Haftanın Tarihine Bakış

ABD, 12 Ocak 1952'de Marshall Planı çerçevesinde Türkiye'ye 58 milyon dolarlık askeri yardım yapılmasını onayladı.ABD Dışişleri Bakanı George Marshall tarafından hazırlanan ve 16 Avrupa ülkesinin faydalandığı plan kapsamında, ABD yönetimi 12 Ocak 1952'de Türkiye'ye 58 milyon dolarlık askeri yardım yapılmasını onayladı.- Belli başlı öteki olaylar12 Ocak1920- İstanbul'da son "Osmanlı Meclisi Mebusanı" açıldı.

1923- Paris'te Pasteur Enstitüsünde tetanosa karşı serum geliştirildi.

1934- Osmanlı devleti ile Sevr Antlaşması'nı imzalayan Yunanistan'ın eski başbakanı Elefterios Venizelos, Atatürk'ü Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterdi.

1944- Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak yaş haddinden emekliye ayrıldı, bu göreve Kazım Orbay getirildi.

1945- Tasviri Efkar gazetesi sahibi ve başyazarı Velid Ebuzziya İstanbul'da öldü.

1952- ABD yönetimi, Marshall Planı çerçevesinde Türkiye'ye 58 milyon dolarlık askeri yardım yapılmasını onayladı.

1959- Sovyet uzay aracı Luna, güneş çevresindeki yörüngesine yerleşti. Luna yerçekiminden kurtulan ilk uzay aracı oldu.

1998- Eski başbakan yardımcılarından Sadi Koçaş İstanbul'da öldü.

2000- Hükümeti oluşturan partilerin genel başkanları, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin, idama mahkum edilen terör örgütünün elebaşı Abdullah Öcalan hakkında verdiği ihtiyati tedbir kararına uyulmasını kararlaştırdı.

2006- Hac farizası için Mekke yakınındaki Mina'da bulunanlardan 364'ü çıkan izdihamda öldü, çok sayıda kişi yaralandı.

2010- İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Danny Ayalon'un Büyükelçi Oğuz Çelikkol ile yaptığı görüşmedeki tutumu iki ülke ilişkilerinde gerginliğe yol açtı.

2010- Gazeteci Selçuk Sümer 69 yaşında vefat etti.

2013- Biyolojik pasaport uygulamasıyla doping yaptığı tespit edilen milli atlet Alemitu Bekele, Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği'nin 4 yıl cezalı atletler listesine alındı.

2014- Türk arkeolojisinin önemli isimlerinden, olimpiyatlara katılan ilk Türk kadın sporculardan İstanbul Üniversitesi emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Halet Çambel, 97 yaşında İstanbul'da vefat etti.

2015- Anadolu 5. Ağır Ceza Mahkemesince, Anayasa Mahkemesinin İstanbul'daki "askeri casusluk" davasında verdiği ihlal kararı doğrultusunda, hükümlüler hakkında yargılamanın yenilenmesine karar verildi.

2015- "Futbolda şike" davasında Fenerbahçe Kulübü Başkanı Aziz Yıldırım'ın da aralarında bulunduğu 6 sanığın yeniden yargılandığı dava ile haklarındaki hükümler Yargıtayca bozulan 31 sanıklı davanın dosyalarının birleştirilmesine karar verildi.

13 Ocak

1920- Sultanahmet Meydanı'nda 150 bin kişinin katılımıyla büyük bir miting yapıldı.

1925- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Halit Paşa, Mecliste Ali Çetinkaya tarafından kaza kurşunuyla vuruldu.

1931- Japon Prensi Takamutsu Türkiye'ye geldi.

1941- Yazar James Joyce öldü.

1942- II. Dünya Savaşı'nda "Ekmek Karnesi" uygulamasına başlandı.

1944- "Refah faciası" davası sona erdi. Amiral Mehmet Ali Ülgen ve bütün sanıklar beraat etti.

1952- Hasankale'de 5.8 büyüklüğündeki depremde 133 kişi öldü.

