Ekonomide 2015 Böyle Geçti (4)

Türkiye, yılın son çeyreğinde, dünyanın en büyük 20 ekonomisini oluşturan ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarının katıldığı G20 Liderler Zirvesi'ne ev sahipliği yaptı. 1 Kasım seçimleri sonrası yakalanan siyasi istikrar, Rusya ile yaşanan gerginlik, AB ile 17. faslın müzakereye açılması ve Fed'in faiz artırım kararı, bu döneme damgasını vuran en önemli gelişmeler oldu.

AA muhabirlerinin derlediği bilgilere göre, yılın dördüncü çeyreğinde, aralarında ABD Başkanı Barack Obama, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suudi Arabistan Kralı Salman Bin Abdulaziz Al Suud, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Almanya Başbakanı Angela Merkel, Japonya Başbakanı Şinzo Abe'nin de bulunduğu G20 üyesi ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarının katıldığı G20 Liderler Zirvesi, 15-16 Kasım tarihlerinde Antalya'da gerçekleştirildi. Türkiye, zirvede G20 dönem başkanlığını Çin'e devretti.

Zirvede, G20 tarihinde ilk kez terörle mücadele konusunda bir liderler bildirisi kabul edilirken, sonuç bildirgesinde de G20 ülkelerinin, ekonomilerinin gerçek ve potansiyel büyümesini yükseltmek, istihdam oluşumunu desteklemek, dayanıklılığı güçlendirmek, kalkınmayı teşvik etmek ve politikaların kapsayıcılığını artırmak için beraber hareket etmeyi sürdürme kararlılıklarını devam ettireceklerinin altı çizildi. Sonuç bildirgesinde, bu ülkelerin ayrıca, göç ve mülteci akımlarına yönelik uzun vadeli hazırlık ve bu akımların yönetimi için kapasitenin güçlendirilmesini teminen diğer ülkelerle beraber çalışacakları ifade edildi.

AB ile 17. fasıl müzakereye açıldı

Avrupa Birliği müzakereleri kapsamında 17 numaralı "Ekonomik ve Parasal Politika" faslı açıldı. AB'nin ekonomi politikası, serbest rekabete dayanan açık piyasa ekonomisi prensibi temelinde rekabet gücünün arttırılması, inovasyonun teşviki, sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması, büyüme ve istihdamın arttırılması gibi ortak hedefler doğrultusunda üye ülkelerin ekonomi politikalarının uyumlaştırılmasını kapsayan fasılda, parasal politika kapsamında ise fiyat istikrarının muhafazasını amaçlayan tek para politikasının uygulanması hedefleniyor. Bu çerçevede, merkez bankalarının bağımsızlığının sağlanması, kamu sektörünün finansal kurumlara imtiyazlı erişiminin önlenmesi ve kamu sektörünün merkez bankaları tarafından finansmanının yasaklanması amaçlanıyor.

Fed faiz artırdı, dolar/TL düşüşe geçti

ABD Merkez Bankası (Fed), gösterge faiz oranını 0,25 puan artırarak yüzde 0,25-0,50 aralığına yükseltti. Böylece 2006'dan beri ilk kez faiz artıran Fed, yeni bir dönemin de kapısını aralamış oldu. Fed Başkanı Janet Yellen, faiz artırım kararının ardından düzenlediği basın toplantısında, ilk faiz artışının ardından kademeli bir yol izleneceğini belirterek, "Gelecek politika kararlarımızı ekonominin gelişimine göre ayarlayacağız ve kademeli bir artış hızı izleyeceğiz" dedi.

Fed'in beklentiler doğrultusunda faiz artırımı sonrası küresel piyasalar pozitif bir seyir izledi. Dolar gelişen ülke para birimlerine karşı değer kaybetti, gelişmiş ülke para birimleri karşısında ise yükseldi. Avro/dolar paritesi 1,10'un üzerinden 1,0832'ye gerilerken, dolar/yen paritesi 121,39'dan 122,64'e çıktı. Türkiye'de de dolar/TL düşüşe geçti, kararın ardından BIST 100 endeksi önceki kapanışa göre 663,65 puan arttı.

