Hazine'yi İstanbul Doldurdu

İstanbul, Hazine'ye sağladığı katkı ile 2013 yılında da devletin yüzünü güldürdü.

AA muhabirinin Maliye Bakanlığı verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, devlet geçen yıl 389 milyar 440 milyon 772 bin liralık gelir elde etti. 2013 yılında bütçe gelirlerinin yüzde 7,84'lük bölümü Merkez Saymanlığı kanalıyla Hazine'ye aktarıldı.

Merkez Saymanlığı hariç, 2013 yılı bütçe gelirlerinin dağılımında ilk sırada 152 milyar 64 milyon 616 bin lira ile İstanbul yer aldı. 81 ilde toplanan gelirlerin yüzde 39,05'i İstanbul'dan geldi.

Başkent Ankara, 54 milyar 524 milyon 332 bin liralık gelir ile yüzde 14'lük paya sahip olurken, başkenti 41 milyar 443 milyon 276 bin liralık gelir ve yüzde 10,64'lük oran ile Kocaeli izledi.

İzmir, 37 milyar 463 milyon 626 bin liralık gelir ve yüzde 9,62'lik oran ile Kocaeli'nin arkasından dördüncü sırada yer aldı.

Devlete yük olmayan il sayısı 12

Verilere göre devlet, geçen yıl sadece 12 ilde yaptığı harcamanın üzerinde gelir elde edebildi.

Bu illerin başında yer alan İstanbul, kendisine yapılan 17 milyar 545 milyon 320 bin liralık harcamaya 152 milyar 64 milyon 616 bin lira gelirle karşılık verdi. Böylece devletin İstanbul'a yaptığı her 1 liralık harcama, yaklaşık 8,66 lira olarak geri döndü.

İstanbul'un dışındaki kendi kendine yeten iller Ankara, Antalya, Bursa, Hatay, Mersin, İzmir, Kocaeli, Muğla, Tekirdağ, Zonguldak ve Kırıkkale olarak sıralandı.

Kocaeli, TÜPRAŞ sayesinde devletin yaptığı harcamanın oransal olarak karşılığını en fazla aldığı il olarak belirlendi. Geçen yıl Kocaeli'ne yapılan toplam harcama 3 milyar 540 milyon 172 bin lira olurken, bu ilden sağlanan gelir 41 milyar 443 milyon 276 bin lira olarak hesaplandı. Bu şekilde Kocaeli, devletin her 1 liralık harcamasına karşılık devlete yaklaşık 11,7 lira kazandırdı.

2013 yılında Ankara'ya 34 milyar 685 milyon 615 bin lira harcama yapıldı. Ankara'dan 54 milyar 524 milyon 332 bin lira gelir elde edildi. Ankara'ya yapılan her 1 liraya karşılık devlet yaklaşık 1,57 lira gelir elde etti. Reel getiri yüksek illerden İzmir'de 37 milyar 463 milyon 626 bin lira, Bursa'da 7 milyar 361 milyon 94 bin lira, Mersin'den 6 milyar 882 milyon 247 bin lira, Antalya'dan ise 5 milyar 462 milyon 859 bin lira kazanç sağlandı.

4 ilden büyük getiri

Bu arada İstanbul, Ankara, Kocaeli ve İzmir, 2013 yılında bütçeye toplam 285 milyar 495 milyon 850 bin lira katkı sağladı.

Böylece geçen yıl 81 ilden toplanan kaynağın yaklaşık yüzde 73,3'ünü bu 4 il sağlamış oldu.

- En çok açık veren iller

Verilere göre 2013'de bütçesi en fazla açık veren illerin başında Hakkari yer aldı. Geçen sene devlet bütçesinden Hakkari'ye 1 milyar 323 milyon 450 bin lira verildi. Buna karşılık Hakkari'den elde edilen gelir 46 milyon 859 bin lirada kaldı.

Mardin'e yapılan harcama 1 milyar 842 milyon 440 bin lira olurken, bu ilden elde edilen kazanç da 242 milyon 797 bin lira oldu.

Van, Batman, Iğdır, Niğde, Osmaniye ve Düzce'nin de devlete yaptığı katkı, devletin verdiğinden çok az olan diğer iller olarak sıralandı.