1958- ABD, uzay uydusu Explorer 1'i fırlattı.

1966- Hürriyet gazetesi, ABD Başkanı Lyndon Johnson'un eski Başbakan İsmet İnönü'ye yazdığı mektuba ilişkin, Gazeteci Cüneyt Arcayürek'in haberini yayımladı. Mektup ve İnönü'nün cevabi mektubu, 14 Ocak'ta Meclis'te görüşüldükten sonra, 15 Ocak'ta kamuoyuna açıklandı.

1973- Sanat tarihçisi, yazar, eleştirmen Sabahattin Eyuboğlu öldü.

1986- Savunma Sanayii Müsteşarlığı kuruldu.

1990- Atatürk Barajı'nda su tutulmaya başlandı.

1993- Irak'a karşı başlatılan ikinci harekata İncirlik Üssü'nden kalkan "Çekiç Güç" uçakları da katıldı.

2005- Diyarbakır Emniyet Müdürü Ali Gaffar Okkan ile 5 polis memuru dahil 13 kişinin öldürülmesi, çok sayıda kişinin yaralanması olaylarına katıldığı iddiasıyla yargılanan terör örgütü Hizbullah mensubu Mehmet Fidancı müebbet hapse mahkum edildi.

2007- Dünyanın ilk tüp bebeği olarak 1978'de sezaryenle dünyaya getirilen Louise Brown, doğal yoldan doğum yaptı.

2012- Ömrünü Kıbrıs davasına adayan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, tedavi gördüğü Yakındoğu Üniversitesi Hastanesi'nde çoklu organ yetmezliği nedeniyle 87 yaşında vefat etti.

2014- Real Madrid'in Portekizli yıldız futbolcusu Cristiano Ronaldo, 2013 FIFA Altın Top (Ballon d'Or) ödülünün sahibi oldu. İsviçre'nin Zürih kentinde düzenlenen törende, Yılın En İyi Golü'ne verilen "Puskas Ödülü"nü İsveçli futbolcu Zlatan İbrahimoviç kazandı. Fair Play Ödülü'nü Afganistan Futbol Federasyonu, 2013 FIFA Ballon d'Or Prix d'Honneur ödülünü ise Brezilyalı efsanevi futbolcu Pele aldı.

2014- "Golden Globe" (Altın Küre) Film ve Televizyon ödüllerini kazananlar belli oldu. Leonardo DiCaprio, Müzikal-Komedi dalında En İyi Erkek Oyuncu ödülüne layık görüldü. En İyi Yönetmen ödülünün sahibi Gravity filmiyle Alfonso Cuaron oldu, American Hustle filmi de gecenin kazananları arasında yer aldı.

2014- Endonezya'nın batısında faaliyete geçen Sinabung yanardağında patlamalar arttı. Patlamalar nedeniyle 25 binden fazla kişi tahliye edildi. Yaklaşık 100 yıldır uyuyan yanardağ, 2013'ün eylül ayında kül ve gaz püskürtmeye başlamıştı.

2015- Cumhuriyet gazetesi, Fransa'nın başkenti Paris'te terör saldırısının hedefi olan Mizah Dergisi Charlie Hebdo'nun karikatürlerini yayınladı. Tepkilere neden olan yayın nedeniyle, gazetenin Şişli'de bulunan binası önünde protesto gösterisi düzenlendi.

2015- İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca, Charlie Hebdo dergisinin Hz. Muhammed olduğu iddia edilen karikatürünü köşelerinde yayımladıkları gerekçesiyle Cumhuriyet gazetesinin iki yazarı hakkında soruşturma başlatıldı. Yazarlar Ceyda Karan ve Hikmet Çetinkaya hakkında "halkı kin ve düşmanlığa tahrik ve dini değerleri aşağılama" suçlamasından işlem yapılacağı belirtildi.