Türkiye, yerli otomobil prototipi ile AA Editör Masası'nda tanıştı

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, yerli otomobilin prototipinin kamuflajlı görüntüsünü ilk defa AA Editör Masası'nda kamuoyuyla paylaştı. Işık, yerli otomobilde 3 prototip üretildiğini, Ar-Ge çalışmalarının devam ettiğini bildirdi.

Yeni OVP ile ekonomik projeksiyon revize edildi

Türkiye'nin 4 yıllık ekonomi politikalarına yön veren yeni OVP bu dönemde Resmi Gazete'de yayımlandı. Geçen yıl yayımlanan OVP'de 2015 için yüzde 4 olarak öngörülen büyüme rakamı, yeni OVP'de yüzde 3'e çekildi. Enflasyon beklentisi bu yıl için yüzde 7,6 olarak tahmin edilirken, 2016 için yüzde 5'ten yüzde 6,5'e çıkarıldı. 2015 için ihracat rakamı da 143 milyar dolara çekilirken, işsizlik oranı beklentisi yüzde 10,5'e yükseltildi.

Seçim sonrası piyasalarda toparlanma

1 Kasım milletvekili genel seçimi sonrası, AK Parti'nin tek başına iktidara gelmesi piyasalara olumlu yansıdı. Seçimin ardından ilk işlem gününde, BIST 100 endeksi işlem hacmi rekoru ile yüzde 5,40 yükselirken, şirketlerin toplam piyasa değeri de bir günde 30 milyar lira arttı.

Seçimlerinin ardından siyasi istikrarın yeniden tesis edilmesiyle tüketici güven endeksi, kasımda bir önceki aya göre yüzde 22,9 artarak, tarihinin en yüksek artışını gösterdi.

64. Hükümet'in Bakanlar Kurulu açıklandı. Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından kurulan 64. Hükümette, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Başbakan Yardımcısı Lütfi Elvan, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Kalkınma Bakanı Cevdet  Yılmaz, Maliye Bakanı Naci Ağbal, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım oldu.

Davutoğlu, 64. Hükümet'in hayata geçireceği icraatlara ilişkin 2016 Yılı Eylem Planı'nı açıkladı. Dış politika, çevre, yerel yönetimler ve kentsel dönüşüm, bilim, teknoloji ve yenilik, tasarruf, yatırım ortamının iyileştirilmesi, ekonomi, finans ve ticaret, sosyal politikalar ve çalışma hayatı, eğitim, kamu yönetimi, adalet, demokratikleşme, temel hak ve hürriyetler alanlarıyla ilgili yapılacak icraat ve reformlar, 3 aylık, 6 aylık ve bir yıllık şeklinde eylem planında toplandı.

Rusya ile gerilim

Türk hava sahasını ihlal eden Rus uçağının düşürülmesinin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türkiye'ye yönelik ekonomik tedbirler içeren yaptırım kararını imzaladı. Rusya'da faaliyet gösteren şirketlerin, 1 Ocak 2016'dan itibaren Türk vatandaşlarının işe alımına yasak getirildi. Türkiye ile Rusya arasındaki vizesiz seyahat uygulamasının askıya alınması kararı ile Rusya'daki tur operatörlerinin Türkiye'ye tur satışının yasaklanması kararı da onaylandı.

Ayrıca Rusya ve Türkiye arasında gerçekleştirilen charter uçuşlarının da durdurulmasına ve Türk nakliye firmalarının Rusya'daki faaliyetlerinin yanı sıra Karadeniz ve Azak Denizi'nde Rus deniz sahasında bulunan Türk deniz taşıtları üzerindeki denetimlerin de arttırılmasına karar verildi.

Bunun yanı sıra 1 Ocak itibarıyla Türk beyaz et ürünleri ile domates, soğan, brokoli, karnabahar, salatalık, portakal, elma, armut, çilek, üzüm ve mandalina ürünlerinin ithalatı durdurulacak.

Türkiye'nin 7. haberleşme uydusu Türksat 4B, Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssü'nden başarıyla uzaya gönderildi.

İstanbul Yeni Havalimanı'nın ilk etap yatırımına yönelik 4,5 milyar avroluk finansman paketi imzalandı.

"Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması" (FETÖ/PDY) bünyesinde faaliyet gösterdiği iddia edilen Kaynak Holding'e bağlı 19 şirket, bir vakıf ve bir derneğe atanan kayyumlar görevlerine başladı.

