Türkiye'de Ekmekte Yeni Döneme Uyulmadı

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği'nde yapılan değişiklik yeni yılla birlikte yürürlüğe girdi. Buna göre Türkiye'de ekmek çeşitleri en az 200 gram ağırlıktan başlamak üzere 10'ar gram artırılarak piyasaya arz edilerek ekmek israfının önüne geçilmesi hedeflendi.Zorunlu olmayan ancak israfın önlenmesinin amaçlandığı tebliğe, ilk günde Türkiye genelinde Çanakkale ve Antalya illeri dışında uyulmadı. 2 il ekmekte 200 gram uygulamasına geçti. Antalya uygulamayı zamla birlikte hayata geçirdi. Kentte, 1 Ocak tarihi öncesi 250 gramı 1 liradan satılan ekmek 200 grama düşürülerek aynı fiyatta satılmaya başlandı. Bazı iller asgari ücret artışı ve girdi fiyatlarındaki artışı gerekçe göstererek ekmek zammına hazırlanıyor. Zam, gramajın düşürülmesi ile hayata geçirilmesi planlanıyor. ürkiye'nin 7 bölgesinde ekmek farklı gramaj ve fiyatlarda satılmaya devam ediyor. En az 200 gram uygulamasına sadece 2 il geçti. Diğer iller genellikle 250 gram ve üzerinde ekmek üretmeyi sürdürüyor. ANTALYA' DA VATANDAŞ EKMEĞİN GRAMAJININ DÜŞTÜĞÜNÜN FARKINA VARMADI

GIDA, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının israfı önlemek amacıyla yaptığı değişiklikle ekmek çeşitleri yeni yıldan itibaren en az 200 gramı 1 liradan satılacak. Antalya'da 1 liradan satılan 250 gramlık ekmeğin gramajının düşürüldüğünü ise birçok vatandaş fark etmedi. 1 Ocak 2018 tarihi itibariyle ekmekte yeni uygulama başladı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 'Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği'nde değişiklik yaptı. İsrafı önlemek amacıyla yapılan değişiklikle en 200 gram olmak koşulu ile ekmeğin 1 liradan satılması öngörüldü. Türkiye genelinde birçok ilde bu yeni uygulama hayata geçti. DHA muhabiri, Antalya'da vatandaşlara uygulamadan haberdar olup olmadığına yönelik mikrofon uzattı. Bir fırında soruları yanıtlayan 6 vatandaştan ekmeğin gramını bilen çıkmadı. Vatandaşlar, 'Ekmeğin gramını bilmiyorum', 'Ekmeğin 1 liradan satıldığını biliyorum gramını bilmiyorum', '1 liraya satılıyor ve 80 gram', 'Değişikliği bilmiyordum ama hayırlı olsun, memleket alıştı bunlara', 'Ekmek 1 lira gramajı ise 80 ya da yoksa 180 olarak biliyorum. Kepekli aldığımız için değişikliğin farkına varamadım', 'Fiyatı 1 lira ama gramajını bilmiyorum, ustalara güvendiğimiz için gramı bilmiyoruz. Herkese sağlıklı yiyecekler versinler yeter' şeklinde yanıtlar verdi.

YERİNDE BİR KARAR

Fırıncı Ali Danış ise yeni yıl itibari ile gramajı en az 200 olmak üzere düşürdüklerini, ancak fiyatın yine 1 lira olarak kaldığını söyledi. Vatandaşlardan bazılarının değişikliği fark ettiğini ama birçoğunun durumdan habersiz olduğunu belirten Danış, 'Fark edenler 'gizli zam' diyor ama alakası yok. İsrafın önlenmesi için iyi oldu bence. Yerinde bir karar" dedi.

TARİFEYİ DÜZENLETMEZSE CEZAYA ÇARPTIRILACAK

Antalya Fırıncılar Odası Başkanı Musa Kazım Buhurcu, daha önce 250 gramdan başlayarak 50'şar gram artışlarla ekmek sattıklarını, yeni tebliğe göre bundan sonra 200 gramdan başlayarak 10'ar gram artışlarla ekmek fiyatlarının belirleneceğini aktardı. Bu yeni uygulamayı Antalya'da hayata geçirdiklerini anlatan Buhurcu, 'Bazı ilçelerde fırıncı arkadaşlarımız tarafından yanlış anlaşılmış. 200 grama başlayabilmeleri için Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) ile Antalya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği'nden (AESOB) yeni tarife düzenletmeleri gerekiyor. Bu düzenlemeyi yapmadan yeni tarifelere geçerlerse tarifesiz ekmek satmaktan cezaya çarptırılabilirler" dedi.