2015- "Futbolda şike" davası kapsamında haklarında verilen 6 yıl 3 aylık hapis cezası Yargıtayca onanan Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı Aziz Yıldırım'ın da aralarında bulunduğu 6 sanığın yeniden yargılanmasına başlandı.

14 Ocak

1923- Mustafa Kemal, Batı Anadolu'da geziye çıktı.

1923- Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım, İzmir'de öldü.

1923- Londra- New York arası ilk telefon görüşmesi yapıldı.

1938- Türkiye-Irak-İran-Afganistan arasında imzalanan Sadabad Paktı, TBMM'de onaylandı. Saldırmazlık anlaşması, 1979 yılında İran tarafından feshedilinceye kadar yürürlükte kaldı.

1943- Sir Winston Churchill, Franklin Roosevelt ve Charles de Gaulle, Casablanca Konferansı'nda bir araya geldi.

1944- "Milli Şair" Mehmet Emin Yurdakul 75 yaşında öldü.

1953- Josip Broz Tito, Yugoslavya Devlet Başkanı oldu.

1963- Fransa Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle, İngiltere'nin Ortak Pazar'a girmesini reddetti.

1964- Meclis, Ortak Pazar anlaşmasını onayladı.

1970- Milli Mücadele kahramanlarından Orgeneral Asım Gündüz öldü.

1974- Türk-İş Genel Başkanı Seyfi Demirsoy, tedavi gördüğü Londra'da 54 yaşında yaşamını yitirdi.

1987- Vehbi Koç, Uluslararası Ticaret Odasınca "Dünyada Yılın İş Adamı" seçildi.

1990- Eski Milli kaleci, iş adamı Sabri Dino, Boğaziçi Köprüsü'nden atlayarak intihar etti.

1994- Türk sinemasının emektarlarından Nubar Terziyan öldü.

1995- İlk kez düzenlenen Uluslararası Nazım Hikmet Şiir Ödülü, İstanbul'da yapılan törenle Lübnanlı şair Adonis'e verildi.

1996- Besteci Onno Tunç, Bursa'dan İstanbul'a giderken kullandığı tek motorlu uçağın Armutlu Bozburun'da düşmesi sonucu yanındaki Hasan Kanık ile beraber öldü.

1998- Türk sanat müziği sanatçısı Safiye Ayla, tedavi gördüğü hastanede vefat etti.

2007- Amerikalı caz müzisyeni tenor saksafoncu Michael Brecker, kan kanserinden öldü.

2011- "Arap Baharı" ilk mevyesini Tunus'ta verdi. Tunus'ta bir kişinin kendini yakmasıyla başlayan gösterilerin ardından Devlet Başkanı Zeynelabidin Bin Ali ülkeden kaçtı, geçiş hükümeti kuruldu.

2013- . Oscar'dan sonra sinema dünyasının en prestijli ödüllerden kabul edilen Altın Küre'de ben Affleck, "Argo" filmiyle "En iyi film" ve "En iyi yönetmen" ödüllerine layık görüldü. "Yaşam boyu başarı ödülü" ise Jodıe Foster'in oldu.

2014- Nijerya Devlet Başkanı Goodluck Jonathan, aynı cinsiyetten kişilere evlenme yasağı getiren yasayı onayladı.

15 Ocak

1884- İstanbul Lisesi açıldı. Okulun ilk adı "Şems-ül Maarif" idi. 1896'da resmi okullar arasına dahil edildi.

1892- Basketbol kuralları bu oyunun ilk kez ortaya çıktığı Springfield'de yayımlandı.

1902- Nazım Hikmet, Selanik'te doğdu.

1919- Mustafa Kemal Paşa, Şişli'deki evinde, Albay İsmet (İnönü) Bey ile "Anadolu'ya geçmek" konusunu görüştü.

1932- Samsun'da Mustafa Kemal Paşa'nın Anadolu'ya ayak bastığı yerde dikilen heykel açıldı.

1945- Ressam Sami Yetik öldü.

1949- İmam hatip kursları açıldı.