Başbakan Ahmet Davutoğlu, Türkiye ile Çin arasında yürütülen uzun menzilli füze sistemi projesi ihalesinin iptal edilmesi yönünde alınan kararı onayladı.

Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 4 büyüdü.

Yılın son çeyreğinde öne çıkan gelişmeler şöyle:

1 Ekim

- Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, eylülde ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19,8 azalarak 10 milyar 613 milyon dolara geriledi.

2 Ekim

Gümrük ve Ticaret Bakanlığının resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, eylülde ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,87 azalarak 11 milyar 660 milyon dolar, ithalat da yüzde 25,29 gerileyerek 15 milyar 380 milyon dolar oldu.

5 Ekim

- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) eylülde yüzde 0,89, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,53 arttı. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 7,95, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 6,92 oldu.

7 Ekim

- TÜİK verilerine göre, Türkiye'de doğuşta beklenen yaşam süresi 78 yıl olarak hesaplandı.

- Hazine nakit dengesi eylülde 26 milyar 127 milyon, ocak-eylül döneminde ise 23 milyar 543 milyon lira açık verdi.

8 Ekim

- Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi, ağustosta bir önceki aya göre yüzde 2,9, takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi de geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,2 arttı.

11 Ekim

Yeni Orta Vadeli Program Resmi Gazete'de yayımlandı. Geçen yıl yayımlanan OVP'de 2015 için yüzde 4 olarak öngörülen büyüme rakamı, yeni OVP'de yüzde 3'e çekildi. Bu yıl sonu için yüzde 6,3 olarak öngörülen TÜFE, yüzde 7,6 olarak tahmin edildi. Enflasyon beklentisi 2016 için yüzde 5'ten yüzde 6,5'e çıkarılırken, 2017 için yüzde 5,5, 2018 için yüzde 5 tahmini yapıldı.

Bu yıl için 173 milyar dolar olarak öngörülen ihracat rakamı, 143 milyar dolara çekildi. 2015 için yüzde 9,5 olarak tahmin edilen işsizlik oranı, yüzde 10,5'e yükseltildi.

12 Ekim

- Nobel ekonomi ödülüne bu yıl İngiliz iktisatçı Angus Deaton layık görüldü.

13 Ekim

- Yerli otomobilin prototipinin kamuflajlı görüntüsünü AA Editör Masası'nda kamuoyuyla paylaşan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, 3 prototip üretildiğini, Ar-Ge çalışmalarının devam ettiğini bildirdi. Işık, yerli otomobile ilişkin, 2016'da her türlü arazi şartında deneyecekleri 30-40 araç üretmeyi, 2019 sonuna kadar da Türkiye'de bunun seri üretimini başlatmayı hedeflediklerini belirtti.

14 Ekim

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Ali Rıza Alaboyun, nükleer enerjinin Türkiye için önemli olduğunu belirterek, "3'üncü nükleer santral için Kırklareli İğneada bölgesinde arkadaşlarımız yoğunlaşıyorlar. Muhtemelen 3'üncü santrali de orada kurmak niyetindeyiz" dedi.

- Türkiye'nin cari işlemler açığı, ağustosta bir önceki yılın aynı ayına göre 2 milyar 58 milyon dolar azalarak 163 milyon dolar oldu.

Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE), eylülde bir önceki aya göre yüzde 2,55, geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 8,56 arttı.

15 Ekim

- Türkiye'de işsizlik oranı, temmuzda bir önceki aya göre 0,2 puan artarak yüzde 9,8 oldu. İşsiz sayısı, aynı dönemde 2 milyon 880 binden 2 milyon 970 bine yükseldi.

16 Ekim

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bütçenin 2015 yılının eylül ayında 14,1 milyar lira, ocak-eylül döneminde ise 13,5 milyar lira açık verdiğini bildirdi. Şimşek, 2015 sonunda bütçe giderlerinin 503 milyar lira, bütçe gelirlerinin 478,5 milyar lira, bütçe açığının 24,5 milyar lira olmasının beklendiğini açıkladı.

Şimşek, 2016 yılında merkezi yönetim kapsamındaki idarelere 74 bin personel alınmasının planlandığını ifade etti.

Türkiye'nin 7. haberleşme uydusu Türksat 4B, Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssü'nden başarıyla uzaya gönderildi.