FİYAT TARİFESİNİ BELİRLEYECEK KOMİSYONDA DEĞİŞİKLİK

Geçen yıl 17 Aralık'ta çıkan tebliğe göre daha önce Fırıncılar Odası olarak fiyat tarifesini belirledikten sonra üst kuruluşun tarifeyi onayladığını anlatan Buhurcu, Valilik ve Büyükşehir Belediyesinden itiraz gelmez ise fiyatların uygulandığını söyledi. Bu sürecin değiştiğini anlatan Buhurcu, 'Tarım İl Müdürlüğü, Ticaret İl Müdürlüğü, Büyükşehir Belediyesi, ATSO, Fırıncılar Odası'ndan oluşacak komisyonun kararı Türkiye Fırıncılar Federasyonu'na gönderilecek. Onların da görüşü alındıktan sonra Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'na sunulup onay alınacak. Bu onay ATSO ve AESOB tarafından ilan edildikten sonra fiyatlar yürürlüğe girecek. Fiyatlar konusunda yaptığımız kısa yol uzadı" diye konuştu.

'İSRAF İÇİN DOĞRU, AMA YETERLİ DEĞİL'

Musa Kazım Buhurcu, israfı önlemek için alınan bu kararın katkısı olacağını, ancak bunun yeterli olmayacağına dikkati çekti. En çok israfın toplu tüketim yerleri ile zincir mağazalarda meydana geldiğini dile getiren Buhurcu, 'Büyük marketlerin iadeleri çok aşırı miktarda olduğu için milyonlarca ekmek israfı oluyor. Satış yapan marketler, satabilecekleri kadar ekmek alsalar bir nebze israf önlenebilir. İsraf tüketici bazlı ele alındığı zaman katkısı olacaktır, yeterli değil" dedi.

'GİZLİ ZAM YOK'

Ekmeğin gramının düşmesini gizli zam olarak görmediklerini kaydeden Buhurcu, özellikle Antalya için bunu söylemenin hiç doğru olmadığını vurguladı. Buhurcu, şöyle konuştu: 'Biz 4 Mayıs 2017 tarihinde 250 gram ekmeği 1.25 lira yapmıştık. Uygulamalarda özellikle Kepez bölgesinde aksaklıklar oldu ama fiyatlar 1 liranın üzerine çıkmadı. Konyaaltı ve Muratpaşa ilçelerinde ekmeği 1.25 liraya satan arkadaşlarımız vardı. Biz 200 grama düşürdük fakat zam yapmadık, düzenleme yaptık. 250 gram ekmeğin fiyatı 1.25 iken 200 grama düşürdüğümüz ekmeği 1 lira yaptık. Bakanlığın önerisi ekmeğin kilosunun 5 liradan satılması tavsiyesiydi. Her iki fiyat tarifesi buna uyuyor."

TÜRKİYE'NİN EN UCUZ EKMEĞİNİ ERZURUM TÜKETİYOR

Yaklaşık 420 bin olan kent merkezi nüfusuyla Doğu Anadolu Bölgesi'nin en büyük şehirlerinden biri olan Erzurum, Türkiye'nin en ucuz ekmeğini tüketiyor. 'Erzurum Halk Ekmek' 250 gram olan ekmeği 60, fırıncılar ise 75 veya 90 kuruştan satış yapıyor. Erzurum'un en ucuz ekmeği tükettiğini ifade eden fırıncı Gürsel Polatlı, " İstanbul, İzmir ve Ankara gibi büyük illerde 200 gram ekmek 1,25 veya 1,10 kuruş civarında. Biz Erzurum'a has 80 gram ağırlığında olan tandır ekmeğini 80 kuruştan satıyoruz. Kepek ekmeğimiz var 250 gram yine 90 kuruş. 1 kilo 250 gram olan Tarbzon ekmeği ise 4.50 kuruştan veriyoruz. Vatandaş fiyatları uygun buluyor. 1 Ocak'tan itibaren federasyonun açıklaması 200 gram ekmek 1 liradan satışa sunulacak. Bu fiyatı önümüzdeki günlerde bizde uygulayacağız" diye konuştu. Türkiye'de en ucuz ekmeğin Erzurum'da satıldığını bilmediklerini söyleyen çoğu vatandaş aldığı ekmeğin kaç gram olduğunu bilmediğini söyledi. Bu haberi duyduklarına çok mutlu olduklarını belirten vatandaşlar, "Umarız fiyatlar yükselmez" dediler

ESKİŞEHİR'DE EKMEK HALEN 1 LİRADAN SATILIYOR

ESKİŞEHİR'de geçen Kasım ayında 1 lira 25 kuruş olan 250 gramlık ekmek, halen 1 liradan satılıyor. Fırıncılar, Eskişehir Ticaret Odası'nın (ETO) zam kararının Valilik tarafından henüz onaylanmadığını belirtti. ETO Meclisi, geçen Kasım ayında 250 gram ekmeğin 1 Lira 25 Kuruştan satılmasına karar verdi. Alınan karar Valilik tarafından onaylanmadığı için kentte halen 250 gram ekmek 1 liradan satılıyor. Fırıncılar, ekmek fiyatının aynı kalacağını ancak gramajının 250 gramdan 200 grama indirilmesi yönünde bir beklenti içerisinde olduklarını söyledi.