1952- ABD, Türkiye'nin NATO'ya girişini onayladı.

1964- III. Londra Konferansı toplandı. İngiltere, Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs hükümetleri ile Kıbrıs Türk ve Rum toplumu liderleri katıldı.

1984- Kıbrıs Türk toplumu liderlerinden Dr. Fazıl Küçük, Londra'da 78 yaşında öldü.

1994- Uyuşturucu ve silah kaçakçısı Behçet Cantürk, Sapanca'da yol kenarında ölü bulundu.

2005- Filistin lideri Yaser Arafat'ın 11 Kasım 2004'te ölmesinin ardından 9 Ocakta devlet başkanı seçilen Mahmud Abbas, yemin ederek göreve başladı. Başbakanlığa Ahmed Kurey'i getiren Abbas, İsrail'e karşılıklı ateşkes ve nihai barış anlaşması çağrısında bulundu.

2006- Sosyalist Michelle Bachelet, Şili'nin ilk kadın devlet başkanı oldu. Bachelet, aynı zamanda Latin Amerika'da devlet başkanlığı görevine gelen altıncı kadın oldu.

2007- Tiyatro sanatçısı Lale Oraloğlu, İstanbul'da yaşamını yitirdi.

2013- Pakistan Anayasa Mahkemesi, Başbakan Raja Pervez Eşref hakkında tutuklama kararı çıkarttı.

2014- FIFA kokartlı Türk hakem Cüneyt Çakır'ın, 2014 FIFA Dünya Kupası'nda görev yapacağı açıklandı. Dünya Kupası'nda görev alacak 25 hakem arasında yer alan Çakır, 1974 Dünya Kupası'nda görev yapan Doğan Babacan'dan 40 yıl sonra Dünya Kupası'nda düdük çalacak Türk hakem oldu.

2014- Dünyaca ünlü Arjantinli şair Juan Gelman, 83 yaşında hayata veda etti.

2014- Avrupa Birliği, radikalleşmeyle ve şiddeti benimseyen aşırılıkla mücadele için bilgi bankası oluşturma kararı aldı.

16 Ocak

1595- Padişah III. Murat 49 yaşında öldü. III. Mehmet tahta çıktı.

1902- Sahneye çıkan ilk Türk kadını olan Bedia Muvahhid doğdu.

1920- Milletler Cemiyeti ilk toplantısını Paris'te yaptı.

1923- Mustafa Kemal Paşa, İzmit'te, İstanbul'dan gelen gazetecilere açıklamalarda bulundu. Mustafa Kemal'in düzenlediği ilk basın toplantısı ertesi sabaha kadar sürdü.

1928- Cemal Reşit Rey'in "12 Anadolu Türküsü" adlı ses ve piyano için yapıtı ilk kez seslendirildi.

1958- Dokuz subayın, "isyan muharrikliği (kışkırtıcılığı) yapmak ve fesat çıkarmak"tan tutuklandıkları açıklandı. "Dokuz Subay" diye anılan olayın sanıklarından Kurmay Binbaşı Samet Kuşçu iki yıl hapis ve "ordudan tart" cezasına çarptırıldı, diğerleri beraat etti.

1979- İran Şahı Rıza Pehlevi, ülkesini terk ederek, ailesiyle Mısır'ın Assuan kentine gitti.

1986- Tezhip sanatçısı Rikkat Kunt 83 yaşında vefat etti.

1987- 1 Ocakta Çin'de Tiananmen Meydanı'nda öğrencilerin başlattığı gösteriler sonunda Komünist Partisi lideri Hu Yaobang istifa etti, yerine Zao Ziyang getirildi.

1991- ABD, Irak'a hava akınları ve füze saldırısı başlattı.

1996- Avrasya feribotu, dört silahlı kişi tarafından Trabzon Limanı'nda kaçırıldı. Feribota, Anadolu Feneri açıklarında demir attıran ve Çeçenistan'a dikkat çekmek isteyen eylemciler, 72 saat sonra güvenlik güçlerine teslim oldular.