17 Ekim

Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatılan Türksat 4B uydusundan ilk sinyal, Türkiye saatiyle 09.01'de İtalya'nın Fucino yer istasyonundan alındı.

18 Ekim

Gürcistan ile Türkiye arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilere katkı sağlayacak olan Çıldır-Aktaş Gümrük Kapısı Gümrük ve Ticaret Bakanı Cenap Aşcı'nın katıldığı törenle açıldı.

19 Ekim

İstanbul Yeni Havalimanı'nın ilk etap yatırımına yönelik 4,5 milyar avroluk finansman paketi imzalandı.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından yenilenen Iğdır'daki Dilucu Gümrük Kapısı'nın resmi açılışı Gümrük ve Ticaret Bakanı Cenap Aşcı'nın katılımıyla gerçekleştirildi.

24 Ekim

- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından yapılan değişiklikle, Acil Yardım Çağrı Hizmeti Numaraları'na "Alo 140 Terör İhbar Hattı" da eklendi.

26 Ekim

-  Kamuoyunda 4,5G olarak bilinen IMT-Advanced yetkilendirmesine ilişkin, toplam 2 milyar avro olan ilk ödeme Hazine'ye yapıldı.

27 Ekim

- Koza Altın İşletmeleri, Ankara 5. Sulh Ceza Hakimliği'nin kararı ile şirketin yönetim kuruluna kayyum atanmasına karar verildiğini duyurdu.

28 Ekim

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, enflasyonun yüzde 70 olasılıkla 2015 sonunda yüzde 7,4 ile yüzde 8,4, 2016 sonunda ise yüzde 5 ile yüzde 8 aralığında gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini bildirdi.

30 Ekim

TÜİK, ihracatın eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,2 azalarak 11 milyar 659 milyon dolara, ithalatın yüzde 25,2 düşüşle 15 milyar 401 milyon dolara gerilediğini açıkladı. Söz konusu dönemde dış ticaret açığı ise yüzde 46,6 azalarak 3 milyar 742 milyon dolara düştü.

1 Kasım

1 Kasım milletvekili genel seçimi gerçekleştirildi.

- Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, ekimde ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,5 azalarak 12 milyar 351 milyon 289 bin dolar oldu.

2 Kasım

Gümrük ve Ticaret Bakanlığının resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, ekimde ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,18 artarak 12 milyar 660 milyon dolara yükseldi. İthalat ise yüzde 13 gerileyerek 16 milyar 570 milyon dolar oldu.

1 Kasım milletvekili genel seçimi sonrası ilk işlem gününde, BIST 100 endeksi işlem hacmi rekoru ile yüzde 5,40 yükselirken, şirketlerin toplam piyasa değeri de 1 günde 30 milyar lira arttı. BIST 100 endeksi, toplam işlem hacmi 7 milyar lirayı aşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine işaret etti.

3 Kasım

- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ekimde yüzde 1,55 artarken, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0,20 düşüş gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 7,58, yurtiçi üretici fiyatlarında yüzde 5,74 oldu.

4 Kasım

- Alman otomobil üreticisi Volkswagen (VW), yürütülen iç soruşturmalar kapsamında araçların karbondioksit (CO2) emisyonu seviyelerinin tespiti esnasında tutarsızlıklar belirlendiğini ve çoğunluğu dizel motorlu olmak üzere yaklaşık 800 bin aracın bu durumdan etkilenmiş olabileceğini bildirdi.

5 Kasım

- Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, yılbaşı sepetinde tütün mamulü ve alkollü içkinin yer almamasını kararlaştırdı.

8 Kasım

- Yaz saati uygulamasının sona ermesiyle saatler, 04.00'ten itibaren bir saat geri alındı.

9 Kasım

Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi, eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,8 artarken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya kıyasla değişiklik göstermedi.

11 Kasım

- Türkiye'nin cari işlemler hesabı, eylülde 95 milyon dolar fazla verirken, yıllıklandırılmış cari işlemler açığı 40 milyar 569 milyon dolara indi.

12 Kasım

TÜBİTAK Ulusal Gözlemevinde (TUG) konuşlandırılmış teleskoptan yapılan tayf gözlemlerinde "anakol yıldızı" ve "galaksi kümesi" keşfedildi.

14 Kasım

- Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin getirdikleri taşıtlarına verilen süre 730 güne çıkarıldı.