Vatandaşlar da Eskişehir'in bir emekli ve öğrenci kenti olduğunu, bu nedenle ekmek fiyatlarının pahallı olmaması gerektiğini vurguladı. Bazı vatandaşlar ise 250 gramı 70 kuruştan satılan Büyükşehir Belediyesinin halk ekmeğini tercih ettiklerini belirtti.

RİZELİ FIRINCILAR, 200 GRAM EKMEK UYGULAMASINA GEÇMİYOR

GIDA Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği'nde yapılan ve yeni yılla birlikte yürürlüğe giren değişikliğe göre, Türkiye'de ekmek çeşitleri en az 200 gram ağırlıktan başlamak üzere 10'ar gram artırılarak piyasaya arz edilmesi ve böylece israfının önüne geçilmesi amaçlandı. Ancak, Rize'de, israf olmadığını savunan fırıncılar 200 gram ekmek uygulamasına gerek olmadığını açıkladı, ekmeğin 300 gram olarak satışa sunulmaya devam edileceğini duyurdu.

Konuyla ilgili açıklama yapan ve Rize'de 300 gram ekmeğin 1.5 liradan satılmaya devam edileceğini açıklayan Rize Fırıncılar Odası Başkanı Refik Kumbasar, bu tebliğin zorunlu olmadığını belirterek iller kendi bulundukları yöre şartlarına ve ihtiyaçlarına göre gramajları belirleyebileceklerini söyledi. Kumbasar, 'Büyük şehitlerde ve tatil yörelerinde özellikle israfın çok olduğu kanısına var. Bu iller için bu tebliğ geçerli olabilir. Bu tebliğin bağlayıcılığı yok. Olsa mecburen uyacaktık ama bizim bölgemizde bu şekilde bir israfın olmadığını gözlemliyoruz. Biz Ağustos ayında fiyat değişikliğine giderek 300 gram ekmeğin 1.5 liradan satışına başlamıştık. Şu an her hangi bir değişiklik yapmayacağız. Yeni yayınlanan tebliğdeki fiyatla bizim ilimizde satılan kilo fiyatı 5 liradır. Buna uyuyoruz. Bu yüzden ilimizde ne gramaj nede fiyatta her hangi bir değişikliğe gitmeyeceğiz" dedi.

Vatandaşların ekonomik zorluklar içerisinde olduğunu ifade eden Kumbasar, 'Ekmeği tüketen vatandaşımız zaten ekmeği israf etmiyor. Taze ekmek kadar bayat ekmek alanda var. Bayat ekmek satılan yerde ekmek israfı olabilir mi' Çöpe atılan israf edilen ekmekler, özel kuruluşları büyük işyerlerinin lüks otellerin hastanelerin mutfaklarından çıkan ekmeklerdirö ifadelerini kullandı.

TÜRKİYE'NİN 7 BÖLGESİNDE EKMEK GRAMAJ VE FİYATLARI ŞÖYLE;

Erzurum 250 gram 60-90 kuruş arası (gramı 3.60 kuruş)

Kilis 250 gram 90 kuruş (gramı 3.60 kuruş)

Diyarbakır 410 gram 1.5 lira (gramı 3.66 kuruş )

Sivas 250 gram 1 lira (Gramı 4 kuruş)

Adana 250 gram 1lira (Gramı 4 kuruş)

Gaziantep 250 gram 1 lira (Gramı 4 kuruş)

Samsun 250 gram 1 lira (Gramı 4 kuruş)

Konya 250 gram 1 lira (Gramı 4 kuruş)

Van 250 gram 1 lira 10 kuruş (Gramı 4.40 kuruş)

İzmir 250 gram 1.25 lira (Gramı 5 kuruş)

Trabzon: 300 gram 1.5 lira (Gramı 5 kuruş)

Çanakkale 200 gram 1 lira (Gramı 5 kuruş)

Antalya 200 gram 1 lira (Gramı 5 kuruş)

Edirne 250 gram 1.25 lira (Gramı 5 kuruş)

Eskişehir 250 gram 1.25 lira (Gramı 5 kuruş)