1998- Refah Partisi kapatıldı.

2007- Almanya'da İkinci Dünya Savaşı sonrasının önde gelen iş adamlarından gıda sanayisinde faaliyet gösteren Rudolf August Oetker 91 yaşında öldü.

2010- 2010 Avrupa Kültür Başkenti olan İstanbul'da etkinlikler, şehrin yedi ayrı noktasındaki kutlamalarla başladı.

2013- Dünyaca ünlü Türk ressam Burhan Doğançay, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede 84 yaşında vefat etti. Dünya genelinde pek çok ödüle layık görülen ve eserleri müzelerde sergilenen Burhan Doğançay'ın cenazesi, vasiyeti üzerine 19 Ocak'ta Muğla'nın Turgutreis beldesinde toprağa verildi.

2014- Yunanistan'da geçen yıl parlamentoda kabul edilen, "240 İmam Yasası"na ek olarak, " Batı Trakya'daki devlet okullarında eğitim gören azınlık mensubu ailelerin çocuklarına Kur'an ve din dersinin Yunan dilinde öğretilmesini" öngören yasa çerçevesinde, Yunan devleti tarafından tayin edilen din adamları görevlerine başladı.

2014- Aden Körfezi'nde görev yapan TSK unsurlarının görev süresinin 10 Şubat'tan itibaren bir yıl daha uzatılmasını öngören Başbakanlık Tezkeresi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.

2015- Uluslararası Ceza Mahkemesi, Filistin'deki savaş suçlarıyla ilgili ön soruşturma açılması kararı aldı.

17 Ocak

1875- Karaköy- Beyoğlu arasında Tünel hizmete girdi. Tünel dünyanın en eski üçüncü ve en küçük metrosuydu.

1929- Temel Reis (Popoye) çizgi bandı ilk kez yayımlandı.

1936- İngiliz Yazar Rudyard Kipling öldü.

1946- BM Güvenlik Konseyi ilk toplantısını yaptı.

1954- Edebiyat tarihçisi İsmail Habib Sevük 62 yaşında vefat etti.

1957- Menemen'de Kubilay Anıtı'nı yapan heykeltıraş Ratip Aşir Acudoğlu öldü.

1958- Türkiye'de modern psikolojinin kurucusu Ord. Prof. Mustafa Şekip Tunç İstanbul'da hayatını kaybetti.

1960- Yahya Kemal Müzesi açıldı. Müze, Fatih Külliyesi'nin Baş Kurşunlu Medresesinde bulunuyor.

1987- Bülent Ecevit, Siyasi Partiler Kanunu'na aykırı davranmaktan 11 ay 20 gün hapse mahkum edildi. 12 Eylül'den sonra Bülent Ecevit hakkında 80, Süleyman Demirel hakkında 55 dava açıldı.

1991- Körfez Savaşı, müttefik uçaklarının Irak ve Kuveyt'teki hedefleri vurmalarıyla başladı.

1995- Japonya'nın Osaka-Kobe bölgesinde meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremde 3 bin kişi öldü.

1999- Gazeteci Ergun Balcı hayatını kaybetti.

2000- İstanbul'da bir villaya operasyon düzenleyen polisle çıkan çatışmada, terör örgütü Hizbullah'ın elebaşı Hüseyin Velioğlu ölü ele geçirildi. Genişletilen operasyonda, mezar evler ortaya çıkarıldı ve Hizbullah mensupları yakalandı.

2011- Tunus'ta Devlet Başkanı Bin Ali'nin devrilmesiyle sonuçlanan halk ayaklanmasından sonra ülkede yeni ulusal birlik hükümeti kuruldu.

2012- İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink'in öldürülmesine ilişkin davada, tutuklu sanık Yasin Hayal'e "Hrant Dink'i tasarlayarak öldürmeye azmettirmek" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verdi. Bütün sanıkların "Silahlı terör örgütüne üye olmak" suçundan beraatını kararlaştıran mahkeme, Erhan Tuncel'i Mc Donalds'ın bombalanması eyleminden dolayı 10 yıl 6 ay hapis cezasına mahkum etti.