15 Kasım

- Türkiye'nin ev sahipliğinde Antalya'da düzenlenen G20 Liderler Zirvesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konuk heyet başkanlarını karşılaması ve aile fotoğrafı çekimiyle başladı. G20 Liderler Zirvesi kapsamında,  "G20 Liderleriyle Ana Oturum: Büyüme ve İstihdam İçin Daha Kapsamlı Bir Çerçeve" başlıklı B20-L20 Ortak Toplantısı, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılımıyla gerçekleşti.

- Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun, Türkiye ile Çin arasında yürütülen uzun menzilli füze sistemi projesi ihalesinin iptal edilmesi yönünde alınan kararı onayladığı bildirildi. Başbakanlık yetkilileri, söz konusu ihalenin, milli füze projesi üzerine çalışmalar başlatılması yönünde bir eğilimin ortaya çıkması nedeniyle iptal edildiğini belirtti.

16 Kasım

- Türkiye'de işsizlik oranı, ağustosta bir önceki aya göre 0,3 puan artarak yüzde 10,1 oldu. İşsiz sayısı, aynı dönemde 2 milyon 944 binden 3 milyon 58 bine yükseldi.

- Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE), ekimde bir önceki aya göre yüzde 0,85, geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 9,29 arttı.

Kısa vadeli dış borç stoku, eylül ayında 121,1 milyar dolarla 2,5 yılın en düşük seviyesine geriledi.

- Merkezi yönetim bütçesi, ekimde 7,2 milyar lira fazla, ocak-ekim döneminde ise 6,2 milyar lira açık verdi.

- G2O Liderler Zirvesi Sonuç Bildirgesi açıklandı. Bildirgede G20 ülkeleri, ekonomilerinin gerçek ve potansiyel büyümesini yükseltmek, istihdam oluşumunu desteklemek, dayanıklılığı güçlendirmek, kalkınmayı teşvik etmek ve politikaların kapsayıcılığını artırmak için beraber hareket etmeyi sürdürmeye kararlılıklarını devam ettireceklerine vurgu yapıldı.

Öte yandan, G20 Liderler Zirvesi'nin ardından, G20'nin küresel ekonomik toparlanmayı güçlendirmek ve güçlü, sürdürülebilir ve dengeli büyümeyi teşvik etmek adına atacağı adımlara yönelik Antalya Eylem Planı da yayımlandı.

17 Kasım

- Türkiye'de gayrisafi yurtiçi Ar-Ge harcaması, 2014'te bir önceki yıla göre yüzde 18,8 artarak 17,6 milyar lira hesaplandı.

18 Kasım

- "Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması" (FETÖ/PDY) bünyesinde faaliyet gösterdiği iddia edilen Kaynak Holding'e bağlı 19 şirket, bir vakıf ve bir derneğe atanan kayyumlar görevlerine başladı.

20 Kasım

Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE), ekimde bir önceki aya göre yüzde 2,07 düşerken, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13,17 arttı.

1 Kasım seçimlerinin ardından siyasi istikrarın yeniden tesis edilmesiyle kasımda tüketici güven endeksi bir önceki aya göre yüzde 22,9 artarak, tarihinin en yüksek artışını gösterdi.

- Hazine alacakları, ekim sonu itibarıyla 18 milyar lira olarak gerçekleşti.

- Merkezi yönetim brüt borç stoku, ekim sonu itibarıyla 677,6 milyar lira oldu.

22 Kasım

- Tüketici kredileri sözleşmelerinde yeni dönem başladı. Tüketicilerin, 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayabilmesinin önünü açan "Tüketici Kredisi Sözleşmeleri Yönetmeliği" yürürlüğe girdi.

23 Kasım

- Türkiye genelinde ekimde 104 bin 98 konut satışı gerçekleştirildi. Geçen ay satılan konut sayısı bir önceki aya göre yüzde 12,6, geçen yılın aynı ayına göre de yüzde 8,8 artış gösterdi.

- Yabancılara konut satışı ocak-ekim döneminde 18 bin 428'e ulaşırken, bu rakamın yarısı Irak, Suudi Arabistan, Rusya ve Kuveyt vatandaşlarının talebinden oluştu.

- Avrupa İstikrar Mekanizması (ESM), Yunanistan'a 3'üncü kurtarma paketi kapsamında sağlanacak 2 milyar avroluk krediyi serbest bıraktı.