2013 yılında 81 il ve merkezin devlete yaptığı katkı ile bu iller için bütçe harcama tutarları ve gelir harcama getiri oranları şöyle:

İl İlden elde edilen gelir (bin TL) ile yapılan harcama (bin TL) Harcama/getiri oranı (yüzde) Merkez 30.532.420 226.489.294 13,48 Adana 2.722.567 4,014.443 67,82 Adıyaman 312.843 1.144.679 27,33 Afyonkarahisar 614.540 1.329.406 46,23 Ağrı 215.594 1.078.561 19,99 Amasya 283.335 973.318 29,11 Ankara 54.524.332 34.685.615 157,20 Antalya 5.462.859 3.941.869 138,59 Artvin 236.385 629.983 37,52 Aydın 1.166.264 2.036.397 57,27 Balıkesir 1.634.679 2.663.761 61,37 Bilecik 229.216 482.109 47,54 Bingöl 122.316 886,219 13,80 Bitlis 157.128 928.714 16,92 Bolu 398.285 863.861 46,11 Burdur 312.676 662.317 47,21 Bursa 7.361.094 5.229.423 140,76 Çanakkale 805.589 1.221.582 65,95 Çankırı 145.446 532.621 27,31 Çorum 446.156 1.084.247 41,15 Denizli 1.348.221 1.740.995 77,44 Diyarbakır 1.116.648 4.464.669 25,01 Edirne 791.547 1.207.187 65,57 Elazığ 565.915 2.193.563 25,80 Erzincan 202,221 750.504 26,94 Erzurum 745.366 2.800.756 26,61 Eskişehir 1.851.189 2.415.638 76,63 Gaziantep 1.612.848 2.386.237 67,59 Giresun 351.181 1.018.745 34,47 Gümüşhane 88.903 411.328 21,61 Hakkari 46.859 1.323.450 3,54 Hatay 3.679.916 2.460.368 149,57 Isparta 520.322 1.631.307 31,90 Mersin 6.882.247 3.471.614 198,24 İstanbul 152.064.616 17.545.320 866,70 İzmir 37.463.626 8.586.220 436,32 Kars 173.317 1.061.733 16,32 Kastamonu 518.508 1.486.205 34,89 Kayseri 2.108.006 3.206.650 65,74 Kırklareli 421.099 679.004 62,02 Kırşehir 213.761 570.880 37,44 Kocaeli 41.443.276 3.540.172 1170,66 Konya 2.658.681 4.612.371 57,64 Kütahya 677.082 1.122.296 60,33 Malatya 716.508 1.911.817 37,48 Manisa 1.746.486 2.038.497 85,68 Kahraman Maraş 873.152 1.967.523 44,38 Mardin 242.797 1.842.440 13,18 Muğla 1.875.284 1.745.356 107,44 Muş 149.538 927.223 16,13 Nevşehir 263.532 640.659 41,13 Niğde 226.197 727.016 31,11 Ordu 584.229 1.251.727 46,67 Rize 524.516 885.044 59,26 Sakarya 1.088.930 1.623.810 67,06 Samsun 2.043.340 3.528.407 57,91 Siirt 167.573 985.047 17,01 Sinop 160.943 528.539 30,45 Sivas 579.445 1.923.308 30,13 Tekirdağ 3.387.417 1.331.167 254,47 Tokat 399.704 1.272.954 31,40 Trabzon 1.263.040 2.894.563 43,63 Tunceli 72.190 668.298 10,80 Urfa 960.290 2.705.325 35,50 Uşak 329.774 666.111 49,51 Van 498.585 3.051.709 16,34 Yozgat 293.159 1.024.347 28,62 Zonguldak 1.760.223 1.134.472 155,16 Aksaray 563.802 669.135 84,26 Bayburt 48.594 260.054 18,69 Karaman 134.393 561.367 23,94 Kırıkkale 943.680 797.445 118,34 Batman 315.213 1.099.491 28,67 Şırnak 212.478 1.500.853 14,16 Bartın 167.218 426.306 39,22 Ardahan 57.887 347.723 16,65 Iğdır 86.967 498.170 17,46 Yalova 385.024 428.620 89,83 Karabük 312.434 580.095 53,86 Kilis 72.008 320.960 22,44 Osmaniye 319.287 908.987 35,13 Düzce 385.856 649.429 59,41 TOPLAM 389.440.772 407.889.625 95,48