2013- Deneyimli gazeteci ve Kanal D Haber Grup Başkanı Mehmet Ali Birand, tedavi gördüğü hastanede 72 yaşında hayatını kaybetti.

2013- ABD, 1991'den bu yana ilk kez Somali Hükümeti'ni resmen tanıdı.

2014- İstanbul Maratonu, Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği tarafından dünyanın en iyi maratonlarına verilen "Altın Kategori" (Gold Label) nişanesine 3. kez layık görüldü.

2014- Dünya Boks Konseyi (WBC) Başkanı Jose Sulaiman, 82 yaşında hayata gözlerini yumdu.

2014- Avrupa Konseyi'nde İsveçli diplomat Raoul Wallenberg adına düzenlenen insani yardım ödülü, törenle Roman kökenli Türk yönetmen Elmas Arus'a verildi.

18 Ocak

1778- İngiliz kaşif James Cook, Hawai adalarına ulaştı.

1886- Kadınlar, Şukufezar dergisinde "saçı uzun aklı kısa" deyimine karşı mücadele başlattı.

1910- Çırağan Sarayı yandı. Saray 1865'te Sultan Abdülaziz tarafından inşa ettirilmişti.

1919- I. Dünya Savaşı'nda yenik düşen devletlerle anlaşmalar yapmak üzere, İtilaf Devletleri temsilcilerinin oluşturduğu "Paris Barış Konferansı" açıldı. Avrupa'nın haritası yeniden çizildi.

1924- İstanbul'da Milli Türk Ticaret Birliği Kongresi toplandı.

1927- Lozan Antlaşması, Amerikan Senatosu tarafından reddedildi.

1931- Cumhuriyet gazetesinin düzenlediği "Türkiye Güzellik Kraliçesi" yarışmasını, Naşide Saffet Hanım kazandı.

1944- "Trak" adlı yolcu vapuru, Çanakkale'den Bandırma'ya giderken kayalara bindirerek battı, 24 kişi öldü.

1946- Madame Butterfly Operası, Ankara'da sahnelendi.

1956- Atatürk'ün kız kardeşi Makbule Atadan vefat etti.

1982- Tarihçi Prof. Dr. Enver Ziya Karal 76 yaşında öldü.

1991- Hükümet, TBMM'den, gerektiğinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin yurt dışında görevlendirilmesi ve yabancı askerlerin Türkiye'de bulundurulması konusunda yetki aldı.

1992- Klasik Türk Müziği bestecisi Yesari Asım Arsoy 92 yaşında İstanbul'da öldü.

2005- Sinema sanatçısı Yıldırım Gencer vefat etti.

2007- ABD'li mizah yazarı Art Buchwald 81 yaşında öldü.

2010- Gazeteci-yazar Abdi İpekçi cinayeti ve iki ayrı gasp suçundan hükümlü Mehmet Ali Ağca, Sincan F tipi Cezaevinden tahliye edildi.

2010- Gazeteci Reha Oğuz Türkkan vefat etti.

2013- ABD'li bisikletçi Lance Armstrong, 7 Fransa Bisiklet Turu şampiyonluğunu, doping yaparak elde ettiğini itiraf etti.

2013- Malatya 3. Ağır ceza Mahkemesi, Zirve Yayınevinde biri Alman uyruklu 3 kişinin boğazının kesilerek öldürülmesine ilişkin dava kapsamında, emekli Orgeneral Hurşit Tolon'un da aralarında bulunduğu 4 kişinin tutuklanmasına karar verdi.

2014- Hindistan'ın Mumbai Müslüman Davudi Buhra topluluğunun lideri olan Syedna Muhammed Burhaneddin'in ölümü nedeniyle toplanan kalabalığın yol açtığı izdihamda 18 kişi öldü, en az 40 kişi yaralandı.