24 Kasım

TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), faiz oranlarında herhangi bir değişiklik yapmadı.

- Suriye'nin Bayırbucak bölgesinde Türk hava sahasını ihlal eden Rus Su 24 tipi savaş uçağının, devriye görevindeki 2 F-16 savaş uçağı tarafından düşürülmesinin ardından, doğalgaz sevkiyatıyla ilgili Rusya Enerji Bakan Yardımcısı Anatoly Yanovsky açıklama yaptı. Yanovsky, "Rus doğalgazının Türkiye'ye sevkiyatı, kontrat şartları doğrultusunda sorunsuz bir şekilde devam edecek" dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, 1 Kasım seçimlerinden tek başına iktidar olarak çıkan AK Parti'nin Genel Başkanı Davutoğlu'nu hükümeti kurmakla görevlendirmesinin ardından 64. Hükümet, Davutoğlu tarafından oluşturuldu.

Hükümetin kurulmasının ardından, iş dünyasının yaptığı değerlendirmelerde, gelecek dönemde reformlara odaklanılması istendi.

- ABD'de Tüketici Güven Endeksi kasımda 90,4 ile son 14 ayın en düşük seviyesine geriledi.

- Avrupa Birliği (AB), Türkiye'de bulunan Suriyeli sığınmacıları desteklemek için 3 milyar avroluk mali kaynak ayıracak.

25 Kasım

- BDDK taksit sınırlamasını esnetti. Kredi kartı ile yapılan eğitim ve öğrenim ücreti, mobilya ve beyaz eşya harcamalarında taksit sayısı 9'dan 12'ye çıkarıldı.

- İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) 31. Toplantısı'nın açılışı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla İstanbul'da gerçekleştirildi.

26 Kasım

- Milli Piyango Yılbaşı Özel Çekilişi'nin büyük ikramiyesi 55 milyon lira olarak belirlendi. Çekiliş kapsamında verilecek toplam ikramiye tutarı ise 289 milyon 465 bin lira olacak.

27 Kasım

- Ekonomik güven endeksi, kasımda geçen aya göre yüzde 26,7 artarak 104,99'a yükseldi.

- Altının ons fiyatı 5 Şubat 2010'dan bu yana gördüğü en düşük seviye olan 1.052,75 dolara kadar düştü.

28 Kasım

-  Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türkiye'ye yönelik ekonomik tedbirler içeren yaptırım kararını imzaladı.

Tüketici kredileri sözleşmelerinin ardından konut finansmanı sözleşmelerinde de tüketiciyi koruyan yeni düzenlemeler yürürlüğe girdi. Tüketicinin açık talebi olmadan krediyle ilgili sigorta yaptırılamayacak. Tüketici, konut finansmanı kuruluşuna borçlandığı tutarı vadesinden önce ödeyebilecek, finansmanı kuruluş, erken ödenen miktara göre gerekli indirimi yapacak.

30 Kasım

- Türkiye'nin ihracatı, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,1 artarak 13 milyar 290 milyon dolar, ithalatı ise yüzde 11,9 azalarak 16 milyar 911 milyon dolar oldu. Ekimde dış ticaret açığı ise yüzde 42,5 azalarak 3 milyar 621 milyon dolara geriledi.

- Türk bankacılık sektörünün dönem net karı, ekim ayı itibarıyla 21 milyar 224 milyon lira olarak gerçekleşti.

1 Aralık

- Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, kasım ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,5 düşüşle 11 milyar 437 milyon dolar, son 12 aylık dönemde ihracat yüzde 7,8 düşüşle 145 milyar 211 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Rusya Başbakanı Dimitry Medvedev, Türkiye'ye yönelik uygulanacak yaptırım kararnamesini imzaladı. Buna göre, 1 Ocak 2016 itibarıyla Türk beyaz et ürünlerinin yanı sıra, domates, soğan, brokoli, karnabahar, salatalık, portakal, elma, armut, çilek, üzüm ve mandalina ürünlerinin ithalatı durdurulacak.

- Gümrük ve Ticaret Bakanlığının resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, kasımda ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,77 azalarak 11 milyar 932 milyon dolara geriledi. İthalat ise yüzde 25,21 düşüşle 15 milyar 973 milyon dolar oldu. Dış ticaret açığı ise yüzde 52 azalışla 4 milyar 41 milyon dolar olarak gerçekleşti.

