Türkiye Sermaye Piyasası 2013 Raporu Yayınlandı.

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından her yıl hazırlanan Türkiye Sermaye Piyasası Raporu'nun 2013 sayısı yayınlandı. Rapora göre 2013 yılında işlem hacimlerindeki artış, kurumsal finansman gelirleri ve kaldıraçlı işlemler aracı kurumların gelirlerini olumlu etkiledi.

Ekonomi 2013'te %4 Büyüdü

· 2013'ün ikinci yarısında gelişmiş ekonomiler toparlanma sürecine girerken, FED'in tahvil alım programında azaltmaya yönelmesi gelişmekte olan ülkeleri olumsuz etkiledi.

· Türkiye ekonomisi 2013 yılında küresel ve yerel risk unsurlarına karşın iç talep kaynaklı olarak %4 oranında büyüme kaydetti.

· 2013 yılında Türk lirası dolar karşısında %20, avro karşında ise %25 değer kaybederken; yıllık TÜFE artışı %5'lik hedefi 2,4 puan aşarak %7,4 oldu.

· Sürdürülen mali disiplin çerçevesinde, 2013 yılında kamu bütçesindeki olumlu gelişmeler borçlanma ihtiyacını sınırladı ve borç stoku göstergelerinde iyileşme sağladı.

BİST-100 Endeksi % 28 Değer Kaybetti, Günlük Ortalama İşlem Hacmi %33 Arttı

· 2013 yılında dolar bazında %28 değer kaybeden BIST-100 endeksi, uluslararası karşılaştırmalarda Peru'dan sonra en fazla değer kaybeden ikinci borsa oldu.

· 2013'te Borsa İstanbul'da işlem gören pay senetlerinin piyasa değeri %8 düşerek 504 milyar TL'ye indi.

· Günlük ortalama işlem hacmi ise %33 artarak 3,3 milyar TL'ye ulaştı.

· 2013'te aracı kurumların pay senedi işlem hacmi %31 artarak 1,6 trilyon TL oldu.

· 2013'te yerli bireyler pay senedi işlemlerinde en yüksek paya sahip grup olmaya devam etse de payları 4 puanlık düşüşle %59'a indi. Yabancı yatırımcıların işlem hacmindeki payı önceki yıla göre 3 puan artarak %20 oldu.

· VOB işlemlerinin Borsa İstanbul bünyesine geçtiği 2013 yılında vadeli işlem hacmi hafif bir artışla 414 milyar TL oldu. İşlemlerin %93'ü borsa endeksine dayalı sözleşmelerde yapıldı. Yeni başlayan opsiyon işlemleri ise 105 milyon TL oldu.

· Vadeli işlemlerin %90'ını aracı kurumlar, %10'unu ise bankalar gerçekleştirdi.

· Aracı kurumlarca yapılan vadeli işlemlerde en önemli yatırımcı grubu %63 payla yerli bireysel müşteriler oldu. Yabancıların payı ise 5 puan artarak %23'e çıktı.

· Önceki yıl olduğu gibi hisse senedi ve vadeli işlemler ağırlıklı olarak internetten yapıldı.

· Vadeli işlemlerde internetin payı önceki yıla göre 10 puan düşerek %30 olurken, pay senedi işlemlerinde bu oran değişmeyerek %24'te kaldı.

· Gösterge tahvil faiz oranları not artırımı ile Mayıs ayında %5'e kadar inerken, iç ve dış etkenlerle yeniden yükselip yılı %10 seviyelerinde kapattı.

· Yatırım araçları arasında TL cinsinden en yüksek reel getiriyi avro cinsinden mevduat (%17-20) sağlarken, altın ve pay senedi en fazla değer kaybeden yatırım araçları oldu.

Kurumsal Finansman İşlemleri Tahvil İhraçlarıyla Canlandı

· 2013 yılında birincil halka arz sayısı 19 olurken, halka arz tutarı 1,4 milyar TL oldu.

· Aracı kurumların tamamladığı kurumsal finansman işlemlerinin sayısı, tahvil ihraçlarındaki canlanma ile 409 oldu. Aracı kurumlar 21 hisse senedi halka arzı, 284 tahvil ihracı gerçekleştirdi.

· 2013'te aracı kurumların yönettiği portföy büyüklüğü %13 artarak 4,5 milyar TL'ye ulaştı. Portföy yönetim şirketlerinin yönettiği tutar ise %15 artışla 65 milyar TL oldu.

· Menkul kıymet yatırım fonlarının portföy büyüklüğü 31 milyar TL'de kaldı.

