş kenti bulunan iller sınıfında, Bitlis, Erzincan, Gümüşhane, Karaman, Şırnak ve Kilis yer alıyor. Artvin, Bingöl, Çankırı, Hakkari, Kastamonu, Muş, Siirt, Tunceli, Van, Aksaray, Bayburt, Batman ve Ardahan'ın ise kardeşlik protokolü yaptığı yabancı bir kent bulunmuyor.

En fazla kardeşlik bağı kuran belediyeler arasında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ilk sırada yer alıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin 44 yabancı kentle kardeşlik protokolü bulunurken, bu belediyeyi 28 adet kardeşlik protokolüyle Ankara Büyükşehir, 28 protokolle İzmir Büyükşehir, 18 protokolle Gaziantep ve Bursa Büyükşehir, 17 protokolle de Keçiören Belediyesi takip ediyor.

-Türk kentlerine en fazla ilgi Bulgaristan'dan-

Türkiye'nin uluslararası alanda aktif roller üstlenmeye başlamasının ardından yerel yönetimlerin de yabancı kentlerle işbirliğini artırmaya yönelik attığı adımlar, dünyanın birçok bölgesinde karşılık buldu.

Asya'dan Afrika'ya, Avrupa'dan Amerika'ya kadar hemen hemen her bölgeden Türk kentlerin kardeşlik yolunda attığı adımlara karşılık veren yüzlerce yabancı kent bulunurken, illerinin en fazla kardeşlik bağı kurduğu şehir Bulgar kentleri oldu. Bulgaristan ile Türkiye arasında yerel yönetimler aracılığıyla şimdiye kadar yapılan kardeş kent protokolü sayısı 111'e ulaştı.

Bulgaristan'dan sonra Türk kentleriyle en fazla kardeşlik bağı kuran ülkeler Almanya, Yunanistan ve Bosna Hersek oldu. Türk şehirleri, Almanya'dan 81, Yunanistan'dan 71 ve Bosna Hersek'ten de 68 kentle kardeşlik bağı kurdu. Azerbaycan'dan 28, Çin Halk Cumhuriyeti'nden 27, Kazakistan'dan 21, Filistin'den 19, ABD'den 23 kentle Türk şehirlerinin en fazla kardeşlik bağı kurduğu diğer ülkeler oldu.

Afrika'daki şehirlerle de son yıllarda yakın işbirlikleri kuran Türk şehirleri, bu kıtadaki ülkelerden Somali'de Mogadişu, Etiyopya'nın Harar kenti, Orta Afrika Cumhuriyeti'nin Bangui kentleriyle kardeş kent protokolleri kapsamında çalışmalar yürütüyor.

-Kardeş kent protokolü-

Dışişleri Bakanlığı aracılıyla yabancı kentlerle temas kuran Türk kentleri, Belediye Meclis Kararı ve İçişleri Bakanlığı'nın onayının ardından yurt dışından bir başka kentle kardeş kent protokolü yapabiliyor.

Belediye Meclisi ve İçişleri Bakanlığı'nın onayı alınırken, şehirlerin ülke içindeki önemi, nüfusu, ekonomik ve ticari durumu, kültürel yapısı ve coğrafi özelliği bakımından birbirine yakın ya da denk olması dikkate alınıyor. Ancak şehirler arasındaki söz konusu kriterler açısından denk olmamasına rağmen manevi destek sağlamak amacıyla da bir şehirle kardeş şehir ilişkisi kurulabilir.

Kardeş kent protokolleri kapsamında genel olarak iki tarafın faydasına olacak işbirliği alanları için çalışmalar yapılıyor.

Yayıncı: Selçuk Aval - ANKARA