BOTAŞ  ile Katar milli petrol şirketi, Tükiye'nin bu ülkeden uzun vadeli ve düzenli LNG ithalatı yapmasını sağlayacak ön mutabakat zaptı imzaladı.

Alman otomotiv firması Volkswagen'in Hindistan kolu, emisyon verilerini daha düşük gösteren yazılıma sahip 323 bin 700 aracın piyasadan geri çekileceğini duyurdu.

3 Aralık

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kasımda yüzde 0,67 artarken, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,42 düşüş gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 8,10, yurtiçi üretici fiyatlarında 5,25 yüzde oldu. Tüketici fiyatları bazında kasımda en yüksek fiyat artışı, yüzde 40,75 ile domateste gerçekleşti.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Mario Draghi, parasal genişleme programı kapsamında varlık alım miktarının aylık 60 milyar avro olarak devam edeceğini ancak programın süresinin 2016 yılının eylül ayından 2017 yılının mart ayına kadar uzatıldığını söyledi.

4 Aralık

Maliye Bakanı Naci Ağbal, 2016 yılı Merkezi Yönetim Geçici Bütçe Kanun Tasarısı taslağını Başbakanlığa sevk ettiklerini belirterek, bütçenin 3 aylık bir süreyi kapsayacağını bildirdi.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Türkiye'nin girişimiyle G20 ülkelerinin gıda israfı ve kaybının azaltılması çağrısına yönelik, dünyada gıda israfının ölçülmesi ve sorunun önlenebilmesi için ülkeler arasında bilgi paylaşımını temel alan girişim başlattı.

5 Aralık

- Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğünce, kasım ayı uçak, yolcu ve yük trafikleri açıklandı. Türkiye genelinde havalimanlarından hizmet alan yolcu sayısı (direkt transit dahil), yılın 11 ayında yüzde 9,3 artışla 169 milyon 673 bin 693 oldu.

- Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye'nin "Baa3" ile "yatırım yapılabilir" seviyede bulunan kredi notunu ve "negatif" not görünümünü teyit etti. Moody's, Türk ekonomisinin büyüme performansını ve direncini koruduğunu belirterek, bu yılki büyüme tahmininin yüzde 2,9 olduğunu açıkladı.

7 Aralık

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, dünyanın en prestijli projelerinden biri olan Marmaray'ın açılışının yapıldığı 23 Ekim 2013'ten bugüne kadar geçen iki yıllık sürede 105 milyon yolcu taşındığını söyledi.

Brent petrolün varil fiyatı, yüzde 3'ü aşan değer kaybıyla yaklaşık 7 yılın en düşük seviyesi olan 41,75 dolara geriledi.

8 Aralık

- Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,6, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi de bir önceki aya kıyasla yüzde 0,1 artış gösterdi.

- İstanbul Boğazı'ndan geçen Rus savaş gemisinde bir askerin omzunda füzeyle görüntülenmesinin ardından gündeme gelen boğazları, bu yılın 11 ayında 79 bin 46 gemi kullandı. Bunların 4 bin 540'ını Rus bayraklı gemiler oluşturdu.

9 Aralık

- Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, 2016 Yılı Para ve Kur Politikası'nı açıkladı. "2016-2017 yılları gibi 2018 için de enflasyon hedefi OVP hazırlık sürecinde hükümetle varılan mutabakatla uyumlu olarak yüzde 5 seviyesinde belirlendiğini ifade eden Başçı, bunun dışında 2016 yılları başlarında düşüş sürecine girmesi beklenen enflasyonun yıl sonunda yüzde 6,5 seviyesinde gerçekleşeceğinin öngörüldüğünü bildirdi.

- Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK), Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek'in başkanlığında ilk kez toplandı.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, insan üzerinde gizlenmiş tabanca, bıçak, tüfek gibi tehlikeli maddelerin uzaktan tespitini sağlayacak görüntüleme sisteminin çalışmalarının tamamlanmak üzere olduğunu belirtirken, "Bu sistem uzaktan bomba tespiti de yapabilecek" dedi.

- Savunma Sanayii Müsteşarlığından (SSM), Barış Kartalı Projesi kapsamında 4'üncü uçağın Hava Kuvvetleri Komutanlığına teslim edildiği bildirildi.

- Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Taraflar Konferansı (COP21)'na katılan 38 ülkenin, küresel jeotermal enerjinin payını artırmak için Küresel Jeotermal İttifakı'nı kurduğu açıklandı.

10 Aralık

Başbakan Ahmet Davutoğlu, ATO Kongre Merkezi'nde, 64. Hükümet 2016 Yılı Eylem Planı'nı açıkladı.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, 2016 Yılı Merkezi Yönetim Geçici Bütçe Kanunu Tasarısı kabul edildi.

Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 4 büyüdü. Böylece Türkiye, bu yılın üçüncü çeyreğinde gayri safi yurt içi hasılasındaki yüzde 4'lük artışla üstü üste 24 çeyrek büyümüş oldu. Hane halklarının nihai tüketim harcamaları üçüncü çeyrekte sabit fiyatlarla yüzde 3,4'lük artışla 22 milyar 616 milyon liraya yükseldi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre cari işlemler açığı, ekimde geçen yılın aynı ayına göre 2 milyar 176 milyon dolar azalarak 133 milyon dolar olarak gerçekleşti. On iki aylık cari işlemler açığı ise 38 milyar 109 milyon dolara geriledi.

Milli Piyango İdaresine ait şans oyunlarının özelleştirilmesi ihalesinde, en yüksek ikinci teklifi veren ERG-Ahlatcı Ortak Girişim Grubu (OGG) da lisans sözleşmesini imzalamadı. Maliye Bakanı Naci Ağbal, Milli Piyango ihalesinde ikinci yatırımcının sözleşmeyi bugün imzalamadığını, 10 milyon dolarlık teminatın Hazine'ye kaydedildiğini belirterek ihalenin yenileneceğini bildirdi. Milli Piyango'yu özelleştirme iradelerinin devam ettiğini vurgulayan Ağbal, "En kısa sürede hazırlıklarımızı yapıp Milli Piyango ile ilgili işlemleri de tekrar yapacağız" dedi.

11 Aralık

Avrupa Birliği (AB), aday ülkelerde reformların ve bölgesel kalkınmanın desteklenmesi için 1 milyar avroluk paketi kabul etti.

14 Aralık

- Brüksel'de gerçekleştirilen Hükümetlerarası Katılım Konferansı'nın 11. toplantısında 17 numaralı Ekonomik ve Parasal Politika faslı müzakerelere açıldı. Böylelikle Türkiye'nin AB katılım müzakerelerinde açılan fasıl sayısı 15 oldu.

- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2015 yılı kasım ayına ilişkin Tarım ÜFE verilerini açıkladı. Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE), kasımda bir önceki aya göre yüzde 1,8, geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 11,09 arttı.

15 Aralık

Faizsiz Finans Koordinasyon Kurulu oluşturulmasına ilişkin Başbakanlık genelgesi Resmi Gazete'de yayımlandı.

Merkezi yönetim bütçesi, kasımda 798 milyon lira fazla, ocak-kasım döneminde ise 5,4 milyar lira açık verdi.

- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2015 yılı eylül ayına ilişkin "işgücü istatistikleri"ni açıkladı. Türkiye'de işsiz sayısı, eylülde geçen yılın aynı dönemine göre 39 bin kişi artarak 3 milyon 103 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,2 puan azalarak yüzde 10,3 seviyesinde gerçekleşti.

16 Aralık

ABD Merkez Bankası (Fed), gösterge faiz oranını 0,25 puan artırarak yüzde 0,25-0,50 aralığına yükseltti. Böylece 2006'dan beri ilk kez faiz artıran Fed, yeni bir dönemin de kapısını aralamış oldu.

2016 Eylem Planı kapsamında gençlere 100 bin, esnafa 30 bin liraya kadar faizsiz kredi desteği ile çiftçilere sera desteği sağlanmasına yönelik düzenlemeler, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Çeyiz hesabı açacak kişilere yapılacak devlet katkısı oranı ile hesapların denetimi ve uygulamasını içeren yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlandı.

17 Aralık

2,9652'den başlayan ve Fed'in faiz kararı öncesi en yüksek 2,9735'i gören dolar/TL, Fed'in faiz artışı ve Fed Başkanı Janet Yellen'ın açıklamaları sonrasında düşüşe geçerek 2,9198'e kadar geriledi.

(Bitti)