· Emeklilik yatırım fonları 2013 yılında devlet desteğinin etkisiyle %30 büyüdü.

· 2013'te yatırım fonu portföylerinde repo azalırken, özel sektör borçlanma araçları arttı.

Aracı Kurumların Net Kârı 290 Milyon TL'den 529 Milyon TL'ye Çıktı

· Aracı kurumların varlıkları 2013'te %23 artarak 14 milyar TL'ye çıktı. Finansal tabloların detayları, aracı kurumların para piyasasından borçlanarak elde ettikleri kaynağı; ağırlıklı olarak döviz mevduatında değerlendirdiklerine işaret etti.

· 2013'te sektörün toplam gelirleri %23 artarak 1,4 milyar TL'ye yükseldi.

· İşlem hacimlerindeki artışla komisyon gelirleri 670 milyon TL'ye çıktı. Ancak, ortalama komisyon oranları geriledi.

· Kurum porföyüne yapılan işlemlerden kaydedilen kazanç, kaldıraçlı işlemlerden elde edilen yüksek gelirlerin (225 milyon TL) etkisiyle %43 artarak 344 milyon TL'ye çıktı.

· Halka arz gelirlerindeki artış ile toplam kurumsal finansman gelirleri 133 milyon TL'ye çıkarken, aynı dönemde varlık yönetimi gelirleri de %32 artarak 57 milyon TL'ye ulaştı.

· Sektör giderleri 2013'te %18 artarak 1,2 milyar TL'ye çıktı. Bu tutarın yarısı personel giderlerine ayrıldı.

· Ağırlıkla kaldıraçlı işlemlerde uzmanlaşmış kurumların etkisiyle sektörde çalışan sayısı 222 kişi artarak 5.480'e çıktı.

· Komisyon gelirlerindeki artış, kurumsal finansman gelirleri ve kaldıraçlı işlemlere ek olarak bir aracı kurumun iştirak satışından elde ettiği 230 milyon TL'lik gelirin de katkısıyla aracı kurum sektörünün net kârı 290 milyon TL'den 529 milyon TL'ye çıktı.

· Bir önceki yıla kıyasla zarar eden kurum sayısı 4 adet azalarak 41'e inerken, kâr eden kurum sayısı 54'e çıktı.

Son 5 Yıldır Yerli Yatırımcılar Yabancı Yatırımcılardan Fazla Kazandı

· Pay senedi yatırımcılarının sayısı 2013'te 21.843 kişi artarak 1,1 milyon oldu.

· Yatırımcıların toplam pay senedi portföyü, endeksteki gerilemeyle beraber %8,4 azalarak 195 milyar TL oldu.

· Yabancı yatırımcıların halka açık pay senetlerindeki payı 3 puanlık düşüşle %63 oldu.

· 10 yabancı şirket ve 10 yabancı fon, pay senetlerinin yaklaşık %15'ine sahip.

· Yerli bireyler halka açık pay senetlerinin %19'una sahip. Bunun yaklaşık yarısı, portföy büyüklüğüne göre ilk sırada olan 1.000 yatırımcıda.

· 2013 yılında yabancı yatırımcıların pay senedi portföyleri dolar cinsinden %28, yerli yatırımcılarınki ise %20 değer kaybetti.

· 2013 yılında yabancı yatırımcıların pay senetlerini ortalama elde tutma süresi 12 aydan 10 aya düşerken, yerli yatırımcılarda bu süre fazla değişmeyerek bir buçuk ayda kaldı.

· Özel sektör borçlanma araçlarındaki yatırımcı sayısı bir önceki yıla göre %14 azalarak 167.000'e geriledi. Diğer yandan bu araçların değeri %29 artışla 36 milyar TL oldu.

· 2013'te varant yatırımcı sayısı 3.306'ya, portföy büyüklüğü ise 12 milyon TL'ye yükseldi.

· 2013 yılında Varlığa Dayalı Menkul Kıymet (VDMK) ve Varlık Teminatlı Menkul Kıymet (VTMK) yatırımcı sayısı 2.606'ya, bu yatırımcıların portföyü 3 milyar TL'ye yükseldi.

· 2013 yılında yatırım fonlarındaki yatırımcı sayısı gerilerken, portföy büyüklüğü 31 milyar TL seviyesinde kaldı.

· 2013 sonunda sayıları 4 milyonu aşan bireysel emeklilik fonu yatırımcılarının portföy büyüklüğü ise, devlet katkısı hariç 25 milyar TL oldu.

Türkiye Sermaye Piyasası 2013 raporunun tamamına www.tspakb.org.tr adresinden ulaşılabiliyor.