Yatırımlara Teşvik Dopingi

DENİZ ÇİÇEK - Teşvik başvurularına göre 2017 yılı için öngörülen sabit yatırım tutarı bir önceki yıla kıyasla yüzde 81 artışla 177,9 milyar liraya yükseldi. Bu yatırımlarla 226 bin 569 kişiye iş imkanı sağlanması bekleniyor.

AA muhabirinin, Ekonomi Bakanlığının yatırım teşvik verilerinden yaptığı derlemeye göre, 2016'da 98 milyar 99 milyon lira olarak öngörülen sabit yatırım tutarı, geçen yıl yüzde 81 artarak 177 milyar 899 milyon lira oldu.

2016'da 5 bin 115 adet olan yatırım teşvik belgesi sayısı yüzde 45 artışla geçen yıl 7 bin 478 adede yükseldi. Düzenlenen teşvik belgeleriyle yapılacak yatırımlar sayesinde 226 bin 569 kişinin istihdam edileceği öngörüldü. İstihdam öngörüsü önceki yıl 139 bin kişi düzeyindeydi.

2017'de düzenlenen 7 bin 478 adet yatırım teşvik belgesinin 7 bin 140'ı yerli, 338'i yabancı sermayeli firmalar tarafından alındı. Yerli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 84 milyar 318 milyon lira, yabancı sermayeli firmalar için ise 93 milyar 582 milyon lira oldu.

Teşvik belgesinde 1. bölge önde

Yatırım teşvik belgelerinin bölgelere göre dağılımında tutar bakımından ilk sırayı 87 milyar 968 milyon lirayla 3. bölge ( Balıkesir, Bilecik, Burdur, Gaziantep, Karabük, Karaman, Manisa, Mersin, Samsun, Trabzon, Uşak, Zonguldak) aldı. İkinci sıraya ise 39 milyar 823 milyon lirayla 1. bölge ( İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Muğla, Antalya, Bursa, Eskişehir) yerleşti.

2. bölgeye (Adana, Aydın, Bolu, Çanakkale, Denizli, Edirne, Isparta, Kayseri, Kırklareli, Konya, Sakarya, Tekirdağ, Yalova) gelen yatırım talebi tutarı 19 milyar 98 milyon lira oldu. Bu tutar, 4. bölgede (Afyonkarahisar, Amasya, Artvin, Bartın, Çorum, Düzce, Elazığ, Erzincan, Hatay, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Malatya, Nevşehir, Rize, Sivas) 14 milyar 439 milyon lira, 6. bölgede ( Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Van, Bozcaada, Gökçeada) 8 milyar 415 milyon lira olarak öngörüldü. 5. bölge için ( Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat) ise 6 milyar 369 milyon liralık yatırım başvurusu yapıldı. 1 milyar 787 milyon liralık yatırım başvurusu ise birden fazla ili kapsadı.

Teşvik belgesi sayılarında ise ilk sırayı 2 bin 417 adetle 1. bölge alırken, 2. bölge için bin 222 teşvik belgesi düzenlendi. 4. bölgede bin 126, 3. bölgede bin 42, 6. bölgede 847, 5. bölgede ise 800 adet teşvik belgesi alındı. 24 teşvik belgesi ise birden fazla ili kapsadı.

Yatırımların sektörel dağılımında ise enerji öne çıktı. 177 milyar 899 milyon liralık teşvik başvurusunun 101 milyar 522 milyon lirası enerji, 32 milyar 914 milyon lirası hizmetler, 41 milyar 302 milyon lirası imalat ve 2 milyar 161 milyon lirası madencilik sektörü için yapıldı.

144,2 milyar liralık yeni yatırım

Belge türlerine göre değerlendirildiğinde, en fazla başvuru 82 milyar 303 milyon lirayla stratejik mahiyetteki yatırımlar için yapıldı. Teşvik başvurularının 57 milyar 759 milyon lirası bölgesel, 35 milyar 48 milyon lirası genel, 2 milyar 789 milyon lirası büyük ölçekli yatırımlar için geldi.

2017 yılı için öngörülen 177 milyar 899 milyon liralık sabit yatırım tutarının 144 milyar 160 milyon lirası komple yeni yatırımlar, 24 milyar 269 milyon lirası tevsi (genişletme), 9 milyar 470 milyon lirası ise modernizasyon ve ürün çeşitlendirme yatırımlarından oluştu.